رمضان، فرصتی طلایی برای گیشه

امسال، با وجود شش فیلم پرمخاطب دراکران نوروز، رمضان ۱۴۰۳می‌تواند به نقطه عطفی برای بازسازی جایگاه سینمادر جذب مخاطب تبدیل شوداماتحقق این هدف، مستلزم برنامه‌ریزی دقیق، استفاده از تجربیات گذشته وبهره‌گیری از راهکار‌های نوین است.

 

طی ۱۷سال گذشته، سینمای ایران کوشیده است تا با ارائه طرح‌های ویژه، رمضان رابه فرصتی برای جذب مخاطبان تبدیل کند.  عناوینی مانند «اذان تا اذان»، «افطار تا سحر» و «اکران رمضان»، نشان‌دهنده تلاش‌های متعدد برای هماهنگی با ریتم زندگی روزه‌داران است.  در برخی سال‌ها، مشوق‌هایی مانند تخفیف ۵۰ درصدی بلیت سانس‌های پیش ازافطار یا پس از نیمه‌شب، حضور بازیگران در سالن‌های سینما، یا معافیت هفته‌های نمایش رمضان از محاسبه در بازه اکران عادی آزمایش شدند. با این حال، تجربه نشان داده است که موفقیت اصلی زمانی حاصل شده که آثار پرمخاطب در مرکز این برنامه‌ریزی‌ها قرار گرفته است. برای مثال، در ماه رمضان ۱۳۹۵، اکران همزمان دو فیلم کمدی پرفروش، با این‌که مشوق‌های مالی وجود نداشت، موجب افزایش ۴۰درصدی فروش گیشه نسبت به سال قبل شد. این موضوع تأیید می‌کند که محتوای جذاب، مهم‌ترین عامل ترغیب مخاطب به سینماست. با این حال، ترکیب محتوای قوی با مشوق‌های هوشمندانه می‌تواند اثرگذاری را چندبرابر کند.

 

امسال، سینمای ایران با موقعیتی استثنایی روبه‌رو است. شش فیلم با ژانر‌های متنوع (از کمدی و درام تا اجتماعی) روی پرده است که هر یک قابلیت جذب مخاطبان خاص خود را دارد. این تنوع، امکان انتخاب گسترده‌ای را به مخاطبان می‌دهد و احتمال رقابت سازنده بین فیلم‌ها را افزایش می‌دهد. برخلاف سال‌های گذشته که گاه تنها یک یا دو اثر پرفروش، بار گیشه را به دوش می‌کشیدند، امسال «تعدد آثار پرمخاطب» نقطه قوت اصلی است. با این حال، وجود فیلم‌های متعدد به خودی خود تضمینی برای موفقیت نیست. همچنین تجربه سال ۱۴۰۰ نشان داد که حتی با وجود سه فیلم پرفروش، عدم هماهنگی در زمان‌بندی سانس‌ها و توزیع نامتوازن سالن‌ها، موجب کاهش رضایت مخاطبان و سینماداران شد. بنابراین، رمضان امسال نیازمند مدیریتی یکپارچه و مبتنی بر داده‌های واقعی است.

 

یکی از کلیدی‌ترین پیشنهاد‌ها برای جلب مخاطب، ارائه بلیت‌های نیم‌بها برای سانس‌های پیش از افطار و پس از نیمه‌شب است. این ایده هرچند در گذشته نیز آزموده‌شده، اما به دلیل عدم اجرای متمرکز، نتایج متفاوتی داشته است.  در سال ۱۳۹۸، واگذاری اختیار تخفیف‌ها به سینماداران موجب شد تا برخی سالن‌ها تنها در روز‌های خاصی از طرح استقبال کنند، و این بی‌ثباتی، اعتماد مخاطب را کاهش داد.  

 

گسترش سانس‌های نیمه‌شب 

سبک زندگی در ماه رمضان، به‌ویژه در شهر‌های بزرگ، با بیداری تا سحر و فعالیت‌های شبانه همراه است. این تغییر ریتم، فرصتی طلایی برای سینماهاست تا سانس‌های دیرهنگام را به گزینه‌ای جذاب تبدیل کنند. هرچند در سال‌های گذشته، سانس‌های نیمه‌شب عمدتا به تهران و چند کلانشهر محدود می‌شد، اما امسال می‌توان این طرح را در سطح ملی اجرایی کرد. تجربه موفق سانس ۳ بامداد فیلم «شقایق» (محصول سال۱۳۷۰) درمشهد درسال۱۴۰۱ (که با حضور بازیگر اصلی، ۸۵ درصد صندلی‌ها پر شد) نشان می‌دهد که استقبال از سینمای شبانه در شهر‌های مختلف ممکن است.

 

باید توجه داشت که رمضان امسال تنها یک فرصت اقتصادی نیست بلکه آزمونی برای سنجش ظرفیت‌های مدیریتی صنعت سینماست. موفقیت در این ماه می‌تواند پایه‌ای برای سال ۱۴۰۴ باشد. با اجرای طرح‌های هدفمند، سینما می‌تواند همزمان با حفظ جایگاه خود به عنوان رسانه‌ای فراگیر، به نیاز‌های معنوی و فرهنگی جامعه در ماه مهمانی خدا پاسخ دهد. نهایتا، رمضان ۱۴۰۳ می‌تواند با عبور از رویکرد‌های پراکنده و اتکا به برنامه‌ریزی منسجم مانند یک سوخت اضافه برای گیشه عمل کند.