بازار بهار در خزان تولید

این در حالی است که اتاق اصناف کشور هر سال با این موضوع مخالفت دارد، اما نمایشگاه‌های بهاره طبق نظر مسئولان و ستاد تنظیم بازار برگزار می‌شود.

یدا... صادقی رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان تهران با بیان این‌که اصناف به دلیل وضعیت نه‌چندان خوب بازار، تمایلی به برگزاری نمایشگاه بهاره ندارند، می‌گوید: آنها معتقدند با وجود شبکه‌های رسمی و فروش‌های فوق‌العاده واحدهای عرضه و تخفیف‌هایی که فروشگاه‌های زنجیره‌ای و فروشگاه‌های مجازی و اینترنتی اعمال می‌کنند و همچنین با توجه به گستردگی سازمان میادین میوه و تره‌بار، دیگر نیازی به برپایی چنین نمایشگاه‌هایی آن هم نزدیک نوروز که فصل فروش است، وجود ندارد.

برگزاری نمایشگاه‌های بهاره آن‌طور که گفته می‌شود با هدف حمایت از تولیدکننده داخلی و مصرف‌کننده است تا تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان بدون واسطه بتوانند با هم روبه‌رو شوند. در شرایطی که تقاضا در همه زمینه‌ها بالاست این بهترین فرصت اقتصادی برای بنگاه‌های تولیدی به منظور معرفی کالاهای خود به خانوارهای ایرانی است.

البته حضور در نمایشگاه بهاره و دریافت غرفه، نیازمند قوانین خاصی است. یکی از شروط اصلی داشتن غرفه در این نمایشگاه‌ها، فروش کالای داخلی و ممنوعیت ارائه کالاهای خارجی است که برای متخلفان جریمه مالی هم در نظر گرفته شده است.

برای این‌که بتوانیم از چندوچون نمایشگاه و چگونگی برگزاری آن باخبر شویم به مصلای تهران، یکی از مراکز نمایشگاه بهاره مراجعه کردیم. قند، شکر، روغن، مواد پروتئینی، گوشت قرمز و گوشت مرغ، تخم‌مرغ، آجیل و تنقلات، مواد غذایی، لباس زنانه، مردانه، بچگانه، اسباب‌بازی، صنایع‌دستی، اسپری‌های خوشبوکننده، کیف، کفش و کالای خواب در این نمایشگاه عرضه می‌شود.

بازدید خبرنگار جام جم از همه سالن‌های عرضه محصولات نشان داد 99 درصد کالاهای عرضه شده ایرانی است. یکی از غرفه داران که در زمینه تولید لباس ورزشی فعالیت داشت به خبرنگار ما گفت: ما در تولیدیمان از همه مارک‌های برندهای خارجی استفاده می‌کنیم تا خریدار رضایت داشته باشد. چندی پیش کالاهای تولیدی را با نام و نشان خودمان در بازار عرضه کردیم و تقریبا همه آنها برگشت خورد، اما مارک خارجی که روی آن آمد با استقبال خریداران همراه بود.

وی تاکید کرد: مردم فکر می‌کنند کالاهایی که با برند خارجی در ایران است همه از نمایندگی آن برند وارد شده در حالی که اکثرا یا در ایران هستند یا از چین وارد می‌شوند.

کالای ایرانی با مارک خارجی

یکی از غرفه داران عرضه پوشاک در این باره به خبرنگار جام‌جم گفت: همین کالایی که اکنون با قیمت اندک به دست مشتریان می‌رسد با برندهای خارجی در فروشگاه‌های بالای شهر عرضه می‌شود. وی در مورد کیفیت کالاهای خود گفت: حتی اگر تولیدکنندگان خارجی هم کنار ما قرار بگیرند از نظر کیفیت نمی‌توانند برتری داشته باشند اما بازاریابی آنها و همچنین حمایت دولت‌هایشان باعث شده تا برندهای آنها بهتر شناخته شود.

این غرفه دار تاکید کرد: اکنون اگر یک تولیدکننده پوشاک در ترکیه بتواند کالای خود را صادر کند از مشوق‌های زیادی برخوردار می‌شود، اما آیا واقعا در ایران این‌طور است؟ تولیدکنندگان در همه کشورها بسیار محترم هستند، اما هنوز فرهنگ تولید میان مسئولان و مردم ما جا نیفتاده است.

این تولیدکننده شلوار افزود: برندهای خارجی روی لباس‌ها نصب می‌شوند که ناشی از تصور مردم از بی‌کیفیت بودن کالاهای ایرانی است. اکنون چینی‌ها سردمدار بی‌کیفیتی در جهان هستند که هزینه تمام‌شده کالاهای آنها پایین است و به همین دلیل صادرات محصولاتشان صرفه اقتصادی دارد، اما اگر واردکنندگان ما کمی به فکر اشتغال جوانان باشند از واردات این‌گونه محصولات آن هم به صورت قاچاق خودداری می‌کنند.

قاچاق، تولید را کاهش داد

یک مالک تولیدی پوشاک نیز درباره نحوه فعالیتش به خبرنگار ما توضیحاتی داد که گوش کردن به آن شاید نظر همه افراد را نسبت به خرید کالاهای غیر ایرانی تغییر دهد.

این تولیدکننده لباس مردانه گفت: زمانی یکی از خیاطان بزرگ ایران بودم که بعد از مدتی وارد فعالیت‌های تولید لباس شدم. اما نتوانستم آن‌طور که باید در این زمینه پیشرفت کنم و هر بار مشکلاتی از سوی دولت در مورد مالیات یا عوارض برایم پیش می‌آمد. از سوی دیگر اجاره کارگاه تولیدی و همچنین بیمه کارگران نیز مزید بر علت شد تا ظرفیت کار خودم را کاهش دادم اما همکارانم که در زمینه واردات فعالیت داشتند، کسب‌وکارشان حسابی گرفته بود.

وی افزود: تا چند سال پیش همه افراد نسبت به کالاهای خارجی نگاه مثبتی داشتند، اما بعد از این‌که این کالاهای ارزان و بنجل وارد خانه‌ها می‌شد، کیفیت خود را بعد از دو بار استفاده از دست می‌داد اما کالاهای ایرانی این‌طور نبود. جالب این که برخی افراد باز هم نسبت به این موضوع نگاه مثبت نشان می‌دادند تا این‌که مقام معظم رهبری نسبت به تولید داخل و واردات بی‌رویه واکنش نشان دادند.

این تولیدکننده ادامه داد: در سال 89 تصمیم به افزایش تولید گرفتم و با تسهیلاتی که از دولت وقت دریافت کردم، توانستم این تصمیم را عملی کنم. اکنون حدود 200 کارگر و خیاط در مجموعه ما مشغول فعالیت هستند و در زمان‌های پرتقاضا کار این افراد بیشتر می‌شود.

زیر آبی برخی غرفه‌داران

البته برخی غرفه‌داران نسبت به عرضه کالاهای ایرانی تخلفاتی را مرتکب می‌شوند. آنها اجناس خارجی خود را زیر کالاهای ایرانی که در غرفه داشتند، پنهان کرده بودند و کالاهای خارجی خود را هم به مشتریان معرفی می‌کردند.

جالب این که در چند برخوردی که مردم با کالای خارجی داشتند، تمایلی به خرید آنها نشان ندادند و تمرکز بر خرید کالاهای ایرانی داشتند.

یکی از خریداران با صدای بلند به غرفه‌داری که کالای خارجی هم عرضه می‌کرد، گفت: مگر اینجا برای عرضه کالای ایرانی نیست. چرا به تخلف عادت کردید؟ چرا علاقه دارید تا به صورت پنهانی و قاچاقی کار خود را گسترش دهید که بازرسان بسرعت از راه رسیدند و فرد خاطی و متخلف را به دفتر نمایشگاه راهنمایی کردند.

اعتراض غرفه‌داران

یکی از غرفه‌داران با انتقاد از هزینه بالای غرفه‌ها به خبرنگار ما گفت: برای یک دوره حضور در نمایشگاه مبلغ هشت میلیون و 500 هزار تومان دریافت کردند در حالی که ما برای فروش محصولاتمان هم باید هزینه تولید را در نظر بگیریم و هم اجاره غرفه را کنار بگذاریم به همین دلیل نمی‌توانیم تخفیفی به مشتریان بدهیم.

داخلی‌ها جایگزین خارجی‌های بنجل

یکی از مسئولان ستاد اجرایی نمایشگاه بهاره در مصلای تهران در گفت‌وگویی که با خبرنگار ما داشت به کاهش تخلفات غرفه‌داران نسبت به سال‌های گذشته اشاره و تصریح کرد: اکنون بازدیدکنندگانی که به نمایشگاه می‌آیند با علم به این‌که کالاها ایرانی است، بازدید خود را انجام می‌دهند و تولیدکنندگان ایرانی نیز در یک فضای رقابتی به فعالیت می‌پردازند.

وی افزود: در گذشته شاهد برخی تخلفات مانند عرضه کالاهای بی‌کیفیت چینی بودیم، اما اکنون با کوچک‌ترین مورد برخورد شدیدی می‌شود و فقط تولیدکنندگان کالاهای ایرانی باید در این نمایشگاه حضور داشته باشند.

این مقام مسئول که حاضر به درج نام خود در این گزارش نشد، تاکید کرد: بازرسان اتاق اصناف و همچنین سازمان تعزیرات حکومتی به طور مستمر و مرتب از سالن‌های نمایشگاه بازدید می‌کنند و اگر مشکلی پیش بیاید بسرعت ستاد اجرایی را در جریان گذاشته و اقدامات لازم انجام می‌شود.

وی گفت: ورود و خروج همه کالاها توسط غرفه‌داران با هماهنگی ستاد اجرایی خواهد بود و هیچ‌گونه کالای خارجی در این نمایشگاه عرضه نمی‌شود.

این مقام مسئول درباره نحوه قیمت‌گذاری غرفه‌ها به خبرنگار ما توضیح داد: قیمت هشت میلیون و 500 هزار تومان برای اجاره از سازمان نمایشگاه‌ها، تبلیغات بیلبوردی، تلویزیونی و تهیه گزارش است. اتاق اصناف هیچ منفعتی در این زمینه ندارد و همه هزینه‌ها تنها برای اجاره و تبلیغات دریافت شده است.

مهار گرانی

دستگاه‌های مسئول امسال برای جلوگیری از تکرار تجربه تلخ سال‌های گذشته اقدام به توزیع کالاهای پرمصرف خانوار به وفور و با قیمت مصوب تنظیم بازار کرده‌اند.

طی پنج سال اخیر بر اساس آمار رسمی بانک مرکزی، قیمت کالاهای اساسی و پرمصرف خانوار از جمله برنج، گوشت قرمز، مرغ، تخم‌مرغ، شکر و روغن بین 10 تا 50 درصد افزایش داشته است.

قیمت هر کیلوگرم گوشت گوسفندی در نیمه دوم سال 92، 24 هزار و 500 تومان بوده که اکنون به 42 هزار تومان رسیده است.

هر کیلوگرم گوشت گوساله از 28 هزار تومان به 38 تا 40 هزار تومان رسیده است. هر کیلوگرم مرغ از 5950 به 7280 تومان و روغن نباتی جامد پنج کیلوگرمی از 21 هزار و 500 تومان در نیمه دوم سال 92 به 25 هزار تومان در اسفند سال 96 رسیده است.

شکر از کیلویی 2400 تومان به 3120 تومان و برنج درجه یک داخلی از 6400تومان به 13 هزار تومان رسیده است.

تخم‌مرغ هم از شانه‌ای 8300 تومان به 16 هزار تومان رسیده که به نظر می‌رسد بیشترین افزایش قیمت را در سبد پرمصرف خانوار در چهار سال و نیم اخیر داشته است.

البته با محاسبه نرخ تورم سالانه بین 8 تا 10 درصد این رقم چندان دور از ذهن نیست، اما دولت برای تنظیم بازار شب عید و جلوگیری از سوءاستفاده دلالان اقدام به توزیع کالاهای اساسی با قیمت مصوب کرده است.

مجبور شدیم

علی فاضلی، رئیس اتاق اصناف ضمن اعلام مخالفت با برگزاری نمایشگاه‌های بهاره گفت:‌ اساسا با برگزاری نمایشگاه برای عرضه محصولات به این شکل مخالف هستیم، چراکه هیچ‌گونه محدودیت و مشکلی برای عرضه نداریم و از سوی دیگر نیز فروشگاه‌های زنجیره‌ای و بزرگی در کشور در کنار واحدهای صنفی متعدد در سطح شهر وجود دارند. به عبارت دیگر آنقدر عرضه‌کننده در سطح شهر وجود دارد که نیازی به برگزاری این نمایشگاه‌ها نیست، اما ما را مجبور به برگزاری این نمایشگاه‌ها کرده‌اند.

وی گفت: در نمایشگاه بهاره اغلب کالاهای مورد نیاز شب عید مردم مانند، پوشاک، صنایع چرم، آجیل و خشکبار عرضه می‌شود. در کنار این محصولات بر اساس مذاکراتی که با وزارت جهاد کشاورزی صورت گرفته است، مقرر شد از کالاهای سبد خوراکی مورد نیاز مردم مانند برنج، تخم‌مرغ، گوشت و میوه نیز عرضه شود.

رئیس اتاق اصناف همچنین در خصوص چگونگی نظارت بر نمایشگاه‌های بهاره برای عدم عرضه محصولات خارجی و قاچاق تاکید کرد: بازرسان اتاق اصناف بشدت بر نمایشگاه‌های بهاره نظارت می‌کنند و به محض رویت و مشاهده کالای خارجی مجاز یا غیرمجاز علاوه بر ضبط محصول خارجی، عرضه‌کننده آن نیز بازداشت خواهد شد و در این زمینه با هیچ کس تعارف نداریم و رحمی نخواهیم کرد.

فاضلی درباره وضعیت تخفیف 15 تا 20 درصدی محصولات ارائه شده در سطح نمایشگاه‌های بهاره اظهار کرد: مسلماً همه محصولاتی که در نمایشگاه‌های بهاره عرضه می‌شود، تخفیف 15 تا 20 درصدی ندارند، چراکه در برخی از کالاها نمی‌توان با این شیوه سودی نصیب تولیدکنندگان و عرضه‌کنندگان آن کالا کرد. به عنوان مثال آجیل و خشکبار ضریب سودی بین 8 تا 10 درصد دارد و نمی‌توان سود 15 تا 20 درصدی برای آنها مانند دیگر محصولات اعمال کرد.

نحوه رسیدگی به شکایات

علی عوض‌پور، دبیرکل اتاق اصناف ایران درباره نظارت و بازرسی بر نمایشگاه‌های بهاره گفت: در کل سال، نظارت‌ها شکایت محور است که براساس تخلف صورت گرفته مردم می‌توانند به اتحادیه صنفی مربوط، اتاق‌های اصناف یا تماس با 124 شکایت خود را اعلام کنند اما در ایام خاص، بازرسی توسط بازرسان اتاق‌های اصناف، اتحادیه‌ها و بازرسی‌های مشترک با دستگاه‌های مرتبط از جمله وزارت صنعت، معدن و تجارت انجام می‌شود.

برپایی 4 نمایشگاه فروش بهاره در تهران

امسال نمایشگاه بهاره در چهار نقطه پایتخت برگزار می‌شود. این نمایشگاه‌ها از نهم اسفند به مدت ده روز برپا می‌شود که مکان‌های آن حکیمیه در شرق تهران، مصلا در مرکز تهران، بوستان ولایت در جنوب تهران و پارک ارم در غرب تهران است. خاوران به عنوان پنجمین نقطه برای برگزاری نمایشگاه‌های بهاره انتخاب شد، اما با توجه به این‌که زیرساخت‌های آن آماده نبود، هفته آینده و با تأخیر افتتاح می‌شود تا در کنار چهار نمایشگاه بهاره دیگر در حکیمیه تهرانپارس، پارک ارم، بوستان ولایت و مصلا به مردم خدمات‌رسانی کنند.