نگاه عاشقانه‌ای که نیم‌ساعت طول کشید!

بدیهی است در موزه جواهرات ملی ما سنگ‌هایی نگهداری می‌شوند که نظیر آنها در دنیا وجود ندارد؛ سنگ‌هایی نظیر الماس، زبرجد، یاقوت، فیروزه، گارنت‌ها و... که با ابعادی غیرقابل باور در کاسه‌ها و ظرف‌های مخصوصی قرارگرفته‌اند تا چشم هر ناظری را به درخشش جلوه خود متحیر کنند.

به عنوان فردی که دوره‌های آموزشی مربوط به جواهرشناسی را تدریس کرده و تالیفی نیز در این زمینه منتشر کرده‌ام همواره در معرفی هر نوع سنگ قیمتی منحصر به‌فرد موجود در دنیا، نمونه شاخص و برجسته‌ای را هم که متعلق به جواهر‌های ملی ما بوده و عمدتا در همین موزه حفظ می‌شود، سراغ داشته‌ام که شاید این ویژگی، فقط منحصر به ایران باشد.

هر چند نخستین گروه جواهر‌های ملی ما از دوره صفویه به منظور نظاره ناظران و مشتاقان گرد‌آوری و در معرض دید قرار گرفته است و متاسفانه در گذر زمان، پادشاهان بدون عنایت و درک ارزش واقعی این ذخایر با ارزش، به حاتم بخشی و اهدای آنها به خارجی‌ها پرداخته‌اند (به عنوان نمونه انبوهی از بی‌نظیرترین جواهرات توسط پادشاهان صفوی به سلاطین عثمانی اهدا شدند)، ولی هنوز هم ایران، قطب سنگ‌های باارزش و جواهرهای بی‌نظیر دنیا محسوب می‌شود طوری که برآورد می‌شود حدود 10 در‌صد از سنگ‌های باارزش دنیا در ایران قرار دارد.

سنگ‌هایی که تا به امروز از دل زمین استخراج شده و به صورت خام و بدون هیچ تغییری صادر شده‌اند در حالی که باید از دولت آینده تقاضا شود تا با توجهی ویژه، شرایطی فراهم کند تا با صرف کمترین هزینه یا ایجاد آلایندگی، این سنگ‌ها در کشورمان، به جواهرهایی شکیل و چشمنواز تبدیل شوند.

در چنین شرایطی است که از محل رونق صنعت و هنر جواهرسازی (در زمینه‌های تراش و تجارت)، هم اشتغال وسیعی ایجاد می‌شود، هم بر خیر و برکت ثروت نسل‌های آتی‌مان افزوده خواهد شد و هم ارزش افزوده و میزان ارز‌آوری کشورمان در این زمینه با رشدی چشمگیر روبه‌رو می‌شود.

جای تاسف است که بسیاری از مردم ما از وجود چنین گنجینه‌ای چنین باارزش و برخورداری کشور خود از آن بی‌اطلاع هستند و موزه جواهرات ملی بیشتر میزبان گردشگران خارجی است.

در حالی که این مکان می‌تواند محل بسیار مناسبی به منظور فعالیت‌های پژوهشی گوناگون در زمینه‌های مختلف اعم از معدن‌شناسی، گوهر‌شناسی، زمین‌شناسی و تاریخی باشد و از همه مهم‌تر این که ایرانیان با عظمت هنر و ثروت کشورشان بیشتر آشنا شوند.

محمد کشتی‌آرای -‌ رئیس اتحادیه کشوری طلا و جواهر