چرا شیوع آنفولانزا در پاییز و زمستان بیشتر است؟

به گزارش جام جم آنلاین به نقل از نمناک،

آنفلوانزا یک بیماری ویروسی است که توسط انواع مختلف ویروس آنفلوانزا ایجاد می شود. به طور کلی میزان ابتلا به این ویروس در زمستان افزایش می یابد. امروزه COVID-19 رسانه ها و تحقیقات جهانی را در انحصار خود درآورده است. با وجود این که ویروس های دیگر هم در گردش هستند، اگرچه خطر کمتری دارند اما ممکن است با علائم و ناراحتی های فوق العاده شدیدی همراه شوند. این مورد در آنفولانزا وجود دارد، یک نوع بیماری که اغلب در زمستان گسترش می یابد. شاید از خود بپرسید که چرا آنفلوآنزا در پاییز و زمستان اوج شیوع خود را دارد و عملاً در بهار از بین می رود. در این قسمت از سلامت ما به این سوال شما پاسخ خواهیم داد.

یک تصویر بالینی، اشکال متعدد

آنفلوانزا نوعی بیماری عفونی می باشد که به علت انواع مختلف این ویروس ایجاد می شود. ویروس های تک رشته ای حاوی RNA هستند که توسط یک لایه لیپید خارجی پوشانده شده و یک ظاهر گرد به آن ها می دهد. طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی چهار نوع ویروس آنفلوانزای فصلی وجود دارد:

- ویروس های آنفلوانزای تیپ A که براساس ترکیب دو پروتئین در سطح آن ها به زیر مجموعه هایی تقسیم می شوند. همه ی پاندمی های شناخته شده ی آنفولانزا همگی توسط ویروس های تیپ A ایجاد شده اند.

- ویروس های تیپ B که زیرمجموعه ای ندارند اما ویروس هایی که در حال حاضر در گردش هستند را می توان به دو دسته تقسیم کرد.

- ویروس های تیپ C ویروس های کم یابی هستند و معمولاً باعث عفونت های خفیف می شوند. بنابراین، آن ها از اهمیت بهداشت عمومی برخوردار نیستند.

- ویروس های نوع D عمدتا بر گاوها تأثیر می گذارند و انسان ها را آلوده نمی کند یا باعث بیماری نمی شود.

شیوع جهانی این بیماری 20% تخمین زده شده است. به عبارت دیگر، 20٪ از جمعیت جهان در برخی از دوره های زندگی خود دچار این ویروس می شوند و همچنین این یک ویروس گزینشی می باشد زیرا می تواند بالای 50٪ از برخی گروه های مردمی را تحت تأثیر قرار دهد. به دلیل اهمیت اپیدمیولوژیکی آن، آنفلوانزا موضوع مطالعات متعددی بوده است.

آنفلوانزا و آب و هوا

یک تحقیق منتشر شده در مجله علمی Plos Pathogens رابطه بین آنفلوانزا و شرایط آب و هوایی و دلیل شیوع آنفلوانزا در زمستان را توضیح می دهد:محققان از 20 نسخه آزمایشی با خوکچه های هندی استفاده کرده اند. آن ها تعدادی از خوکچه های هندی که مبتلا به آنفلوانزا بودند را در محفظه های مختلف قرار دادند. در محفظه های دیگر در مجاور خوکچه های بیمار، خوکچه های سالم را قرار دادند.

پس از آن محققان گروه های آزمایشی مختلفی از خوکچه های هندی سالم و بیمار را با شاخصه های مختلفی مثل رطوبت نسبی و دما مورد بررسی قرار دادند. در یک دمای ثابت، رطوبت نسبی و انتقال آنفولانزا رابطه معکوس دارند. در رطوبت نسبی 20٪، بیشتر خوکچه های هندی سالم توسط ترشحات تنفسی خوکچه های بیمارآلوده شدند و در 80% رطوبت هیچ گونه انتقال بیماری مشاهده نشد و همچنین آن ها مشاهده کردند که خوکچه های آلوده در محیط هایی با دمای پنج درجه، بارهای ویروسی بیشتری را از طریق ترشحات تنفسی به بیرون انتقال می دهند. پس با این وجود از این تحقیق می توان این نتیجه را گرفت که دمای پایین و خشک باعث گسترش ویروس می شود. اما چرا؟ پاسخ را در ادامه ی بخش بهداشت و سلامت نمناک خواهید خواند.

آنفولانزا با رطوبت نسبی کم گسترش می یابد

فرضیه های مختلف سعی می کنند توضیح دهند که چرا رطوبت نسبی کم باعث گسترش آنفولانزا می شود:

- اول این که هوای خشک می تواند به غشای مخاطی بینی میزبان آسیب برساند و آن را خراب کند و فرد را در برابر عفونت های تنفسی ویروسی مانند آنفلوانزا آسیب پذیر نماید.

- دوما ، به نظر می رسد پایداری ویروس در ذرات معلق در هوا ( ترشحات تنفسی ) با میزان رطوبت تغییر می کند، در حالی که ویروس در محیط هایی با رطوبت کم، برای مدت بیشتری فعال می ماند.

- ثالثا، ویروس توانایی انتشار در محیط هایی با رطوبت زیاد را ندارد. درمحیط هایی با رطوبت زیاد، ذرات معلق در هوا می توانند به سرعت به مولکول های آب در محیط بچسبند، بنابراین حجم آن ها افزایش می یابد و زودتر رسوب می کنند و این اتفاق باعث کاهش سرعت پخش و گسترش ویروس می شود.

آنفولانزا در دمای پایین گسترش می یابد

در این حالت، توضیح ممکن است کمی ساده تر باشد. در دمای پایین، غشا های مخاطی بینی هنگام تنفس در هوا خنک می شوند و این باعث می شود که یک محیط کوچکی ایجاد شود که سرعت انتقال ویروس را بیشتر می کند، به عبارتی دیگر بهتر می تواند تکثیر شود و در نتیجه با هر عطسه ذرات معلق در هوا بیشتر می شود و بنابراین احتمال سزات به این ویروس را تقویت خواهد کرد.

دلیلی برای آنفولانزای فصلی وجود دارد

به طور خلاصه فصلی بودن آنفلوانزا علمی کاملاً واضح است. به طور مثال؛ در ایران، این ویروس در ماه مهر شروع به گسترش می کند و بین آذر و بهمن به اوج خود می رسد. این داده ها کاملاً با آن چه محققان در طول مطالعه به نتیجه رسانده اند کاملا مطابقت دارد زیرا این ماه ها سرد و خشک هستند. خوشبختانه واکسن آنفولانزای سالانه وجود دارد و برای افراد مسن با سیستم ایمنی ضعیف بسیار توصیه می شود.