بنزینی که رئیس‌جمهور عوض می‌کند!

تحلیلگران سیاسی به این نتیجه رسیده‌اند که تاثیر قیمت بنزین روی نتایج تحولات سیاسی بسیار اندک است. البته باید توجه داشت هم اکنون اوضاع ویژه‌ای به وجود آمده است. افزایش ناگهانی تورم که طی دهه‌های اخیر تقریبا ساکن بوده، مردم آمریکا را در شوک فرو برده است. باید به این مساله هم توجه داشت که قیمت بنزین به خوبی نشان‌دهنده مشکلات اقتصادی است. آنچه کاملا مشخص است این که سیاستمداران به طور مداوم در حال صحبت کردن در مورد قیمت بنزین هستند. جمهوریخواهان در مورد شاخص‌های شخصی هزینه‌های سوخت نظری ندارند و دائما می‌گویند زمانی که ترامپ در دولت بود، قیمت بنزین دو دلار در هر گالن بود. از آن طرف مقامات دولت بایدن هم دائما به کاهش‌های طولانی در قیمت‌ها اشاره و ادعا می‌کنند که این کاهش همچنان ادامه دارد. با این اوصاف حالا بهترین زمان است تا به سه نکته مهم در مورد قیمت بنزین اشاره کنیم.

قیمت نفت مهم‌تر است

مهم‌ترین عامل تعیین‌کننده قیمت در جایگاه‌های سوخت، قیمت جهانی نفت‌خام است که آمریکا تاثیر اندکی روی آن دارد. در اینجا باید به این مساله اشاره کرد که قیمت‌ها در اروپا و ایالات متحده تقریبا با یکدیگر پیوند خورده است. قیمت نفت‌خام و به تبع آن قیمت بنزین در سال پایانی دولت ترامپ معمولا پایین بود؛ البته علت این امر نه به دلیل اقدامات ترامپ بلکه برای این بود که شیوع کرونا، اقتصاد را بسیار تحت تاثیر خودش قرار داده و در نتیجه تقاضای نفت به میزان بسیار زیادی کاهش یافته‌بود. قیمت نفت بعد از حمله روسیه به اوکراین کاهش شدیدی را پشت سر گذاشت. از طرف دیگر، بعد از آن که مشخص شد نفت روسیه راه خود را در بازار‌های جهانی پیدا کرده است، قیمت‌ها باز هم کاهش پیدا کرد. موضوع بعدی این است که تغییرات کوچک‌تر معمولا به دلیل موضوعات فنی در پالایشگاه‌هایی است که نفت‌خام را به بنزین و دیگر محصولات تبدیل می‌کنند. دلیل افزایش جزئی قیمت بنزین که از ماه سپتامبر شروع شد، تعطیلی تعدادی از پالایشگاه‌ها برای تعمیر و همچنین آتش‌سوزی در یک پالایشگاه در اوهایو بود. مشخص است که این مساله هم چندان ربطی به سیاست ندارد. در این میان، برخی این مساله را مطرح می‌کنند که شرکت‌های انرژی، میزان تولید را پایین نگه می‌دارند تا قیمت‌ها بالاتر رفته و سود بیشتری به دست آورند.

اتفاقاتی مختص خود آمریکا

در این میان، برخی به بحران برق کالیفرنیا در سال ۲۰۰۰ و ۲۰۰۱ اشاره می‌کنند. تعدادی از تحلیلگران هم اختلالات بازار را عامل مهمی می‌دانند. البته باید به این مساله اشاره داشت که موضوعات پالایشگاهی که منجر به افزایش قیمت‌ها در چند وقت اخیر شد، کاملا واقعی بودند، اما احتمالا ربطی به مشکلات کنونی ندارد.
بنزین در مقایسه با گذشته به هیچ وجه گران نیست. برای مشخص‌تر شدن این مساله، می‌توان نسبت قیمت بنزین را با میانگین درآمد ساعتی کارگران در آمریکا در نظر گرفت. در حال حاضر این نسبت به مراتب پایین‌تر از سال ۲۰۱۰ است. قیمت بنزین سال ۲۰۱۴ و در دولت اوباما کاهش شدیدی داشت. به دنبال این اتفاق، استخراج نفت از طریق تزریق گاز افزایش پیدا کرد و باعث شد تولید نفت آمریکا به قدری زیاد شود که بر بازار‌های جهانی تاثیر بگذارد. گذشت زمان، اما ثابت کرد که افزایش استخراج نفت از طریق تزریق گاز بیشتر یک حباب بوده که به تدریج باعث از بین رفتن بیش از ۳۰۰میلیارد دلار از پول‌های سرمایه‌گذاران شد؛ بنابراین قیمت بنزین دیگر به اواخر سال ۲۰۱۰ برنمی‌گردد؛ علت این امر رویکرد خصمانه دولت بایدن نسبت به تولید نفت نیست بلکه به این دلیل است که آن قیمت‌های پایین به توهمات سرمایه‌گذاران نسبت به سوددهی استخراج نفت از طریق تزریق گاز بستگی داشت. با نگاهی کلی‌تر می‌توان اذعان کرد که بنزین در حال حاضر اصلا گران نیست. علاوه بر این، کارشناسان بر این باورند که تعدادی از پالایشگاه‌های مشکل‌دار بار دیگر به چرخه باز می‌گردند و در نتیجه قیمت بنزین کاهش جزئی خواهدداشت.

اما این مساله چه اطلاعاتی از شکست یا موفقیت سیاست دولت بایدن ارائه می‌کند؟ جوابش این است که اطلاعات کمی در این باره می‌دهد. فشار بایدن بر پالایشگاه‌ها برای میزان تولیدشان ممکن است تاثیراتی به همراه داشته باشد؛ بنابراین ممکن است دولت بایدن نفت بیشتری از ذخایر استراتژیک را آزاد کند. پس قضاوت کردن عملکرد یک رئیس‌جمهور و حزب متبوعش در مورد قیمت بنزین بسیار دشوار است؛ زیرا این موضوع به اتفاقات خارجی و تولیدات فنی در داخل آمریکا بستگی دارد. از طرف دیگر، همان طور که گفته شد قیمت بنزین در مقایسه با یک دهه پیش اصلا زیاد نیست. با تمام این اوصاف، قیمت بنزین ممکن است انتخابات پیش‌رو را تحت تاثیر قرار دهد و این حقیقتی است که هم مضحک است و هم ترسناک.

روزنامه جام جم