عوارض مصرف ممنوعه‌ ها بر دستگاه گوارش

با توجه به این‌که بسیاری از افراد در مورد نقش پررنگ این مواد و حتی برخی نوشیدنی‌ها در بروز عوارض گوارشی آگاهی چندانی ندارند با دکتر مرضیه اعلی‌ زاده، پزشک متخصص طب سنتی گفت‌وگویی کرده‌ایم تا دیدگاه طب سنتی را در این زمینه جویا و علاوه بر اصلاح باورهای نادرست، تدابیر و راهکارهایی را برای کاهش عوارض این مواد مضر ارائه دهیم.

ترکیبات مضری که در مواد مخدر و دخانیات وجود دارد می‌تواند از غشاهای مخاطی، پوست، ریه‌ها و همچنین دستگاه گوارش جذب ‌شود که میزان شیوع و عود بیماری‌های دستگاه گوارش اعم از التهاب، خونریزی، زخم معده، ریفلکس و سرطان قسمت‌های مختلف دستگاه گوارش را موجب می‌شود و با بیماری کرون و ایجاد سرطان مری، معده، کبد، لوزالمعده و سرطان روده بزرگ نیز مرتبط است.

این مواد، ترمیم مخاطی روده را به‌تعویق می‌اندازند و باعث پیشرفت بیماری‌های التهابی روده می‌شوند. برای مثال مصرف طولانی‌‌مدت تریاک باعث یبوست و در نهایت اختلال در سیستم عصبی روده می‌شود. همچنین بین مصرف تریاک و سرطان مری و معده ارتباط معناداری وجود دارد. خطر مرگ ناشی از بروز بیماری‌های گوارشی بدخیم و غیربدخیم وابسته به دوز مواد مخدر است.

طبیعت مواد مخدر!

مصرف مواد مخدر باعث سرد و خشک‌شدن مزاج بدن، لاغری، اسپاسم و گرفتگی عضلات، نفخ و سوء‌هضم، درجاتی از کاهش بینایی و شنوایی و همچنین کاهش قدرت فکر و فهم می‌شود. از دیگر عوارض مواد مخدر بداخلاقی، مشکلات قلبی و بیماری‌های کبد، معده و یبوست است. خشکی دهان، بی‌خوابی، کاهش قوای جنسی و انزواطلبی از دیگر عوارض مصرف مواد اعتیادآور است.

استفاده از مواد مخدر به‌خصوص در حالت گرسنگی، رطوبت و حرارت بدن را از بین می‌برد و به‌شدت به طبیعت و مزاج بدن آسیب می‌رساند. از نظر طب سنتی، مزاج دخانیات و مواد مخدر نظیر تریاک سرد و خشک است و مصرف خودسر تریاک با توجه به این‌که جزو داروها تقسیم‌بندی می‌شود با عوارض همراه است. بهترین کار برای کاهش عوارض ناشی از مصرف مواد مخدر، کاهش مصرف آن تا حد امکان است و برای درمان هر فردی بسته به این ‌که کدام عوارض را نشان می‌دهد باید تصمیم جداگانه‌ای گرفت. بنابراین درمان هر فرد با دیگری متفاوت است.

از جمله اقدامات در طب سنتی، اصلاح مزاج سوداوی ناشی از مواد مخدر و کمک به دفع مواد زاید ناشی از این مواد در بدن از طریق رفع یبوست با استفاده از پنج تا 10 عدد انجیر خشک خیسانده در آب و عسل و مصرف ناشتای آن است.

برای کاهش عوارض ناشی از آن نیز می‌توان از عرق گلاب، عرق بیدمشک، عرق گاوزبان، آب انار و دمنوش دارچین استفاده کرد.

افرادی که به‌طور مداوم در مجاورت مصرف‌کنندگان دخانیات هستند باید بدانند قرارگرفتن در معرض دود سیگار به‌مدت طولانی می‌تواند باعث عدم تعادل بین اکسیدان‌ها و آنتی‌اکسیدان‌های بدن و سبب بروز بسیاری از بیماری‌های التهابی شود.

برخی باورهای رایج نادرست

برخی از افراد مقیم در کشورهای خارجی باورها و تصورات نادرستی را از مصرف مشروبات و نوشیدنی‌های الکلی در فضای مجازی منتشر می‌کنند که این خود می‌تواند زمینه‌ساز گرایش به مصرف چنین نوشیدنی‌هایی شود.

به‌گفته دکتر اعلی‌زاده علاوه بر دخانیات و مواد مخدر، مصرف نوشیدنی‌های الکلی نیز مضرات زیادی برای بدن دارند و می‌تواند بر دستگاه گوارش اثرات سوء‌ متعددی شامل افزایش احتمال التهاب، زخم و خونریزی معده و روده و التهاب لوزالمعده ایجاد کنند.

مصرف الکل باعث افزایش احتمال ابتلا به سرطان دهان نیز می‌شود. افزایش احتمال بروز سرطان دهان در افرادی که الکل و سیگار همزمان مصرف می‌کنند نسبت به سایر افراد پانزده برابر بیشتر است. ایجاد کبد چرب و افزایش احتمال ابتلا به سرطان کبد از دیگر عوارض مصرف الکل است. همچنین الکل روی کارکرد دستگاه تناسلی و ادراری اثر منفی می‌گذارد.

این اثرات به‌صورت کاهش میل جنسی، کاهش کیفیت اسپرم و نعوظ طولانی بدون انزال خود را نشان می‌دهد و در نهایت باعث کاهش توانایی نعوظ می‌شود. مصرف این نوع نوشیدنی‌ها باعث بی‌پروایی جنسی شده و شروع رابطه جنسی را آسان می‌کند. بنابراین بر‌خلاف دیدگاه عامه، الکل باعث افزایش میل جنسی نمی‌شود.

در نهایت الکل مشابه کوکائین و شیشه موجب اختلال عملکرد جنسی و در خانم‌ها باعث به‌هم‌خوردگی نظم قاعدگی، کاهش اندازه تخمدان و افزایش احتمال ناباروری می‌شود.

باور نادرست دیگری که در فضای مجازی منتشر می‌شود این است که مصرف برخی نوشیدنی‌های الکلی سبب تقویت دستگاه قلبی و عروقی می‌شود در صورتی که به‌گفته دکتر اعلی‌زاده این عامل مربوط به الکل نیست بلکه ناشی از ماده موثر آنتوسیانین در هسته انگور است که برای بهره‌بردن از اثرات آنتی‌اکسیدانی موجود در هسته انگور می‌توانید از انگورقرمز، مویز، روغن هسته انگور یا کپسول‌های حاوی این ماده استفاده کنید که در بازار موجود است.

لازم است بدانید مشروبات الکلی به‌دلیل ترکیبات آسیب‌زایی که در بدن تولید می‌کنند می‌توانند اثراتی منفی بر عضله قلب گذاشته و باعث بروز آسیب‌های جدی در قلب شود.

فاخره بهبهانی - سلامت  / روزنامه جام جم