فرهنگ قرض‌الحسنه و ایران مقتدر

کد خبر: ۱۳۹۰۵۷۶

نویسنده دکتر سیدسعید شمسی‌نژاد

رهبر معظم انقلاب اسلامی آذر۱۳۹۹ و در دیدار دست‌اندرکاران مراسم سالگرد شهادت حاج‌قاسم سلیمانی و خانواده شهید سلیمانی در توصیه به مسئولان و ملت فرمودند: رفع تحریم دست دشمن است و خنثی ‌کردن تحریم دست ما است؛ دشمن باید رفع تحریم کند اما خودمان می‌توانیم این تحریم دشمن را خنثی کنیم. پس این مقدم است.

امروز با تأسی به این فرمایش رهبر حکیم انقلاب، قویا تثبیت فرهنگ قرض‌الحسنه در کشور و انعکاس آن در ساختار اعتباری و بانکی کشور را گامی مهم در مسیر خنثی‌سازی تحریم‌ها تلقی می‌کنیم. تاکنون بارها درخصوص ارزش ذاتی قرض‌الحسنه و آثار و برکات مادی و معنوی آن سخنانی گفته شده اما اکنون تلاش می‌کنیم نگاه عملیاتی‌تری به این مسأله داشته‌ باشیم. در یک نگرش سیستمی مطلوب، هم‌افزایی بالاترین و مطلوب‌ترین سطح ارتباط میان اجزا و مؤلفه‌های تشکیل‌دهنده آن ساختار محسوب می‌شود. حتی ارزش هم‌افزایی به مراتب نسبت به همکاری بیشتر است زیرا ارتقای ساختار را با سرعت و کارآمدی بیشتری تضمین می‌کند. در هم‌افزایی‌، اجزا نه‌تنها دافع یکدیگر نیستند، بلکه ارتقای یکدیگر را وظیفه و مسئولیت خود قلمداد می‌کنند. در نظام بانکی قرض‌الحسنه نیز «هم‌افزایی» اصالت بیشتری نسبت به همکاری دارد.

فرهنگ قرض‌الحسنه و تبلور آن در نظام بانکی و اعتباری، منبعث از چینش و ارتقای همزمان اجزای تشکیل‌دهنده آن است. در اینجا، ساختار هوشمندی شکل می‌گیرد که خروجی آن نیز به سود مشتریان، نظام بانکی و اقتصادی کشورخواهد بود. در ساختار قرض‌الحسنه، اعتبارات موجود و حتی ابتکار عمل‌ها باتوجه به توانمندی‌های موجود و اهداف عینی تعریف می‌شود. این همان مصداق درونزا و پویا بودن اقتصاد است. در این ساختار، توانمندی‌ها و هم‌افزایی‌ها درخدمت ارتقای ساختار اعتباری کشور قرار می‌گیرد. اگرچه هنوز مسیر زیادی در راستای تثبیت این درونمایه عظیم در ساختار اعتباری کشور پیش رو داریم اما پیشرفت‌های صورت‌گرفته، ما را نسبت به آینده امیدوار‌می‌کند. تا یک دهه پیش، منابع قرض‌الحسنه کمتر از یک درصد کل نقدینگی کشور بود اما اکنون به بیش از ۳.۵درصد رسیده‌است.

این اعتمادسازی، دارای هر دوجنبه فرهنگی و اعتباری است و همان‌گونه که اشاره شد، هدفگذاری‌های عینی و ملموسی در این خصوص صورت گرفته که نقشه راه ارتقای ساختار بانکی کشور بر مدار قرض‌الحسنه را تشکیل می‌دهد. هدایت ۲۰درصد از نقدینگی کشور در مدار بانکداری قرض‌الحسنه، هدف مهمی است که در درازمدت روی آن متمرکز هستیم. قطعا این مسیر را محکم‌تر و مصمم‌تر از گذشته ادامه خواهیم داد.در نهایت این‌که قرض‌الحسنه و بانکداری قرض‌الحسنه، در صورتی که تبلور مطلوب خود را در جامعه و نظام اعتباری کشور پیدا کند، نمادی از ایران مقتدر خواهد بود.