صعود به جامجهانی این بار راحتتر از هر زمان دیگر است، البته این طور که به نظر میرسد و اینطور که خیلیها ارزیابی کردهاند. طبق روال همه ادوار گذشته تیمملی باید از این کشور به آن کشور برود و راههای دور و نزدیک را طی کند اما نسبت به قبل و نسبت به سالهای دور همه چیز راحتتر به نظر میرسد. اصلا باید جملهای را یادآور شویم که در فوتبال ایران کمکم دارد به یک ضربالمثل تبدیل میشود: «صعود نکردن به این دوره از جامجهانی سختتر از صعود کردن به آن است».اما همه چیز آنقدرها هم ساده به نظر نمیرسد. جامجهانی قرار است به میزبانی مشترک کانادا، مکزیک و آمریکا برگزار شود.مسیر برای مقصد دور آسان توصیف میشود. شاید اینچنین باشد و شاید هم خیر.
نگاهی به گروه ایران
ایران طبق قرعهکشی با قطر، ازبکستان، امارات،قرقیزستان و کرهشمالی همگروه شده است.بعد ازاعلام قرعهکشی همه یکصدا شدند که این گروه بسیار خوب است و ایران از گروه مرگ فرارکرده است؛ گروهی که در آن میتوانست با یک قدرت منطقه غرب و یک قدرت منطقه شرق آسیا همگروه شود (به گروه سوم شامل ژاپن، عربستان، استرالیا، بحرین، چین و اندونزی نگاه کنید). اما کسی به این فکر نمیکند تیمهایی که در این گروه قرار دارند همگی یک قدرت پنهان هستند. ازقطرهم میگذریم که به عنوان یک قدرت بزرگ فوتبال منطقه غرب و به عنوان قهرمان جام ملتها آخرین بار درهمان تورنمنت از سد تیم قلعهنویی عبور کرد. واقعیت یک خطی فعلا همین است. بر خلاف عقیده بسیاری از کارشناسان صعود به جامجهانی راحت و در دسترس نیست.
قطر، جدیترین رقیب
قطر قهرمان آسیاست و شگفت اینکه خوشخیالان فوتبال ایران هنوز گمان میکنند این تیم پایینتر از فوتبال کشورمان قرار دارد. قطریها دو دوره است که قهرمان آسیامیشوند وسرمایهگذاری بسیار نجومی برای صعود به یک جامجهانی دیگر انجام دادهاند. از همین الان در فدراسیون فوتبال قطر بازی دوستانه با بزرگترین تیمهای دنیای فوتبال لیست میشود تا این تیم با آمادگی مضاعف به استقبال ایران و سایر رقبا در مقدماتی جامجهانی برود. قطر تیم بزرگی است، خیلی وقت است که به تیمی بزرگ در آسیا تبدیل شده اما باورهای دهه هفتادی فوتبال ایران هنوز آن را دست کم میگیرد.
امارات، همیشه بازندهها؟
امارات را میتوان حریف نسبتا ساده این گروه قلمداد کرد.سرمایهگذاری کلان و نجومی دردو فوتبال قطر و امارات به گونهای متفاوت پیش رفت. قطریها با استفاده ازعلم فوتبالی به همه جارسیدند اما امارات هنوز دربرخی از تفکرات قدیمی فوتبالی رایج دراین کشور که مبتنی بر ستارههای خارجی و نتیجه گرایی است دست و پا میزند. اما همین امارات هم میتواند دردسرساز شود و به عنوان یک سد بر سر راه شاگردان قلعهنویی درنظر گرفته شود. البته یک واقعیت دررابطه با فوتبال امارات وجود دارد که دههها به قوت خود باقی است: آنها به استثنای مواردی همیشه مقابل ما بازنده بودهاند.
چغر و بد بدن
ازبکستان میتواند یکی از جدیترین چالشهای فوتبال ایران در مقدماتی جامجهانی باشد. یک حریف «چغر و بد بدن»! در رابطه با ویژگیهای فنی ازبکستان خیلی بیشتر از کلیشههای رایج درباره فوتبال این کشور میتوان حرف زد. این تیم در یک دهه اخیر حریفی جدی برای فوتبال ایران بوده است. تساویهای عصبانی کننده مقابل همین تیم حاکی از آن است که قلعه نویی مقابل این تیم چالشی جدی خواهد داشت، به خصوص در تاشکند. ازبکستان هم برای نخستین بار می تواند به جام جهانی فوتبال صعود کند و چه چیزی بهتر از این موقعیت؟ حالا که جام جهانی ۴۸ تیمی شده و حالا که در صورت ناکامی در این گروه باز هم فرصت دیگری برای صعود هست همه تیم ها انگیزه دارند.
پیونگیانگ تعطیل!
بگذارید قرقیزستان و کرهشمالی را با هم جمع ببندیم. دو تیم که هرگز حریف ایران نبودهاند، هرگز در برابر ایران حماسهسازی نکردهاند و هرگز مدعی نیستند. این دو تیم بهترین مسیر برای دیگر تیمها جهت جمعآوری امتیازات کامل محسوب میشوند.قرقیزستان با اینکه معمولا حرفی برای گفتن در فوتبال آسیا ندارد اما از سالهای دور کمابیش حریف ایران در مراحل مختلف مقدماتی جام جهانی بوده است و حالا یک بار دیگر آمده تا شانس خود را برای صعود به نخستین جام جهانی ۴۸ تیمی بیازماید.کره شمالی چالش بزرگش برای حریفان رنج سفر به پیونگیانگ بود که ظاهرا این بار قرار نیست در کشور خودش از تیمها میزبانی کند. به گفته مهدی تاج کره شمالی در مرحله سوم مقدماتی جام جهانی در چین یا مالزی از ایران و سایر تیمهای گروه A میزبانی خواهد کرد!
مدرسه پیرمردها
با یک مشت بازیکن سی و چند ساله روبهروهستیم. تیم ملی قراراست با ترکیبی بسیارمسن به استقبال مقدماتی جام جهانی برود.از مهدی طارمی و کریم انصاریفرد گرفته تا احسان حاجصفی و علیرضا بیرانوند همگی بالای ۳۰سال هستند.سردارآزمون وچند تای دیگر هم در آستانه ۳۰سالگی قراردارند ویا قراراست قبل ازجام جهانی مکزیک، کانادا و آمریکا به آن برسند. به زودی با پیرترین تیم تاریخ فوتبال ایران روبهرو خواهیم شد.