هدف‌گذاری رشد ۱۰برابری تجارت بدون دلار

گفت‌وگوهای مسئولان سازمان اقتصادی اوراسیا در یک ماه اخیر خود مهر تاییدی بر این موضوع است؛ مخصوصا آن‌که به نظر می‌رسد تهران و مسکو بر سر موافقت‌نامه جامع راهبردی (اقتصادی، سیاسی و دفاعی) کاملا به جمع‌بندی نهایی رسیده‌اند.

آمارهای گمرک نشان می‌دهد در سال گذشته مجموع تجارت ایران با روسیه به پنج میلیون و ۵۳۵ هزار تن کالا به ارزش دو میلیارد و ۶۳۷ میلیون دلار می‌رسد، به‌طوری که در سال گذشته سه میلیون و ۳۵۳ تن کالای ایرانی به ارزش یک میلیارد و ۶۹۱ میلیون دلار به روسیه صادر شده است. همچنین باید به این نکته نیز اشاره کرد که در سال گذشته دو میلیون و ۱۸۲ هزار تن کالا به ارزش ۹۴۶ میلیون دلار از روسیه به بنادر شمالی کشورمان وارد شده، همچنین تراز تجاری کشورمان با روسیه در سال گذشته ۷۴۵ میلیون دلار به نفع ایران بوده است.سران هر دو کشورقصد دارند طی سالیان آینده با توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل مبادلات تجاری خود را با افزایشی ۱۰برابری به حدود ۵۰ میلیارد دلار برسانند. ازطرف دیگر خبرگزاری تاس روسیه پیش از این اعلام کرده بود که در سه‌ماهه ابتدایی سال ۲۰۲۴ حجم تجارت ایران وروسیه۴۸درصد رشد را به خود دیده؛ از طرف دیگر بنا به گفته رضوانی‌فر، رئیس‌کل گمرک کشورمان واردات ایران از روسیه طی سه‌ماهه فصل بهار در سال جاری به ۳۰۹ میلیون دلار رسیده است.

دور زدن تحریم‌ها با سوئیفت بانکی مشترک
ایران و روسیه هر کدام به‌نوعی تحت شدیدترین تحریم‌های پولی و بانکی توسط آمریکا و اتحادیه اروپا قرار دارند؛ از این رو به نظر می‌رسد همکاری‌های دو کشور در قالب پیمان شانگهای، بریکس و اوراسیا می‌تواند روزنه‌ای برای حذف کامل دلار از مبادلات تجاری دو کشور بوده و پشت پای به این تحریم‌های ظالمانه باشد؛ به‌طوری که پیش از این محسن کریمی، معاون امور بین‌الملل بانک مرکزی درباره گشایش ال‌سی میان ایران و روسیه گفته است: شبکه پیام‌رسان دو کشور را به هم متصل کرده‌ایم، این یعنی بانک‌های دو کشور برای ارتباط با هم از کشور سوئیس بی‌نیاز شده‌اند و بانک‌های تجاری دو کشور می‌توانند با هم روابط کارگزاری را رقم بزنند. برای صادرکننده این امکان وجود دارد که فاکتور ریالی به طرف روس بدهد و از بانک‌های روسی در ایران پول آن را دریافت کند. همچنین الکساندرویچ اسلینیف، وزیر تجارت اتحادیه اقتصادی اوراسیا گفت: حجم قابل توجهی از تجارت ما با ارزهای ملی در حال انجام است و عملکرد بانک‌های مرکزی ما در حال بهبود است.

آمادگی ایران برای ایجاد نهاد مالی مشترک میان کشورهای بریکس
اواخر هفته گذشته محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی به‌منظور توسعه مناسبات پولی و بانکی میان ایران و روسیه به سن‌پترزبورگ سفر کرد و در کنگره مالی روسیه گفت:هم‌اکنون تمامی مقررات مرتبط با پولشویی مطابق با قوانین بین‌المللی در ایران رعایت می‌شود و ایجاد نهادی مشابه FATFدرمیان کشورهای عضو بریکس فرصت بسیار خوبی برای توسعه همکاری‌های بانکی میان کشورهای عضو است. وی با انتقاد از برخوردهای سیاسی نهاد بین‌المللیFATF با ایران وروسیه گفت: در حال حاضر با توجه به برگزاری اجلاس بریکس به ریاست روسیه،ایران آمادگی دارد تا تمامی توانمندی‌های خود را برای پیشبرد پیشنهادهای مشترک در زمینه توسعه فعالیت‌های بریکس و ایجاد یک نظام مالی جدید ازسوی اعضای بریکس در اختیار روسیه  قراردهد. فرزین موضوع دستیابی به راهکارهای انتقال پول و تسویه پولی را یکی از مهم‌ترین محورهای مورد بحث میان کشورهای عضوبریکس دانست و گفت:اتحادیه پایاپای آسیایی(ACU) فرصت بسیارخوبی برای حذف‌دلارازمعاملات میان کشورهای عضواست که هم‌اکنون کشورهایی مثل هند و پاکستان نیز عضو این اتحادیه هستند. اخیرا بلاروس هم تقاضای عضویت در این اتحادیه را مطرح کرده و از روسیه دعوت می‌کنیم که به اتحادیه بپیوندد؛ چراکه این اتحادیه ظرفیت بسیار خوبی برای توسعه همکاری میان ایران و روسیه را فراهم می‌کند. فرزین با بیان این‌که اراده رهبران سیاسی ایران و روسیه برای استفاده از ارزهای محلی در مبادلات تجاری جدی است، تاکید کرد: اگر بتوانیم در مبادلات میان روسیه، ایران، چین و سایر کشورها از روبل، یوآن، درهم و ریال استفاده کنیم، مانع بزرگی در تجارت هر دو کشور برطرف خواهد شد و به تقویت ارتباط دو کشور منجر می‌شود و سرمایه‌گذاران و فعالان اقتصادی دو کشور می‌توانند اشتراکات بیشتری با هم داشته باشند.