آسیب عصبی قرنیه از علایم کووید طولانی مدت است

به گزارش جام جم آنلاین، در بیشتر مبتلایان به کووید ۱۹ علایم این بیماری خفیف است، اما برخی از بیماران ماه‌ها با علایمی از جمله خستگی طولانی مدت، درد مداوم و تنگی نفس دست و پنجه نرم می‌کنند.

این شرایط که«کووید طولانی» نام گرفته است، تاثیر مخربی بر زندگی مبتلایان دارد و احساس خستگی حتی پس از یک پیاده روی کوتاه هم بروز می‌کند. تاکنون تمرکز روی نجات جانِ افراد در طول همه‌گیری بوده است؛ هرچند در حال حاضر این شناخت حاصل شده که برخی از افراد با عواقب بلندمدت عفونت کووید روبرو هستند.

اکنون نتایج یک مطالعه نشان می دهد آسیب عصبی و تجمع سلول های ایمنی در قرنیه ممکن است نشانه ابتلا به «کووید طولانی مدت» باشد.

یک متخصص به لایو ساینس گفت: نتایج اولیه این مطالعه باید در گروه بزرگتری از افراد مبتلا به کووید طولانی مدت تأیید شود، اما این یافته ها به چیزی اشاره دارد که محققان قبلاً به آن مشکوک شده اند: برخی از علائم کووید طولانی مدت به دلیل آسیب عصب محیطی ظاهر می شود.

لایو ساینس قبلا گزارش داده بود که افراد مبتلا به کووید طولانی مدت، طیف وسیعی از علایم را تجربه می کنند و بخش بزرگی از آنها مشکلات عصبی از جمله سردرد، بی حسی در بدن ، از دست دادن حس بویایی و «مه مغز» یا مشکل در فکر و تمرکز را گزارش می کنند.

دکتر «رایاز مالک» استاد پزشکی و پزشک مشاور در مرکز پزشکی «ویل کورنل-قطر» در دوحه و نویسنده ارشد این مطالعه گفت: این مجموعه علایم نشان می دهد کووید طولانی مدت ممکن است تا حدی از آسیب سلول های عصبی بدن ناشی شود.

به طور خاص، شواهد اولیه نشان می دهد کووید طولانی مدت ممکن است به رشته های عصبی کوچک - رشته های نازکی که از سلول های عصبی خاص در بدن منشعب می شوند و اطلاعات حسی مربوط به درد، دما و خارش و سایر احساسات را به سیستم عصبی مرکزی منتقل می کنند، آسیب بزند.

سلول های عصبی فیبر کوچک همچنین به کنترل عملکردهای غیر ارادی بدن مانند ضربان قلب و حرکات روده کمک می کنند بنابراین، آسیب به این سلول ها می تواند باعث ایجاد یک سری علایم شود.

محققان در این مطالعه از دست دادن عصب فیبر کوچک را در افراد دیابتی و بیماری های نورودژنراتیو مانند مولتیپل اسکلروزیس بررسی می کنند. آنها متوجه شدند که احتمالا افراد مبتلا به کووید طولانی مدت علایم مشابهی را با این بیماران دارند، بنابراین تصمیم گرفتند این ارتباط بالقوه را بررسی کنند.

محققان برای بررسی این ارتباط از روش لیزر تصویربرداری با وضوح بالا و غیرتهاجمی در زمان واقعی، به نام « میکروسکوپ کانفوکال قرنیه » (CCM) برای برداشتن آسیب عصبی در قرنیه استفاده کردند. قرنیه، قسمت شفاف چشم است که مردمک چشم، عنبیه و قسمت داخلی پر از مایع را می‌پوشاند. عملکرد اصلی قرنیه تمرکز بر نور ورودی به چشم است. میکروسکوپ کانفوکال قرنیه برای شناسایی آسیب عصبی و تغییرات التهابی ناشی از نوروپاتی دیابتی، مولتیپل اسکلروزیس و فیبرومیالژیا مورد استفاده قرار می‌ گیرد.

۴۰ فرد که بین یک تا ۶ ماه قبل از بیماری کووید بهبود یافته بودند، پرسشنامه انستیتوی ملی سلامت و تعالی مراقبت (NICE) را تکمیل کردند. با استفاده از این داده‌ها، مشخص شد این افراد با نمره کلی از صفر تا ۲۸ مبتلا به کووید طولانی هستند یا خیر. علایم عصبی در چهار و ۱۲ هفته در ۲۲ بیمار از ۴۰ بیمار (۵۵ درصد) و ۱۳ بیمار از ۲۹ بیمار (۴۵ درصد) وجود داشت.

سپس قرنیه شرکت‌کنندگان با استفاده از CCM اسکن شد تا آسیب کوچک فیبر عصبی و تراکم سلول‌های دندریتیک که با گرفتن و ارایه آنتی‌ژن از ارگانیسم‌های مهاجم در پاسخ سیستم ایمنی اولیه نقش اساسی دارند را جستجو کند. اسکن قرنیه این افراد با ۳۰ بیمار سالم که به کووید آلوده نشده بودند، مقایسه شد.

نتایج این مطالعه نشان داد ۵۵ درصد بیماران مبتلا به کووید علایم بالینی ذات‌الریه نداشتند. ۲۸ درصد، علایم بالینی ذات‌الریه بدون نیاز به اکسیژن درمانی و ۱۰ درصد به علت ذات‌ الریه در بیمارستان بستری شدند و اکسیژن درمانی دریافت کردند و هشت درصد با ذات‌ الریه در بخش مراقبت‌ های ویژه بستری شدند.

اسکن قرنیه نشان داد بیماران دارای علایم عصبی به مدت چهار هفته پس از بهبودی از کووید حاد، آسیب و از دست دادن فیبر عصبی قرنیه بیشتر و تعداد بیشتری سلول دندریتیک را نسبت به افرادی که به ویروس آلوده نشده بودند را تجربه کردند. همچنین در افراد بدون علایم عصبی نیز تعداد سلول‌ های دندریتیک بیشتری مشاهده شد.

بر اساس نتایج این مطالعه جدید که در مجله انگلیسی British Journal of Ophthalmology منتشر شده است، در افرادی که پس از عفونت کووید ۱۹ دچار علایم عصبی می شوند، از دست دادن عصب فیبر کوچک در قرنیه قابل توجه است. این موضوع با بهبودیافتگان کووید ۱۹ بدون علایم طولانی مدت عصبی قابل مقایسه است. علاوه بر این، میزان آسیب فیبر عصبی با شدت علایم شرکت کنندگان در ارتباط است؛ به این معنی که آسیب بیشتر عصب با علایم بارزتر مرتبط است.