کلاهبرداری در پوشش پورشه

با این‌که صاحبان موسسات کرایه ماشین‌های لوکس خودشان ظاهر کار را بزک می‌کنند و اسم این کسب و کار را می‌گذارند «صنعت اجاره خودرو» ولی از بزک‌ها که چشم‌پوشی کنیم. فاکتور بگیریم یک ماشین می‌ماند و یک قرار داد برای عاریه گرفتن و مشتی پول بی زبان که این وسط خرج می‌شود و البته یک دنیا پُزعالی که ریخته می‌شود پای اهدافی که درباره شان کلی حرف وحدیث هست. با این‌که رئیس اتحادیه موسسات توریستی و اتومبیل کرایه تهران به ما گفت این موسسات مجوز ندارند و سبک و سیاق کارشان، میلی و توافقی است ولی این موسسات بسیار رو بازی می‌کنند و چه در سایت‌هایی که دارند و چه در صفحات مجازی‌شان، مخفی نمی‌کنند که چه در چنته دارند. با این که مرد میانسالی که صدای گرفته‌ای داشت و صاحب یکی ازاین موسسات تجملی بود روی خوش به ما نشان نداد و مکالمه با او به بن‌بست خورد، ولی مرد جوانی که صاحب موسسه دیگری بود، باب گفت‌وگو را نبست و حرف‌هایی زد که صادقانه بود. موسسه او 109 ماشین کرایه‌ای دارد که 43 دستگاه آن متعلق به خود اوست و بقیه ماشین‌ها ازآن کسانی است که ماشین‌های گران‌قیمت خارجی‌شان را آورده اند به موسسه تا اجاره برود و پولی گیرشان بیاید که البته دندانگیر است.

اجاره‌های میلیونی
عشق ماشین‌ها، لوکس‌بازها، عاشقان مارک و برند و کیفیت و سرعت و شیفتگان یک سر و گردن بالاتر ایستادن از مردم عادی، ازموسسات اتومبیل کرایه دست خالی بیرون نمی‌آیند. مازراتی، پورشه، بنز و‌ بی‌ام‌دبیلو و کفگیر که به ته دیگ بخورد، کیا و هیوندای و تویوتا، همه چیز در این موسسات پیدا می‌شود به شرط شل کردن سر کیسه و سخاوتمندانه دست به جیب شدن.
در فهرست ماشین‌های اجاره‌ای، ما گران‌تر از مازراتی پیدا نکردیم که اگر از نوع کواتروپورته باشد اجاره یک روزش می‌شود 18میلیون تومان، اجاره یک هفته‌اش112 میلیون و اجاره یک‌ماهه‌اش 390 میلیون. باورکنید این مازراتی مشتری دارد، همچنین چند مدل پایین‌ترش که اجاره یک روزش 9 میلیون تومان است و اجاره یک‌ماهش 240 میلیون، اگر یک هفته‌ای هم خواسته باشند60 میلیون.
پرسیدیم بی‌ام دبلیو i8 مدل 2015 امروز دو‌میلیارد تومان قیمت دارد و اجاره‌اش را که دیدیم به همین مناسبت جا نخوردیم که اجاره یک روزش می‌شود ده میلیون، یک هفته‌اش 56 میلیون و یک ماهش 120 تا. بی‌ام دبیلو x6 اجاره می‌رود روزی یک میلیون و 600 هزارتومان، ایکس پنجش یک میلیون و 700 هزار و ایکس چهار آن روزی یک میلیون و ماهی 22 میلیون تومان. مرسدس بنز اما با این که یال و کوپالش بیشتر است و هیبت و هیمنه‌اش بالاتر، ارزان‌تر است. مدل s500 سال 2012 آن روزی یک میلیون و200 هزارتومان اجاره می‌رود و مدل e350 آن بابت هرروز یک میلیون و400 هزار تومان. پورشه اما نه نزدیکی‌های بنز اجاره داده می‌شود ونه نزدیکی‌های مازراتی بلکه بینابین است این پورشه پرطرفدار. اجاره روزانه پورشه پانامرا 2012 دو میلیون و 500 هزار تومان است که اجاره یک ماهه‌اش می‌شود 60 میلیون. پورشه ماکان 2016 هم به همین ترتیب ولی پورشه 911 که مدل هفت سال قبل است اجاره می‌رود به قرار هرروز سه میلیون و500 هزارتومان و به قرار یک هفته 23 میلیون تومان. در بساط ماشین‌های کرایه‌ای انواع و اقسام تویوتا و هیوندای و کیا و فولکس هم پیدا می‌شود که خرج‌سوار شدن به آنها برای فقط یک هفته در ارزان‌ترین حالت معادل است با حقوق یک ماه خیلی‌ها، قاطبه مردم، مردم معمولی کوچه و بازار که همیشه خط فقر بازیشان می‌دهد و فقط می‌دانند که نمی‌دانند بعضی‌ها این پول‌های گزاف را از کجا می‌آورند.

اینها کلاهبردارند؟
مشتریان این ماشین‌های اجاره‌ای یک معمای بزرگند؛ پولدارند، مارک بازند، دلشان خوش است، پول زحمت نکشیده دارند، بی‌غم‌ند یا کلاهبردار؟ پیگیرهویت این مشتری‌ها که بودیم هرکدام ازاین الفاظ چند باری جهیدند وسط بحث‌ها و مثل یک فرضیه مطرح شدند. با مرد جوانی که صاحب یکی از این موسسات اتومبیل کرایه است حرف می‌زدیم اما او همان ابتدای بحث کار را تمام کرد و آب پاکی را ریخت روی دستمان و با خنده گفت اکثر اینها کلاهبردارند. او جزئیات کلاهبرداری این مشتری‌ها را نگفت و البته وقتی ما گفتیم که پس خودش نیز جاده صاف کن کلاهبرداران است بازخنده تحویل داد. بیشتر که پا پی شدیم او گفت مشتریانی هستند که ماشین‌های مدل بالا را برای دور دور اجاره می‌کنند و عده‌ای هم برای کارهای غیراخلاقی، بعضی‌ها هم وقتی می‌خواهند پای قراردادی خاص بنشینند یا وقتی که قراری با آدم‌های پولدار و خاص دارند. از موسسه دیگر که پیگیر شدیم، فهمیدیم برخی ایرانی‌های مقیم خارج که به ایران بازمی‌گردند از این ماشین‌ها اجاره می‌کنند و عده‌ای دیگر که قصد سفر دارند یکی از این ماشین‌ها را می‌گیرند چه می‌دانم برای راحتی بیشتر یا قپی‌آمدن و قمپز درکردن. قاسم قربانی‌خواه، رئیس اتحادیه موسسات توریستی و اتومبیل کرایه تهران که به ما گفته بود هیچ کدام از این موسسات مجوز ندارند، وقتی به نیات مشتریان این خودروها رسید سهم را نصف به نصف داد به چشم و همچشمی و کلاهبرداری و از تجربیاتش گفت که یکی از این مشتری‌ها چند وقت پیش ماشین اجاره‌ای را با سندسازی در سیستان و بلوچستان فروخت که دستگیر شد و مشتری دیگری همین که ماشین را اجاره کرد خانه‌ای را که درآن ساکن بود بلافاصله تخلیه کرد و متواری شد.
اما مرد جوانی که صاحب یکی ازاین موسسات بود به ما گفت نگرانی از بابت خطرات اینچنینی ندارد چون آن‌قدر وثیقه و چک و سفته می‌گیرند که خیال صاحبان اصلی خودروها جمع می‌شود. اگر فرض کنیم که هیچ فکر پلیدی پشت اجاره ماشین‌های لوکس و تجملی وجود ندارد و کسی برای بالا کشیدن این لقمه‌های چرب دندان تیز نمی‌کند ولی باید این را قبول کنیم که اینها همه نقاب زدن است به چهره برای پوشاندن چهره واقعی، با چه نیتی ا... اعلم.
جعفر بای، جامعه‌شناس است. از این آدم‌های نقاب دار زیاد دیده که همه‌شان را با یک چوب می‌زند و می‌گوید اینها محصول ظاهرگرایی جامعه هستند. او می‌گوید وقتی جامعه ما به لباس و خانه و ماشین افراد نمره می‌دهد و آنها را ملاک تشخص می‌داند عده‌ای نیز پیدا می‌شوند که با حسن‌های عاریتی برای خودشان منزلت می‌خرند و با این ترفند به اهدافشان می‌رسند. او می‌گوید عده‌ای می‌خواهند با این روش‌ها هرچه زودتر به قافله ثروتمندان بپیوندند و نگرش دیگران درباره خود را تغییر دهند و به این طریق جایگاه اجتماعی جعلی برای خود بسازند و به اهداف پنهانشان برسند. اما چه نقاب باشد و چه پز، چه وقت گذرانی وعشرت طلبی باشد و چه راهی برای گول زدن مردم و انجام کلاهبرداری، این روشی است که درکشورمان باب شده است، باب و بی سرو صدا آن هم زیر چتر کسب و کاری موجه. این چرخه به خیلی‌ها سود می‌رساند، به موسسات با واسطه گری شان، به صاحبان خودروها با اجاره‌های دست به نقدی که می‌گیرند و به مشتری‌ها که چه حق و چه ناحق به اهدافشان می‌رسند؛ اما آن که ضرر می‌کند روح جامعه است از بابت همه فریبکاری‌ها و نقاب به صورت زدن‌ها و شکاف طبقاتی ساختگی که با این ماشین‌های گران قیمت لوکس به کف خیابان‌ها کشیده می‌شود.

یک ماشین و چند شرط

قرارداد اجاره ماشین‌های لوکس به طرز چشمگیری سفت و سخت است، علتش هم فقط قیمت بالای این خودروهاست که یک خش‌افتادن رویشان گاهی هم قیمت یک ماشین وطنی تمام می‌شود. موسساتی که این ماشین‌ها را کرایه می‌دهند با کمی تفاوت درجزئیات تقریبا به یک شیوه عمل می‌کنند.
تحویل کارت شناسایی، ارائه سند ملکی یا اجاره‌نامه محل زندگی و گرفتن چک بانکی یا سفته به اندازه قیمت خودرو یا 20 درصد بالاتر از آن جزو شروط مشترک است. برخی از این موسسات که خودروهای لوکس را به مشتریان شهرستانی تحویل می‌دهند، علاوه بر چیزهایی که نوشته شد یک ضامن کاسب شاغل در تهران یا یک کارمند رسمی دولتی که دسته‌چک داشته باشد نیز می‌خواهند.
وقتی قرار است ماشین‌های لوکس به ایرانیان مقیم خارج یا مسافران خارجی اجاره داده شود قضیه کمی فرق می‌کند چون آنها باید اصل پاسپورت یا ویزایشان به علاوه بلیت برگشت را تحویل دهند و در برخی موسسات 1500 تا 5000 دلار را نقدا بپردازند.
جالب این که بعد از عقد قرارداد، بیمه بدنه و مالیات نیز به مبلغ اجاره اضافه می‌شود و در ایام تعطیلات نیز نرخ‌ها 20 تا 30 درصد اضافه می‌شود.

مریم خباز

جامعه