درچنین حالتی، روبهرو شدن با مجموعه اکشن و علمی ــ تخیلی در این مایهها از طرف کشوری چون ترکیه، کمی عجیب و غریب و شگفتانگیز به نظر میرسد. طبیعی است هنرمندان اروپایی و آمریکایی به دلیل بهرهگیری از جدیدترین تکنیکها و جلوههای ویژه تصویری، بهتر از هر کس دیگری میتواند عمق فاجعه در حال وقوع را برای تماشاگران به نمایش بگذارد و این پرسش مطرح میشود آیا صنعت تلویزیون ترکیه (که به خاطر درامهای سوزناک عاشقانهاش شهرت دارد) توانایی تولید سریالی ماجراجویانه و علمی ــ تخیلی را دارد یا نه؟ بعد از دیدن سریال «درخشش دریا» (که البته نام اصلی آن «در اعماق» یا «یاکاموز- اس ۲۴۵» است) میتوان به این پرسش پاسخ مثبت داد.
درخشش دریا، داستانی هیجانانگیز شبیه داستانهای سرگرمکننده و جذاب ژول ورن دارد و با استفاده از عناصر مختلف ژانر فاجعه، بینندهاش را تا پایان ماجراها به دنبال خود میکشد. این سریال در یک فصل هفت قسمتی تهیهشده و تهیهکنندهاش هم کسی نیست جز شبکه جنجالی نتفلیکس. این شبکه که به دنبال گسترش حوزه نفوذ خود به سراسر جهان است، در چند سال اخیر تهیهکننده تعداد زیادی از تولیدات سینمایی و تلویزیونی کشور آسیایی ترکیه بوده و از شواهد امر پیداست هنرمندان ترک هم به دنبال استفاده تمام و کمال از سرمایههایی هستند که این غول دنیای استریم و پخش دیجیتال در اختیارشان میگذارد. نکته جالب توجه بعد از تماشای تعدادی از تولیدات تلویزیونی ترکیه این است که تعداد محدودی از بازیگران این کشور در تمامی این مجموعهها حضور دارند و ظاهرا دایره انتخاب بازیگر در سریالها بسیار کم است.
قصه چیست؟
شخصیت اصلی داستان درخشش دریا، آرمان، جوانی زیستشناس و ماجراجوست که همراه یکی از دوستان و همکارانش دافنه، راهی یک ماموریت دریایی مهم میشوند. زیردریایی حامل آنها با نام یاکاموز شناخته میشود. این نام خاص را نمیتوان به زبان دیگری جز ترکی ترجمه کرد و مفهوم خاصی در داستان سریال و ماجراهایش دارد. زیردریایی یاکاموز نقش مهمی در ماجراهای داستان دارد و به نوعی یکی از شخصیتهای مهم و تاثیرگذار آن است. ترکها این کلمه را به انعکاس نور ماه روی امواج خروشان آب دریا معنی میکنند که حالتی شبیه آینه پیدا میکند. در دوران کهن در ترکیه، این گونه گفته میشد که زمانی که ماهیها تقریبا به سطح آب میآیند و باعث نوعی موج پراکنی آرام و آهسته میشوند، یاکاموز خلق میشود. این تفسیر در تضاد کامل با داستان فیلم و ادامه ماجراجوییهای آرمان و همکارانش میشود.
تصمیم برای اقدام اساسی
زمانی که آرمان و دافنه از ماموریت خود به سطح زمین برمیگردند، متوجه وقوع فاجعهای میشوند که باعث نابودی تمامی مکانها شدهاست. بازماندگان فاجعه به دنبال پیدا کردن مکانی امن برای زندگی و در حال کوچ اجباری هستند. آرمان وظیفه خود میداند برای نجات جان مردم، دست به اقدامی اساسی بزند. داستان سرگرمکننده و هیجانانگیز سریال، در دل خود پیامهایی زیستمحیطی و انساندوستانه هم دارد که برای تماشاگران جدیتر هم قابل قبول است. نقش محوری داستان سریال را کیوانج تاتلیتوک بازی میکند که چهره شناختهشده و سرشناس فیلمها و سریالهای ترکی است وبه جز ترکیه، دربین تماشاگران کشورهای عربزبان هم شهرت بالایی دارد.
اقتباس از یک رمان
فیلمنامه سریال بر اساس رمانی نوشتهشده که سال ۲۰۱۵ روی پیشخوان کتابفروشیها قرار گرفت و خیلی زود تبدیل به یکی از آثار پرخواننده ادبی سال شد. جاسک دوکاج، رماننویسی که برای نوشتههای علمی ــ تخیلیاش شهرت دارد، نویسنده این رمان است. رمان او سال۲۰۱۶ یکی ازنامزدهای اصلی دریافت یک جایزه ادبی اروپایی بود وطبیعی است سریالسازان ترک مایل به اقتباسی تصویری از داستان این نویسنده باشند. اما تنها جذابیت داستان نیست که سریال را مشهور و پرمخاطب کردهاست، جلوههای ویژه فیلم در کنار فیلمبرداری مقبول و تدوین سریع، همگی به یاری درخشش دریا آمدهاند تا آن را به یکی از کارهای متفاوت و تماشایی تلویزیونی ترکیه تبدیل کنند. نکته جالب این است که منتقدان قاب کوچک بعد از پخش این سریال، به طرح این پرسش جالب و منطقی پرداختند که چرا سریالسازان ترک بیشترین تلاش خود را صرف تولید و ساخت ملوردامهای کمارزشی میکنند که یک مثلث عشقی را دربرمیگیرد و با دنبال کردن دعواهای کممایه، دست به ساخت سریالهای کممحتوا و بیارزش میزنند که شبانه روز از شبکههای مختلف ترکیه پخش میشود و متاسفانه تماشاگران خارجی هم دارد.منتقدان و اهل فن در ترکیه با دادن امتیازهای بالا به مجموعه عوامل درخشش دریا، به دنبال ادامه این راه هستند تا تولیدات تلویزیونی ترکیه در سطح و مقامی بالاتر قرار گیرد و آنها بتوانند به دفاع از این تولیدات و محتویات آنها بپردازند. این در حالی است که بخشی از تماشاگران سریال نسبت به کم بودن اکشن آن معترض بوده و عقیده دارند میشد سکانسهای اکشن و هیجانانگیز بیشتری برای مجموعه تدارک دید. به طور کلی نوع استقبال بسیار خوب و بالای هر دو گروه تماشاگران و منتقدان از این سریال، زمینه را برای تولید فصل دوم آن فراهم کردهاست.