فروپاشی سیاست‌های بایدن در غرب آسیا

به گزارش جام جم آنلاین،‌ سفر دیپلماتیک اخیر آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا به خاورمیانه شکستی تحقیرآمیز بود و نشان می‌دهد جو بایدن، رئیس‌جمهور ایالات متحده در تله سیاست خارجه ای که خود طراحی کرده، گرفتار شده است.

آخر هفته گذشته بلینکن تلاش کرد چراغ سبزی را که بایدن به اسرائیل برای حل و فصل جنگ غزه نشان داده بود، به اطلاع پایتخت های متحدان خاورمیانه ای خود برساند و اقدامات ناچیزی برای کاهش درد و رنج فلسطینیان انجام دهد. با وجود این، تنها چیزی که شنید مخالفت با هرگونه پیشنهاد از سوی واشنگتن بود، مخالفتی که به معنای پایان راهبرد سیاست خارجی بایدن در خاورمیانه قلمداد می شود.
با بسته نظامی 14 میلیارد دلاری که بایدن از کنگره گرفته و در جیب نتانیاهو گذاشته است، اسرائیل همچنان به اقدامات نظامی خود ادامه می دهد. بلینکن از نخست وزیر اسرائیل خواست آتش بس بشردوستانه برقرار کند؛ ولی این سطح درخواست کمتر از انتظار آتش بسی است که صدها هزار نفر در سراسر ایالات متحده در راهپیمایی های آخر هفته خود خواسته بودند.

برای دولت بایدن، آتش بس بشردوستانه راهی برای پیوند دادن خواسته های متناقض اسرائیل و شرکای عرب واشنگتن در زمینه جنگ غزه به نظر می آمد، اما نتانیاهو بلافاصله پس از ملاقات با بلینکن آن را نپذیرفت.

بخشی از مأموریت بلینکن این بود سیاست خاورمیانه ای ایالات متحده را از موضع منفعلانه خود پس از هفتم اکتبر خارج کند؛ نخستین راه برای اثبات قدرت راهبری آمریکا ارائه چشم‌اندازی برای جلوگیری از جنایت های ‌جمعی تحمیل‌شده به وسیله اسرائیل بر مردم غزه بود که تلاش کرد آن را با لفاظی های تکراری ازجمله پیشنهاد راه‌حل ایجاد دو کشور انجام ‌دهد. این سیاست شکست خورد و در عوض، همكارانش به گونه اي با وی صحبت كردند كه گويي بلینکن دچار توهم است. ایمن الصفدی، وزیر امور خارجه اردن ازجمله کسانی بود که مخالفت خود را با تداوم جنگ غزه و هرگونه پیشنهادی برای تداوم اشغالگری اسرائیل اعلام کرد.

راه دوم، تأکید بر اصرار بایدن بر تبدیل نشدن جنگ غزه به جنگی منطقه ای بود که خطری بسیار واقعی به شمار می رود. محمد شیاع السودانی، نخست وزیر عراق در سفری که بلینکن مخفیانه و چراغ خاموش به بغداد انجام داد، مخالفت خود را با اقدام گروه های مقاومت ازجمله ائتلاف جدید «مقاومت اسلامی عراق» اعلام کرد.

با وجود این، طبق روایت وزارت امور خارجه آمریکا از نشست روز یکشنبه بلینکن، سودانی می خواست درباره چگونگی اینکه «فلسطینیان به اجبار در خارج از غزه آواره نشوند» اطمینان حاصل کند. وی به بلینکن گفت، کنترل تنش به همان اندازه که می تواند دست ایرانی ها باشد، دست آمریکایی هاست.
حدود یک ماه پیش دولت بایدن خود را در آستانه تحول سازمان یافته منطقه‌ای رسمی می‌دانست که می‌توانست اسرائیل را به رسمیت بشناسد. به جای این تحول، روند به گونه ای پیش رفت که جنایت کشتار ‌جمعی فلسطینیان که اسرائیل به راه انداخت و شائبه پاکسازی قومی فلسطین را به وجود آورده، باعث از هم پاشیدگی شیرازه ائتلاف بین المللی به رهبری آمریکا شده است.

دوشنبه گذشته همزمان با آماده شدن بلینکن برای ترک ترکیه، ایران اعلام کرد در نشست  ریاض با هدف تمرکز بر پایان دادن به جنگ اسرائیل در غزه شرکت خواهد کرد. رقابت منطقه ای ایران و عربستان سعودی به طور موقت متوقف شده و ایالات متحده را به دلیل تمایل نداشتن به مهار اسرائیل منزوی کرده است.

همه چیز از سرنوشت غزه گرفته تا احتمال جنگ منطقه‌ای که می تواند در آن همه جبهه‌های مقاومت از یمن تا سوریه فعال شود، به تغییر رویکرد بایدن و اعمال محدودیت بر تنش زایی اسرائیل بستگی دارد.

سیاست خارجی بایدن در تله سختی که خود طراحی کرده، گیر افتاده و میان تعهدات به شرکای اسرائیلی، عربی و ترکی خود درمانده است. هنوز برای برقراری آتش بس و آزادی گروگان ها زمان باقی است، اما دولت بایدن ابتدا باید به توهمات خود پایان دهد.

منبع :راهبرد معاصر