دیپلماسی آدم‌ربایی

شبکه خبری بی.بی.سی با تهیه گزارش مفصلی در این باره گفت: یکی از آنها سلطان بن ترکی بود که سال 2016 او را از هواپیمایی که درحال رفتن به قاهره بود ربود ومجبور به فرود در ریاض کرد. به محض فرود هواپیما خودروهای نظامی و سربازان مسلح این شاهزاده را درحالی که بشدت مضروب شده بود با خود بردند. یک‌بار نیز شاهزاده ترکی بن بندر که خود جزو مسؤولان امنیتی پیشین بود سال 2015 در سفری از فرانسه به مراکش ربوده و به مقامات سعودی تحویل داده شد.

ترکی بن بندر از شاهزادگان پرنفوذ سعودی بود که بعد از یک‌سری اختلافات داخلی در ارتباط با ارث و میراث خانوادگی به زندان محکوم شد و پس از آزادی از زندان در سال 2012 به پاریس گریخت. بن بندر در پاریس اقدام به انتشار برخی ویدئو کلیپ‌های انتقادی علیه دولت عربستان در یوتیوب کرد که در آنها از انجام اصلاحات اساسی در کشورش حمایت می‌کرد.

دیگری شاهزاده سعود بن سیف النصر یکی دیگر از اعضای خاندان حاکم بود که بعد از انتقاداتی که نسبت به حکومت داشت به سرنوشتی مشابه دچار شد. سعود که در اروپا به سر می‌برد و با برخی هتل‌ها و مراکز تفریحی ارتباط داشت، از سال 2014 شروع به نوشتن مطالب انتقادی علیه رهبران سعودی نمود و حتی در توییتر خواستار پیگرد قانونی رهبران سعودی به‌دلیل کمک به سرنگونی محمد مرسی، رئیس جمهور اسلامگرای مصر شد. از سپتامبر 2015 توییت‌های انتقادی سعود بن سیف النصر بسیار بیشتر شد. سپس فعالیت‌های مجازی شاهزاده سعود پس از انتشار نامه‌ای که در آن خواستار کودتا علیه ملک سلمان شده بود، یکباره متوقف و حساب کاربری غیرفعال باقی شد. او سال 2013 در مسیر میلان به رم ربوده و هواپیمایش به جای فرود آمدن در رم در ریاض فرود آمد.

وقتی حکومتی با اعضای خاندان سلطنتی چنین برخوردی داشته باشد دیگر تکلیف مخالفان و معترضان روشن است. به گزارش شبکه الجزیره؛ ناصر السعید یکی از روشنفکران چپگرای عربستان در سال 1979 درحالی که به مصر گریخته بود در سفری به دمشق ربوده و از آنجا به بیروت برده شد. مقامات سعودی در کمال خونسردی او را از بیروت سوار هواپیما کردند و بعد از شکنجه جسدش را در یکی از سواحل دریای مدیترانه انداختند. دیپلماسی آدم‌ربایی عربستان البته همیشه موفق نبوده است. یک مورد ماجرای سعد الفقیه متفکر مخالف نظام حاکم بر عربستان بود که سال 2003 مقامات سعودی تلاش کردند او را از لندن بربایند اما موفق نشدند. در این آدم‌ربایی سعد الفقیه بشدت با چاقو مجروح شد و پایش شکست و به بیمارستانی در لندن انتقال یافت. یکی از جدیدترین آدم‌ربایی‌ها پیش از ماجرای جمال خاشقجی به داستان غانم الدوسری برمی گردد. او ابتدا سال 2018 در یکی از خیابان‌های لندن از سوی دو جوان اتباع سعودی مورد تعرض قرار گرفت. روزنامه ایندیپندنت نوشت: دو جوانی که به او حمله‌ور شده بودند فریاد می‌کشیدند: تو کی هستی که از محمد بن سلمان انتقاد می‌کنی ؟

سیاست آدم‌ربایی عربستان تنها محدود به اتباع خودش نمی‌شود. این رژیم یک بار دو لیبیایی را که برای ادای مناسک حج به عربستان آمده بودند دستگیر کرد و تحویل نیروهای ژنرال حفتر داد. یکی از شاخص‌ترین مورد آدم‌ربایی نیز ربودن سعد حریری نخست‌وزیر لبنان است که سال گذشته به عربستان برده شد و در آنجا از او به اجبار خواستند از مقام خود استعفا کند. سعد حریری سرانجام با دخالت‌های فرانسه آزاد شد و دوباره به لبنان بازگشت.

رحیم محمدی

بین‌الملل