شاید تصور نکنید که صحبت با تلفن همراه حین رانندگی تا چه اندازه می تواند حادثهساز شود.
عامل یک سوم تصادفات رانندگی
این روزها دیگر تماشای رانندگانی که در میان ترافیک ناشی از انبوه خودروهای گره خورده به هم در سر چهارراه ها یا هنگام رانندگی با سرعت بالای 100 کیلومتر در بزرگراه های شهر، با خونسردی کامل و بی توجه به اطراف، همزمان با یک دست گوشی تلفن همراه و با دست دیگر فرمان خودرو را گرفته اند، صحنه ای عادی شده است. رانندگان قانون گریزی که در معابر و بزرگراه های شهری با مشاهده پلیس یا دوربین های ثبت تخلفات از ترس جریمه شدن بلافاصله برای چند ثانیه ای هم که شده، گوشی را از نزدیک گوش خود برمی دارند و به محض رد شدن از مقابل چشمان افسر راهنمایی و رانندگی بلافاصله به صحبت خود ادامه می دهند، بی توجه به این که این کارشان تا چه اندازه خود و سایر رانندگان را در معرض وقوع حادثه رانندگی مرگبار قرار می دهد.
مشاهده چنین صحنه هایی از یک سو و گزارش های کارشناسی پلیس از صحنه تصادفات رانندگی که بی توجهی به جلو را در صدر دلایل وقوع حوادث رانندگی عنوان می کند، موجب شد مسئولان پلیس راهور هنگام بازنگری در قانون جرایم رانندگی، موضوع تخلف استفاده از تلفن همراه حین رانندگی را به طور جدی در دستور کار قرار دهند.
هرچند براساس قانون جدید، استفاده از تلفن همراه هنگام رانندگی جریمه 50 هزارتومانی و نمره منفی به همراه دارد، اما فراوانی تصادفات رانندگی جرحی و فوتی که بی توجهی به جلو و حواس پرتی رانندگان عامل آن بوده است، از یک سو و جریمه بیش از 50 هزار راننده متخلف آن هم فقط در پایتخت، گویای این واقعیت است که با وجود اقدامات پیشگیرانه هنوز پای فرهنگ ترافیک در بحث استفاده از تلفن همراه هنگام رانندگی می لنگد.
گزارش های پلیس از تصادفات رانندگی نیز نشان می دهد بی توجهی به جلو عامل یک سوم تصادفات رانندگی در کشور است.
آمارهای تکان دهنده
وقوع 130 فقره تصادف فوتی و بیش از 7500 سانحه جرحی در سال 91 که به دلیل بی توجهی به جلو اتفاق افتاده است، مصداق انکارناپذیری بر این واقعیت است که سهم استفاده از تلفن همراه در تصادفات رانندگی تا چه اندازه چشمگیر است و رانندگان چگونه جان خود و دیگر سرنشینان خودروها را با مکالمه یا پیامک زدن هنگام رانندگی به بازی می گیرند.
رئیس پلیس راهور تهران در این باره می گوید: هرچند خوردن و آشامیدن، سیگار کشیدن و هر چیزی که باعث بی توجهی به جلو می شود، عامل چنین تصادفات است، اما صحبت کردن با تلفن همراه متاسفانه در این میان سهم بیشتری دارد.
حسین رحیمی در گفت وگو با «جام جم» توضیح می دهد: در بسیاری مواقع رانندگان تصور می کنند استفاده از تلفن همراه به دلیل این که دست هایشان را درگیر می کند، باعث تصادف می شود و اگر بلندگوی گوشی یا هدست استفاده شود، این خطر کمتر خواهد بود، اما واقعا چنین نیست؛ چون مهم ترین چیزی که در این شرایط باعث تصادف می شود، پرت شدن حواس راننده به دلیل گفت وگوست.
سال 90 بیش از 44 هزار راننده به دلیل استفاده از تلفن همراه حین رانندگی اعمال قانون شده اند که این رقم در سال 91 با جدیت پلیس به بیش از 53 هزار مورد رسیده است.
رئیس پلیس راهور تهران می گوید: در دو ماهه اول امسال هم بیش از 80 هزار راننده به دلیل استفاده از تلفن همراه حین رانندگی ، جریمه شدند که این آمار نسبت به سال گذشته 5 درصد افزایش داشته است.
مردها حرف می زنند، زن ها پیامک می دهند
مردها بیشتر از زن ها هنگام رانندگی از تلفن همراه استفاده می کنند و در مقابل، زنان در ارسال پیام کوتاه از آقایان جلوترند!
مدیر گروه ترافیک و حمل و نقل دانشگاه علوم انتظامی با یادآوری تاثیر مخرب استفاده از تلفن همراه بر حواس پرتی رانندگان به تحقیقی که در این زمینه انجام شده اشاره می کند که براساس آن مشخص شده است رانندگان جوان شانزده تا بیست و چهار ساله نسبت به رانندگان مسن بیشتر با تلفن همراه صحبت می کنند.
علیرضا اسماعیلی در گفت وگو با «جام جم» ضمن بیان این که صحبت کردن با تلفن همراه از گفت وگو با سرنشینان خودرو خطرناک تر است، می گوید: سرنشینان خودرو صحبت های خود را براساس شرایط رانندگی تنظیم می کنند و به راننده نسبت به خطرات قریب الوقوع هشدار می دهند، اما در گفت وگوهای تلفنی چنین امکانی وجود ندارد.
وی با اشاره به این که حواس پرتی راننده به عنوان یکی از مهم ترین دلایل تصادفات مطرح می شود، می افزاید: تقریبا یک چهارم از علل کل تصادفات، صحبت کردن با تلفن همراه حین رانندگی و بی توجهی به جلوست که این مساله از طریق پژوهش های بسیاری به اثبات رسیده است.
مدیر گروه ترافیک و حمل و نقل دانشگاه علوم انتظامی با اشاره به این که کارشناسان تاکید دارند صحبت کردن با تلفن همراه هنگام رانندگی بسیار خطرناک است، خاطرنشان می کند: خطر پیام کوتاه زدن هنگام رانندگی به مراتب از صحبت کردن با تلفن همراه بیشتر است؛ به طوری که آزمایش ها نشان می دهد زمان واکنش رانندگان هنگام فرستادن پیام کوتاه به 30 درصد و هنگام مکالمه با تلفن همراه به میزان 9 درصد افزایش می یابد و به این ترتیب رانندگان با تاخیر بیشتری واکنش نشان می دهند.
افزایش 8 برابری خطر تصادف
اگر شما هم جزو آن دسته از شهروندانی هستید که حتی هنگام رانندگی هم نمی توانید از پیامک زدن یا صحبت کردن با تلفن همراه دست بردارید، بد نیست بدانید که با این کار، احتمال تصادف خود را تا هشت برابر افزایش می دهید و شاید این هشداری باشد برای این که از این پس برای صحبت کردن با تلفن همراه حین رانندگی به طور جدی تجدیدنظر کنید.
معاون آموزش سازمان حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران در این باره می گوید: رانندگانی که از تلفن همراه استفاده می کنند، بیشتر باعث تصادف شده و خود نیز دچار حادثه می شوند و در این میان، ارسال پیامک چه بسا خطرناک تر است؛ چراکه در این هنگام راننده مجبور است چشم های خود را از مسیر و دست های خود را از فرمان بردارد، ضمن این که فکر راننده نیز مشغول می شود.
شهرام جباری زادگان در گفت وگو با ایسنا، یکی از پرخطرترین رفتارها هنگام رانندگی را ارسال پیامک می داند و با اشاره به پژوهشی که در کشور آمریکا انجام شده، توضیح می دهد: احتمال این که رانندگانی که هنگام رانندگی پیامک می دهند، دچار رویداد حادثه ساز شوند، نسبت به دیگر رانندگان تا 23 برابر افزایش می یابد.
وی معتقد است: راننده ای که هنگام رانندگی با تلفن همراه صحبت می کند، همانقدر احتمال تصادف دارد که راننده ای در حالت مستی رانندگی می کند.
جباری زادگان تصریح می کند: راننده ای که پیامک می خواند، دو برابر و راننده ای که پیامک می فرستد، چهار برابر یک راننده مست طول می کشد تا ترمز کند، چون رانندگان هنگام ارسال پیامک معمولا در هر شش ثانیه چهار ثانیه چشم های خود را از مسیر برمی دارند.
معاون آموزش سازمان ترافیک تاکید می کند: رانندگی یک فعالیت بصری است و متمرکز کردن چشم ها روی مسیر، بهترین راه مقابله با مشکل بی توجهی در راننده است و ایمن ترین حالت رانندگی زمانی است که هیچ گونه عاملی برای پرت کردن حواس راننده وجود نداشته باشد.
جریمه 50 هزار تومانی و نمره منفی
تحقیقات نشان داده است در زمان مکالمه با تلفن همراه به لحاظ این که افراد به طور طبیعی قادر به انجام چند کار در آن واحد نیستند و تمرکز و توجه شخص به انجام چند عمل تقسیم و معطوف می شود، این وضع خودبه خود میزان دقت در انجام صحیح کارها را به حداقل رسانده و به این ترتیب صحبت با تلفن همراه احتمال افزایش تصادف را تا سه برابر افزایش می دهد و دریافت و ارسال پیامک این عدد را تا پنج برابر افزایش می دهد.
به دلیل همین خطرات است که مکالمه با تلفن همراه هنگام رانندگی تخلف محسوب شده و پلیس با متخلفان بشدت برخورد می کند.
به گفته رئیس پلیس راهور تهران، استفاده از تلفن همراه هنگام رانندگی اگر با سرعت بالاتر از 60 کیلومتر در ساعت باشد، تخلفی خطرآفرین محسوب می شود که ضمن جریمه 50 هزار تومانی، نمره منفی نیز دارد.
سردار رحیمی البته به این موضوع نیز تاکید دارد که خوشبختانه تخلف صحبت با تلفن همراه هنگام رانندگی با فرهنگسازی و کار جدی پلیس بسیار کم شده است و کمتر از 2درصد استفاده از تلفن همراه در سرعت بالای 60 کیلومتر اتفاق می افتد.
مکالمه با تلفن همراه هنگام رانندگی تخلفی است که پلیس به این سادگی ها از آن چشم پوشی نمی کند تا جایی که به گفته رئیس پلیس راهور تهران، امسال ضمن این که پلیس همچنان با جدیت کار فرهنگسازی رانندگی را ادامه خواهد داد و تلاش می کند با ارتقای فرهنگ رانندگی، میزان تخلفات و تصادفات را هرچه بیشتر کاهش دهد، با رانندگان متخلفی که هنگام رانندگی با تلفن همراه صحبت کنند یا پیامک ارسال کنند نیز براساس قانون برخورد می کند.
مشکل از کجاست؟
پلیس که به اندازه کافی درباره خطرساز بودن استفاده از تلفن همراه هنگام رانندگی هشدار نمی دهد؟ ضعف فرهنگسازی؟ یا سهل انگاری رانندگانی که همچنان نسبت رعایت قوانین و مقررات بی توجه اند؟
افزایش مبلغ جریمه و نمره منفی، قطعا تا زمانی که حساسیت رانندگان نسبت به حادثه ساز بودن این تخلف برانگیخته نشود، به تنهایی کاری از پیش نخواهد برد و رانندگان بی احتیاط همچنان تاوان بی توجهی خود به رعایت قوانین رانندگی را با گذاشتن جان خود بر سر تصادفات مرگبار خواهند پرداخت.
>> جام جم/ پوران محمدی
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد