خاطرات فرار

تجربه ویتنام؛ جهنمی‌ترین جنگ

این جنگ در تاریخ اول نوامبر 1955 آغاز شد و 30 آوریل 1975 با سقوط سایگون پایان یافت. نیروهای ملی‌گرا می‌کوشیدند کشور ویتنام را تحت یک دولت کمونیست متحد کنند و آمریکا (با کمک ویتنام جنوبی) می‌کوشید از گسترش کمونیسم جلوگیری کند. در سال 1954، فرانسه پس از یک شکست سرنوشت‌ساز در دین بین فو درصدد برآمد تا از ویتنام خارج شود. به دنبال آن آمریکا تصمیم گرفت مسؤولیت این جنگ را در ویتنام به‌عهده گیرد. جنگ آمریکا علیه ویتنام در زمان ریاست‌جمهوری لیندون جانسون آغاز شد و بر اساس آمار طی 20 سال جنگ حدود چهار میلیون ویتنامی کشته شدند. در نهایت در آوریل 1975 پس از 20‌سال جنگ، آخرین سربازان آمریکایی با هواپیماها و بالگردها با شتاب از ویتنام فرار کردند. ویتنامی‌ها 30آوریل 1975 را روز «فرار» نامیدند. این جنگ نزدیک به چهار میلیون کشته برجای گذاشت که ۵۸هزار نفر آنها آمریکایی بودند. آمریکا از این نبرد ۳۰۰ هزار زخمی و معلول هم به یادگار گرفت. بمب‌افکن‌های آمریکایی در فاصله ۱۹۶۴ تا ۱۹۶۹ با بیش از صد هزار سورتی پرواز رقمی نزدیک به هفت میلیون تن بمب در ویتنام رها کرده بودند و این یعنی برابر رها کردن یک بمب اتمی با قدرتی مشابه بمب هیروشیما در جنگ دوم جهانی. جنگ ویتنام بزرگ‌ترین تجربه شکست نیروهای آمریکایی بود و سرانجام بر اثر فشار افکار عمومی مردم آمریکا سران این کشور مجبور به عقب‌نشینی از ویتنام شدند‌. با این حال مقامات آمریکایی از این تجربه شکست درس لازم را نگرفتند و با مقاصد استعماری بار دیگر به کشورهای دیگر جهان حمله‌ور شدند. این در حالی بود که ملت‌های جهان درس‌های لازم را از تجربه جنگ ویتنام کسب کرده و با خود عهد کردند هرگز تسلیم فشارهای نظامی و سیاسی آمریکا نشوند.

فرار 6تریلیون دلاری از عراق

دولت آمریکا دوبار در عراق دخالت نظامی کرده است. یک بار در سال 1991 و زمانی که صدام حسین به کویت حمله کرد. در آن سال آمریکا به کمک عربستان سعودی ائتلافی را تشکیل داد و برای خارج کردن نیروهای صدام ازکویت وارد عمل شد. این عملیات هزینه زیادی داشت، اما خسارت‌های جانی زیادی را به همراه نداشت زیرا نیروهای صدام حسین بلافاصله تسلیم شده و داوطلبانه از کویت خارج شدند‌. آمریکا همچنین در سال 2003 یک بار دیگر به عراق حمله کرد که به سرنگونی دولت صدام حسین و اشغال این کشور به مدت 13 سال منجر شد. حمله آمریکا به عراق تاکنون حاصلی جز ویرانی و نا‌امنی برای مردم عراق نداشته است. به همین دلیل مقامات آمریکایی در سال‌های 2010 به بعد مجبور شدند نیروهای خود را از عراق خارج کنند‌. این خروج طبق یک برنامه زمان‌بندی اجرا شد و در دوران ریاست‌جمهوری باراک اوباما به اتمام رسید‌. با این همه هرچند در سال 2010 به صورت رسمی آخرین تیپ زرهی آمریکا از عراق خارج شد، اما در همان حال گفته شد حدود ۵۰ هزار سرباز آمریکایی به بهانه آموزش سربازان عراقی در این کشور باقی مانده‌اند. آمریکا از ابتدای این جنگ بالغ بریکصد هزار نیروی خود را به عراق اعزام کرده بود و به مدت 13 سال با تمام توان می‌کوشید با عناصر به قول خودش تروریستی در عراق مبارزه کند. جنگ عراق نیز صدها هزار کشته و مجروح به همراه داشت در کنار خسارت‌های مالی و جانی فراوان دیگر‌. در یک گزارش خسارت‌های مالی آمریکا بین سه تا شش‌ تریلیون دلار برآورد شد. در این جنگ بیش از 2000 سرباز آمریکایی نیز کشته شدند.

جنگ افغانستان‌؛ شکستی مکرر

جنگ افغانستان که سال 2001 در دوران زمامداری جورج بوش پسر شروع شد، یکی دیگر از تجارب ناموفق و شکست خورده آمریکا به شمار می‌آید و حدود 17 سال است که ادامه دارد‌.
در پی حمله القاعده به رهبری اسامه بن لادن به نیویورک و واشنگتن در ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱،جورج بوش به گروه طالبان هشدار داد گروه تروریستی القاعده را از افغانستان تحویل آمریکا دهد. به دنبال خودداری طالبان از پذیرش درخواست ایالات متحده آمریکا، فرمان حمله به افغانستان در هفتم اکتبر ۲۰۰۱ میلادی با نام رسمی عملیات بلندمدت آزادی صادر شد. هدف اصلی این جنگ، مبارزه و از بین بردن القاعده، طالبان و حامیان آن بود. تقریبا یک ماه بعد رژیم طالبان سقوط کرد و با برگزاری کنفرانس بُن، حامد کرزای به قدرت رسید و در انتخابات ریاست‌جمهوری افغانستان به مقام ریاست‌جمهوری برگزیده شد. این جنگ ده‌ها هزار تلفات مستقیم غیرنظامی برجا گذاشت. بیش از ۴۰۰۰ سرباز آیساف و پیمانکاران غیرنظامی، 15هزار نیروهای امنیت ملی افغانستان و همچنین بیش از ۲۰هزار غیرنظامی کشته ‌شدند. پس از ۱۳ سال جنگ مداوم، در ۲۸ دسامبر ۲۰۱۴ ناتو و ایالات متحده رسما به عملیات جنگی در افغانستان پایان دادند و تمامی مسؤولیت‌های امنیتی را به دولت افغانستان واگذار کردند. اخیرا نیز دونالد ترامپ اعلام کرد قصد دارد 7000 نیروی خود را از افغانستان خارج کند‌. گفته می‌شود هم‌اکنون آمریکایی‌ها بیش از 14 هزار نیرو در افغانستان دارند.

سوریه، بهانه‌ای واهی برای دخالتی بی‌حاصل

با تشدید جنگ در سوریه و ظهور گروه‌های تکفیری تروریستی که عمدتا از سوی کشورهای عرب و آمریکا تولید و به سوریه اعزام شده بودند، دولت باراک اوباما یک ائتلاف صوری تحت عنوان مبارزه با تروریسم در عراق و سوریه تاسیس کرد. در سپتامبر سال 2014 این ائتلاف تحت امر آمریکا با بیش از 60 عضو تشکیل شد و عملیات هوایی خود را در عراق و سوریه آغاز کرد‌. در حملات هوایی این ائتلاف بارها غیرنظامیان را هدف قرار داد و به گفته برخی کارشناسان از اساس تشکیل چنین ائتلافی تأثیر چندانی بر تضعیف گروه‌های تروریستی از جمله داعش نداشت. با این حال آمریکا اعلام کرد بیش از 5262 سرباز خود را به سوریه اعزام کرده است تا در همکاری با نیروهای کرد سوری با داعش بجنگند‌. دمشق بارها اعلام کرد آمریکا و متحدان غربی و منطقه‌ای‌اش حامیان گروه‌های تروریستی در سوریه هستند و باید هرچه زودتر خاک این کشور را ترک کنند. مقامات پنتاگون قصد داشتند در ادامه حضور خود، 150 هزار نیروی نظامی را در سوریه مستقر کنند، اما با دخالت روسیه در سال 2015 و تغییر سرنوشت جنگ در سوریه، مقامات پنتاگون از این تصمیم صرف‌نظر کردند‌. در سال ۲۰۱۷ بعد از حمله شیمیایی به خان شیخون، دونالد ترامپ دستور داد با 59 موشک کروز تعدادی از مراکز نظامی سوریه هدف قرار گیرد‌. این حمله آسیب فراوانی به باندهای فرود و آشیانه‌های هواپیما در فرودگاه الشعیرات وارد کرد. هم‌اکنون 3000 نیروی نظامی آمریکایی در سوریه حضور دارند که دونالد ترامپ گفته است به‌زودی 2000 نفر آنها را خارج خواهد کرد. وی دلیل این کار را هرچند در ظاهر «شکست خوردن داعش» معرفی کرد، اما در اصل به گفته مقامات آمریکایی هزینه زیاد حضور نظامی آمریکا در سوریه بود. خروج نیروهای آمریکایی از سوریه نیز تحت عنوان «فرار بزرگ» توصیف شد.

فرار اسرائیل از لبنان
بثینیه شعبان، مشاور مطبوعاتی بشار اسد، رئیس‌جمهور سوریه فرار آمریکایی‌ها از سوریه را به فرار صهیونیست‌ها از لبنان تشبیه کرد‌. اسرائیلی‌ها در سال 2000 پس از مدت‌ها اشغال بخش‌هایی از جنوب لبنان مجبور شدند به دلیل مقاومت حزب‌ا... از این کشور خارج شوند . هرچند اسرائیل این حرکت را عقب‌نشینی توصیف کرد، اما رسانه‌های جهانی این حرکت را فرار از جنوب لبنان توصیف کردند. در سال 2006 نیز اسرائیل یک بار دیگر قدرت مقاومت را آزمود و با یک حمله نسنجیده به جنوب لبنان شکست تلخی را تجربه کرد. در این جنگ حدود ۱۲۰۰ غیرنظامی لبنانی کشته و حدود ۴۰۰۰ نفر زخمی شدند. بیش از یک میلیون لبنانی بی‌خانمان، ۱۶۰ اسرائیلی کشته و ۸۰۰ نفر نیز در سرزمین‌های اشغالی زخمی شدند.

علی باقری
بین‌الملل