سه روز به آخر دریا

داشتن سواد برای آنان حرام بود و سفر بدون محارم محال، اما این تنها یک تصور است؛ تصوری که اکنون حاکم است، وگرنه تحقیقات وسیع و منابعی چون برخی سفرنامه‌ها که
دست نوشته‌های خود این زنان است، نشان می‌دهد باید ذهنیتمان را درباره زندگی زنان قاجار و به خصوص زنان درباری که روزگاری آنان را عروسک‌های حرمسراها می‌دانستیم، تغییر داده یا لااقل درباره گروهی از آنان که تعدادشان کم هم نیست، به گونه‌ای دیگر بیندیشیم. «سه روز به آخر دریا» اولین تصحیح از نسخه خطی سفرنامه شاهزاده خانم، نواده فتحعلی شاه قاجار به عتبات و مکه است و دومین کتاب از مجموعه سفرنامه‌های زنان قاجار که توسط نشر اطراف به چاپ رسیده است. این کتاب به قلم نازیلا ناظمی تصحیح و تالیف شده و چاپ اول آن در نمایشگاه کتاب امسال عرضه شده است. در بخشی از کتاب آمده: «راست گفتند که کشتی کج و مول ملک الموت است. مردم مثل برگ درخت می‌میرند، می‌ریزند میان دریا. لعنت خدا بر کسی که مسلمانان را ترغیب بر سفر دریا بکند، کشتی بد چیزی است. جای تنگ، هوای بد، تحریر ندارد.» / جام‌جم