از «سیب» بپرسید

 با این حال من آن قدری که باید، وزن نگرفته‌ام. به همین دلیل ممکن است فرزندم با کمبود وزن به دنیا بیاید. می‌خواستم بدانم آیا با خوردن غذاهای خاصی می‌توانم وزنم را افزایش دهم یا برای این کار دیر شده است. از طرفی پیش از بارداری قرص اسید فولیک می‌خوردم. اما دچار حالت تهوع می‌شدم و مصرف آن را متوقف کردم. حالا مصرف دوباره آن را شروع کرده‌ام. می‌خواهم بدانم به خوردن این قرص ادامه بدهم یا نه؟ یا این که میزان مصرف آن را از روزی یک عدد تغییر داده و بیشتر کنم؟

دکتر کوروش جعفریان / متخصص تغذیه و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران

وزن شما در مقایسه با قدتان بسیار کم است. همان‌طور که خودتان اشاره کرده‌اید، وزن‌گیری کافی در دوران بارداری نیز نداشته‌اید. روند وزن‌گیری در دوران بارداری از یک قاعده معقول پیروی می‌کند. به طور کلی زنان با نمایه توده بدنی در حدود لاغر 12 تا 18 کیلوگرم، زنان با وزن طبیعی 11 تا 16 کیلوگرم و زنان مبتلا به اضافه وزن 7 تا 11 کیلوگرم و زنان چاق 6 تا 9 کیلوگرم طی بارداری مجاز به اضافه وزن هستند. معمولا در ماه‌های اول، روند وزن‌گیری کند است، اما در سه ماهه دوم و سوم سرعت بیشتری می‌گیرد. بنابراین باید همه مادران باردار در طول بارداری علاوه بر قرار گرفتن تحت نظر متخصص زنان و زایمان از مشاوره متخصص تغذیه نیز برخوردار شوند. با توجه به این که شما در ماه هشتم بارداری هستید، عملا زمان زیادی برای وزن‌گیری ندارید و نباید انتظار داشته باشید بیش از 3 تا 4 کیلو‌گرم بیشتر وزن بگیرید. رعایت یک برنامه غذایی، متناسب با شرایط شما می‌تواند در افزایش وزن معقول، کمک‌کننده باشد.

بدون داشتن برنامه غذایی، ممکن است دریافت ترکیب‌های مغذی با مشکل مواجه شود. با وجود این مصرف کافی گروه‌های غذایی نظیر لبنیات بویژه شیر، گوشت، حبوبات و غلات کامل همراه دریافت کافی میوه و سبزی می‌تواند به حفظ سلامت شما و جنین کمک کند. مصرف مکمل اسیدفولیک در دوران پیش از بارداری و حداقل در سه ماهه اول بارداری ضروری است. دریافت روزانه این قرص مکمل می‌تواند خطر ایجاد نقص‌های مادرزادی لوله‌های عصبی در جنین را به طور قابل ملاحظه‌ای کاهش دهد. حتی مطالعات اخیر از نقش اسیدفولیک در کاهش خطر ابتلای جنین به سندرم داون نیز حکایت دارند. در گذشته که مادران با ذخایر پایین اسید فولیک باردار شده و در طول دوره بارداری نیز میزان دریافت اسید‌فولیک آنها پایین بود، آمار تولد نوزادانی با شکاف کام و صدمات مغزی جدی بود، اما در حال حاضر با توجه به دریافت مکمل اسیدفولیک قبل و در حین بارداری، این نقص‌های مادرزادی کمتر دیده می‌شود. اگرچه برخی مواد غذایی مانند سبزی‌ها با برگ تیره،‌ حبوبات، جگر و برخی میوه‌ها از منابع خوب اسیدفولیک به حساب می‌آیند، اما می‌توان گفت تقریبا بدون دریافت مکمل اسیدفولیک، مادران باردار نمی‌توانند از نظر دریافت کافی این ویتامین مطمئن شوند. بنابراین باید روزانه این مکمل را حداقل تا پایان سه ماه اول بارداری مصرف کنید. البته برای میزان مصرف مکمل اسیدفولیک با متخصص تغذیه مشورت کنید، اما در این‌که باید حتما این دارو را مصرف کنید، شکی نیست به این دلیل که مصرف این دارو یکی از نیازهای اصلی جنین و البته مادر در دوران بارداری است.

مهتاب خسروشاهی