مباهله با داستان

از دیگر سو اگر دست به تخیل و خلق ادبی بزند و خطوط قرمز تاریخ را رعایت نکند، ممکن است با سوء‌برداشت‌هایی از سوی مخاطبان روبه‌رو شود که زمینه اختلاف را فراهم کند. به همین دلیل نوشتن اثری تاریخی نه‌تنها ساده نیست، بلکه دشوار و سخت است و اگر کسی بتواند از گردنه‌های تاریخ موفق و سرفراز بیرون بیاید، اثری ماندگار خلق کرده است. این را نیز باید در نظر داشت که اتفاقات تاریخی ظرفیت‌های زیادی برای خلق آثار ادبی دارد و اگر نویسنده‌ای بتواند از این ظرفیت‌ها استفاده کند، برگی درخشان در کارنامه‌اش از خود به‌جا خواهد گذاشت.
رمان «خورشید مدار 66 درجه» اثر محمودرضا فرقانی یکی از آن آثاری است که نویسنده در خلق آن موفق بوده و اثری قابل قبول از یک رویداد تاریخی خلق کرده است. روز «مباهله» دستمایه اصلی این رمان است که نویسنده از زاویه‌ای وارد ماجرا شده که نه گزارش تاریخی بنویسد و نه خط قرمزهای موجود در این قصه را رد کند.
اثری که از زاویه مسیحیان نجران قصه‌اش را تعریف می‌کند و خواننده را با اتفاقاتی که منجر به مباهله می‌شود، همراه می‌کند. کتابی که از منظر تاریخی باید آن را ستایش کرد، زیرا نویسنده در حالی که به تاریخ پایبند است، ولی اسیر آن نشده و اثری داستانی بر مبنای آن روایت کرده است. به عبارتی فرقانی از بخش‌هایی که تاریخ در برابر آن ساکت بوده، استفاده کرده و قصه‌ای برای خواننده خود دست و پا کرده است.
زبان در این اثر متناسب با حال و هوای حاکم بر قصه است. نویسنده با زبانی محکم و البته فرمی جذاب، داستانی را برای خواننده‌اش روایت می‌کند که حال و هوای قصه را تداعی می‌کند. نثر داستان به زمان داستان نزدیک است و فرقانی برای آن زحمت زیادی کشیده است.
داستانی که از یک اتفاق مهم در تاریخ سخن می‌گوید و جای خالی آن در میان آثار ادبی مشهود بود و فرقانی با خلق این اثر هم حق مطلب را ادا کرده و هم خلأیی را پر کرده است. خلأیی که در دیگر رویدادهای تاریخی نیز احساس می‌شود و با خلق آثاری که از کیفیت بالایی برخوردار باشد، می‌‌توان این خلأ را جبران کرد.

یونس فردوس

روزنامه‌نگار