سرقت از آثار تاریخی یزد تمامی ندارد

این بقعه تاریخی که مقبره عارفی به نام حافظ جمال است و سال 86 به ثبت آثار ملی کشور رسیده، منتسب به دوره آل مظفر، یکی از سده‌های شکوهمند معماری اسلامی در ایران است.

ویژگی معماری مقبره حافظ جمال از قبیل ایوان رفیع و تکنیک اجرای گنبدخانه با نمونه‌های آل‌مظفر شناخته شده در یزد مشابهت دارد، به طوری که در سمت قبله بقعه، گنبدخانه نسبتا بزرگ با ارتفاع زیاد و محراب ساده‌ای دیده می‌شود.

اتاق‌های ردیف در سمت شمال است که حالت زیارتگاه و نمازخانه دارد. نقشه اصلی گنبد نیز هشت ضلعی و گنبد ساده‌ای روی بنا ایجاد شده است.

این اولین بار نیست که اتفاقاتی از این دست درباره آثار تاریخی فرهنگی یزد به وقوع می‌پیوندد، چراکه طی سال‌های اخیر بناهای تاریخی بسیاری در استان یزد مورد دستبرد سودجویان میراث فرهنگی قرارگرفته و خسارات زیادی به این میراث وارد شده است.

سنگ بنای مسجد تاریخی «حاج سعیدای اردکان» سال گذشته در حالی به سرقت رفت که کمتر از یک‌ماه پس از آن در موزه انگلستان به معرض نمایش درآمد.

در همان سال به دلیل ضریب پایین امکانات امنیتی در موزه میرزامحمد کاظمینی، چند شیء تاریخی که قدمت آنها به دوره مادها برمی‌گشت نیز به سرقت رفت که یکی از این آثار ظرفی شیشه‌ای و چند لایه مربوط به دوره مادها به ارزش تقریبی 800 هزار دلار بود و شیء دوم ظرف نمرودی به ارزشی معادل یک میلیون دلار بود که به «زوج ظرف» شهرت داشت و ظرف دیگر آن در یکی از موزه‌های معتبر انگلستان نگهداری می‌شود.

سارقان با شکستن قفل در موزه و غیرفعال‌کردن دزدگیرهای موزه، این دو شیء بسیار ارزشمند را به سرقت بردند و مالک این موزه چند روز بعد از این سرقت خبرداد که شیء تاریخی به سرقت رفته از تونس سر در آورده است.

پیش از آن نیز بخشی از کتیبه رباط خرگوشی در اردکان به سرقت رفت که البته بلافاصله توسط ماموران نیروی انتظامی استان کشف و سارقان آن دستگیر شدند اما به دلیل تلاش سارقان برای کندن کتیبه‌های رباط خرگوشی ، آسیب‌های جدی به این رباط تاریخی وارد شد.

سرقت سه سال پیش کتیبه تاریخی و سه میلیون دلاری مسجد جامع یزد نیز یکی دیگر از این نمونه سرقت‌هاست، در حالی که همچنان حفاظت مناسبی از بناهای تاریخی و کتیبه‌دار یزد صورت نمی‌گیرد.

امیر ترقی‌نژاد - جام‌جم یزد