بقعه‌ای با گنبدی 600 ساله در سمنان

بنا به شهادت "ابن شهر آشوب" در مناقب و صاحب "عمدة الطالب" و "کشف الغمه" و کتب دیگر و تأیید مرحوم حضرت آیت‌الله علامه حائری مازندرانی که سالها در جوار بقعه سکونت داشته و تحقیقات فراوانی در خصوص این بقعه و سایر بقاع متبرکه سمنان انجام داده است، صاحب بقعه فرزند بلافصل حضرت موسی بن جعفر(ع) امام هفتم شیعیان است که در سال 198 هجری قمری هنگام مسافرت حضرت علی بن موسی الرضا(ع) از مدینه به مرو جزو همراهان حضرت بوده است. حضرت رضا(ع) جهت ارشاد مردم این سامان برادر خود حضرت یحیی(ع) را مامور این مهم می‌کند. بعد از شهادت امام رضا(ع) به تحریک مأمون خلیفه عباسی حضرت یحیی(ع) نیز در سمنان به شهادت می‌رسد و در محل کنونی به خاک سپرده می‌شود.

حجت‌الاسلام والمسلمین عبد‌الله واحدی، مدیر کل اوقاف و امور خیریه استان سمنان در همین ارتباط گفت: در روایتی آمده است که حضرت یحیی(ع) فرزند بلافصل حضرت موسی بن جعفر(ع) در سنه 178 ه‍. ق در مدینه منوره دیده به جهان گشود و در پنج سالگی از نعمت وجود پدر محروم شد. ایشان که به شوق دیدار برادر بزرگوارش حضرت رضا(ع) از مدینه به سوی خراسان رهسپار بود در بین راه به این دیار رسیدند.

وی اضافه کرد: امامزاده یحیی(ع) که تحت تعقیب مأمورین مأمون عباسی لعنة‌الله علیهم بودند، به منظور محفوظ ماندن از گزند آنان وارد گرمابه( گرمابه حضرت واقع در تکیه پهنه) شد. درون گرمابه مرد نابینایی را مشغول استحمام دید که در جستجوی ظرف آبی بود، حضرت به آن مرد کمک کرد و ظرف آب را به او داد. مرد نابینا پس از تشکر، از تنگدستی و نابینایی خود شکایت کرد. حضرت بر چشمان آن مرد دستی کشید و در حق او دعا کرد. از برکت دعای حضرت، مرد نابینا، بینایی خود را بدست آورد و با خوشحالی از گرمابه بیرون دوید. مأمورین مأمون که به شکل کشاورزان لباس پوشیده بودند‌، از او سبب خوشحالی‌اش را پرسیدند. او که ایشان را نمی‌شناخت پس از شرح ماجرا به آنان گفت: سید بزرگواری داخل گرمابه است. مأمورین با شنیدن این سخن به داخل حمام یورش بردند و با بیل‌هایشان، حضرت را در سن 25 سالگی مظلومانه به شهادت رسانیدند. این واقعه جانگداز در ماه صفر‌المظفر سال 203 هجری قمری اتفاق افتاده است.

حجت‌الاسلام والمسلمین واحدی تصریح کرد: یکی از ممتازترین ویژگی این بقعه نسبت به سایر بقاع متبرکه این است که صاحب بقعه، برادر امام رضا(ع) است.

وی خاطر نشان کرد: در ضلع شمالی حرم حضرت امامزاده یحیی(ع) مراقد مطهر بیش از 270 نفر از شهدای گرانقدر انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی سمنان وجود دارد که زینت و اعتبار خاصی به آستانه بخشیده و امت شهیدپرور و متدین به دلیل علاقه و اعتقاد قلبی خود و به منظور بهره گرفتن از فیوضات معنوی و فضای روحانی این مکان مقدس فواصل طولانی را پیموده و با اشتیاق فراوان برای عبادت و برآورده شدن حاجات خود به این مکان مقدس روی می‌آورند.

مدیر کل اوقاف و امور خیریه استان ادمه داد: همچنین در ایوان بقعه تعدادی از علمای معروف و برجسته سمنان چون آیت‌الله شیخ محمدعلی عالمی، حجت‌الاسلام و المسلمین حاج شیخ ملا غلامحسین هراتی، آیت‌الله شیخ محمدرضا فیض سرخه‌ای، آیت‌الله حاج شیخ مهدی شریفی و حجت‌الاسلام و المسلمین حاج سید علی اکبر سیادتی و حجت‌الاسلام حاج شیخ علی اکبر ادب و حاجی شیخ هادی شریفی مدفون هستند.

مشخصات بقعه و بارگاه

وی پیرامون ساختمان ظاهری بقعه نیز اظهار کرد: بقعه دارای گنبد عظیم و ایوان کاشیکاری شده و حرم و صحن است که ارتفاع ایوان آن حدود 12.5 متر و به شکل زیبایی در سال 1338 کاشی‌کاری شده است. گنبد که قریب ششصد سال پیش ساخته شده در سنه 1348 مرمت و کاشی‌کاری شده و قدمت آن مربوط به قرن هشتم و دوران مغول است.

مدیر کل اوقاف و امور خیریه استان با بیان اینکه این بنا به ثبت تاریخی رسیده است، افزود: قسمت تحتانی ایوان دارای کاشی‌کاری جدیدتری شامل چهار طاق‌نمای کاشی‌کاری و یک درب ورودی حرم است که دو طاق‌نما در سمت غرب و در طرفین درب حرم و دو طاقن‌مای دیگر یکی در ضلع شمالی و دیگری در ضلع جنوبی ایوان برپا شده است و دو راهروی شمالی و جنوبی ایوان را به صحن مرتبط می‌کند.

وی افزود: دو طاق‌نمای طرفین درب حرم طاق‌نمای سمت راست‌ به زیارتنامه حضرت یحیی بن موسی(ع) و طاق‌نمای سمت چپ به دعای اذن دخول با کاشی‌های لاجوردی رنگ مزین شده‌اند.

همچنین بر طاق‌نماهای جنوبی‌، آیۀ شریفۀ آیت‌الکرسی به خطی زیبا نوشته شده است. بالای راهرو ورودی قسمت جنوبی، سورۀ مبارکه توحید به چشم می‌خورد.

گنبد عظیم بقعه که بر بالای حرم و بر روی چهار فیل پوش استوار است، پیازی شکل بوده و نمای خارجی آن را کاشی‌های فیروزه‌ای پوشانده است‌.

همچنین یک کارشناس مسائل مذهبی، با اشاره به ارادت مردم ایران به خاندان اهلبیت(ع) گفت: شهرستان سمنان بواسطه بهره‌مندی از فیوضات چندین امامزاده در این شهر می‌تواند به یک قطب زیارتی و فرهنگی در کشور تبدیل شود.

بهنام مطلبی در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، با اشاره به برنامه‌های هفتگی در این بقعه متبرکه خاطر نشان کرد: تحویل سال نو، اقامه نماز جماعت، مشاوره و پاسخگویی به مسائل شرعی، اجرای طرح تربیت حافظان و قاریان، اجرای مراسم دعای کمیل و ندبه به صورت هفتگی، اجرای مراسم شب احیاء و جزءخوانی قرآن در ماه رمضان از برنامه‌ها و مراسم‌هایی است که به مناسبت‌های مختلف در این بقعه متبرکه برگزار می‌شود.

مدیر روابط عمومی اوقاف و امور خیریه استان همچنین گفت: در این بقعه 5 نفر به عنوان هیئت امناء، 4 خادم رسمی و حدود 100 خادم افتخاری خدمت می‌کنند.

وی با اشاره به تاکیدات مقام معظم رهبری مبنی بر اینکه بقاع متبرکه به قطب فرهنگی تبدیل شوند، افزود: گذشته از این با معرفی امامزاده یحیی‌(ع) می‌توان شهرستان سمنان را به یک قطب زیارتی در کشور تبدیل کرد. (ایسنا)