جشن پایانی بدون نوشتن آخرین سطر

جشن پایان بی سوادی در مازندران در سال 88 گرفته شد؛ تا این خطه سرسبز شمال ایران را یکی از باسوادترین استان‌های کشور معرفی کند. اکنون نزدیک به یک دهه از برگزاری آن جشن می‌گذرد، حال آن‌که نه‌تنها خبری از پایان روزگار بی سوادی نیست، که زمزمه‌هایی مبنی بر افزایش آمار بی سوادی در استان شنیده می‌شود که به منظور واکاوی این موضوع به سراغ معاون سوادآموزی آموزش و پرورش مازندران رفتیم. تقی‌نیا به جام‌جم می‌گوید: در همه جای دنیا آماری که توسط سازمان نفوس و مسکن ارائه می‌شود، امکان انحراف تا 5 درصد را دارد و عمده‌ترین دلیل آن هم دادن اطلاعات غلط در خوداظهاری‌های جمعیت شهری و روستایی است. وی ادامه می‌دهد: بسیاری از بی سوادان مازندران در رده سنی بیش از 50 سال قرار دارند که از جامعه هدف ما (که زیر 50 سال است) خارج می‌شوند. برخی هم از جمعیت معلول ذهنی آموزش پذیر نیستند و برخی نیز به دلایل شخصی و حیثیتی در خوداظهاری‌ها خود را باسواد معرفی کرده‌اند. به این موارد افراد باسوادی را نیز باید افزود که به گمان استفاده از تسهیلات دولتی خود را بی سواد معرفی می‌کنند و از دادن اطلاعات درست پرهیز می‌نمایند. به گفته این مسؤول، همه این عوامل در کنار عواملی چون مهاجرت، مشکلات معیشتی و فقر فرهنگی، دست به دست هم داده تا آماری که توسط سازمان نفوس و مسکن جمع‌آوری می‌شود صد درصد واقعی نباشد.

برنامه داریم
معاون سوادآموزی آموزش و پرورش مازندران در عین حال با اشاره به این‌که نهضت سوادآموزی استان از این پس با واگذاری آموزش بی سوادان به موسسات آموزشی معتبر، نظارت دقیقی بر روند سوادآموزی خواهد داشت، تاکید می‌کند که برنامه‌های متعددی برای جذب متقاضیان سوادآموزی و ریشه‌کن کردن بی سوادی در استان دارند؛ برنامه‌هایی چون استفاده از ظرفیت‌های صدا و سیما و روحانیون مبلغ به‌ویژه در ایام محرم و صفر، تشویق و اختصاص سرانه ویژه آموزش‌دهندگان و سوادآموزان.

با سواد های بی سواد
از نظر سازمان نهضت سوادآموزی، افرادی که مدرک سوم ابتدایی ندارند، بی سواد و آنها که مدرک پنجم ابتدایی دارند، کم‌سواد محسوب می‌شوند که گروه اول با ۴۰۰ ساعت آموزش و گروه دوم با ۶۰۰ ساعت آموزش می‌توانند به ترتیب مدرک سوم ابتدایی و مدرک ششم ابتدایی را دریافت کنند. با توجه به این مهم اکنون نرخ بی سوادی در مازندران 37/2 درصد ( و نرخ باسوادی 63/97) است که معاون سوادآموزی آموزش و پرورش مازندران معتقد است این نرخ بی سوادی در استان بالاست و امیدواریم با همکاری سایر نهادهای دولتی و غیردولتی و تشکل‌های مردمی هیچ فردی در استان از نعمت سوادآموزی بی‌بهره نماند.

خجالتی های دردسرساز
و اما یکی از شهرهایی که در سال 88 در آن جشن پایان بی سوادی برگزار شد، قائمشهر بود. گفته می‌شود در این شهر هم هنوز و پس از ده سال بی سوادی ریشه‌کن نشده است. نکته مثبت اما این‌که امروز این شهرستان با 56/98 درصد جمعیت باسواد، باسوادترین شهر استان به شمار می‌رود. مدیر اداره نهضت سوادآموزی قائمشهر درمورد جشن پایان بی سوادی در این شهرستان که بی‌هنگام گرفته شد، به جام‌جم می‌گوید: قائمشهر در آن زمان نسبت به 32 شهر استان از رتبه خوبی در عرصه سوادآموزی برخوردار بود و به همین دلیل مورد تشویق مدیران استانی قرار گرفت و جشن پایان بی سوادی خود را برگزار کرد، اما واقعیت این است که بی سوادی در میان مردم منطقه ریشه‌کن نشده است. فریده ربیع‌پور می‌افزاید: دولت تمهیدات بسیار خوبی برای متقاضیان سوادآموزی در نظر گرفته و کلیه خدمات آموزشی و نوشت‌افزارها به صورت رایگان در اختیار آنها قرار می‌گیرد، با این حال متاسفانه بسیاری از افراد بی سواد، حاضر به شرکت در کلاس‌های سوادآموزی و حتی اعلام بی سوادی خود نیستند.
وی می‌گوید: بیشترین مشکل ما در ترغیب آقایان بی سواد برای شرکت در کلاس‌های سوادآموزی است که به دلیل فقر فرهنگی، مشکلات معیشتی و کسب و کار حاضر به شرکت در کلاس‌ها نیستند.
این مسؤول، اطلاعات نادرست در خوداظهاری‌های اعلام‌شده توسط افراد بی سواد را از عوامل دیگر نبود آمار دقیق بی سوادی در شهرستان دانسته و می‌افزاید: متاسفانه بسیاری از افراد به دلایل مختلف از دادن اطلاعات دقیق آماری خودداری می‌کنند و در خوداظهاری‌هایی که توسط سازمان آمار و نفوس و مسکن یا سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها به ثبت می‌رسد، خود را باسواد معرفی می‌کنند. حتی دیده شده در سامانه اسناد دانش‌آموزی، برخی اولیای دانش‌آموزان علی‌رغم بی سوادی کامل، جلوی کلمه باسواد را تیک می‌زنند!

بسته‌های تشویقی
رئیس اداره نهضت سوادآموزی قائمشهر درعین حال از تشکیل شورای پشتیبانی سوادآموزی در شهرستان خبر داده و می‌گوید: این شورا متشکل از ده نهاد دولتی اعم از اداره ثبت‌احوال، بهزیستی، کمیته امداد، ورزش و جوانان، شبکه بهداشت و ..... به ریاست فرماندار قائمشهر در شهرستان تشکیل شده که در شناسایی و جذب افراد بی سواد و ترغیب آنها نسبت به شرکت در کلاس‌های آموزشی به ما کمک می‌کنند. ربیع‌پور، اجرای طرح خواندن با خانواده و مسابقه انشانویسی پرسش مهر ریاست جمهوری را از دیگر طرح‌های آموزشی نهضت سوادآموزی برشمرده و می‌افزاید: آموزش مهارت‌های شغلی در کنار سوادآموزی از جمله خیاطی، خودمراقبتی بانوان، حقوق شهروندی و .... از مهم‌ترین برنامه‌های این اداره است که در موسسات آموزشی غیردولتی طرف قرارداد اجرا می‌شود. سوادآموزان بعد از گذراندن سه دوره آموزشی و برگزاری آزمون در هر مرحله، به مرحله بعد راه یافته و در نهایت مدرک تحصیلی ششم ابتدایی برای آنها صادر می‌شود. به گفته وی، بسته تشویقی دولت نیز 150 هزار تومان یارانه تحصیلی به ازای هر سوادآموز است که به حساب شخصی آنها واریز می‌شود.

مهتاب مظفری‌سوادکوهی

جام‌جم