اشتغال‌زایی در نقطه صفر مرزی

این روزها احسان مکرم، 35 ساله یکی از چهره‌های شناخته شده در حوزه پرورش قارچ در استان خراسان رضوی است. او مدتی است مسئول قرارگاه اقتصاد مقاومتی بسیج سازندگی است. فعالیت‌های احسان در حوزه پرورش قارچ و چگونگی ورودش به این عرصه، ماجرای مفصلی برای خودش دارد. خوشه‌سازی چند کارگاه پرورش قارچ در دوسال گذشته و400کارگاه صنایع‌دستی و صنایع تبدیلی در یک سال گذشته، تازه گوشه‌ای از فعالیت او و همکارانش است. زمانی به سراغ احسان مکرم می‌رویم که درگیر انجام کارهای افتتاح 40 گلخانه آلوئه وراست؛ طرح جدیدی که سازمان بسیج سازندگی همراه چند سازمان دیگر کلنگ آن را زدند و قرار است برای تعداد زیادی کارآفرینی داشته باشد.

مکرم با اشاره به این نکته که هدف ما از اجرای این طرح‌ها، افزایش مهارت بازاریابی میان شبکه تولیدکنندگان، تقویت و حمایت از تولیدکنندگان، اشتغال پایدار و سود بالا، تشویق به تولید و حمایت بازار از محصول و هماهنگی با رقباست، می‌گوید: مشکلاتی که تولیدکنندگان خرد در عرصه پرورش قارچ داشتند مثل خرید مواد اولیه یا فروش محصولاتشان از یک طرف و همچنین آشنایی خودم با مشکلات آنها ـ آن هم به این خاطر که شخصا با دوکارگاه کوچک کارم را آغاز کرده بودم ـ از طرف دیگر باعث شد تقریبا دوسال پیش در انجمن قارچ استان، جلسه‌ای را با حضور تولیدکنندگان بزرگ قارچ داشته باشیم. در این جلسه، تولیدکنندگان بزرگ می‌گفتند تولیدکنندگان کوچک بازار را خراب کرده‌اند و محصولات خود را به قیمت پایین در بازار به فروش می‌رسانند. در ضمن دغدغه‌های تولیدکنندگان خرد هم وجود داشت. به همین علت در جریان طرحی که داشتیم به تولیدکنندگان بزرگ قارچ پیشنهاد کردیم تولیدکنندگان خرد را زیرپوشش خود بگیرند و با نظارت روی کار آنها در تنظیم بازار نیز کنترل داشته باشند.

او ادامه می‌دهد: به طور مثال در منطقه فریمان به یکی از تولیدکنندگان بزرگ، 20تولیدکننده خرد را معرفی کردیم. بحث آموزش گروهی تولیدکنندگان خرد، عملیاتی کردن آموزش‌ها و همچنین فروش محصولات را در اختیار این تولیدکننده قرار دادیم تا در تنظیم بازار نظارت داشته باشد. حتی در بخشی از طرح این تولیدکننده، هماهنگی‌هایی انجام شد تا حتی قارچ‌های درجه یک تولیدکنندگان بزرگ را نیز با برند خود روانه بازار کند.

تولید 300 تن قارچ!

احسان مکرم می‌گوید: در این طرح خود من هم به عنوان یکی از تولیدکنندگان، 20‌تولیدکننده خرد را زیرنظر گرفتم. خوشبختانه این طرح با استقبال خیلی خوبی روبه‌رو شد. هرچند امسال با بروز برخی مشکلات مثل ورود قارچ از استان تهران، تعدادی از این تولیدکنندگان ورشکسته شدند و کار را کنار گذاشتند، اما با این حال هنوز هفت نفراز تولیدکنندگان در شهر فریمان وهشت تولید‌کننده در نیشابور و سبزوار با بنده همکاری‌شان را ادامه می‌دهند وطبق آخرین آماری که در دست داریم از این 9 کارگاه سالانه حدود 300 تن قارچ تولید و روانه بازار می‌شود.

برپایی 52 نمایشگاه صنایع‌دستی

اما حوزه فعالیت‌های مکرم و دوستانش به پرورش قارچ خلاصه نمی‌شود و آنها امسال با ورود به عرصه صنایع‌دستی و صنایع تبدیلی در حوزه اقتصاد مقاومتی، فعالیت بیشتری را شروع کردند. مکرم می‌گوید: صنایع‌دستی کشور، مشکل بازار فروش دارد و بسیاری از هنرمندان برای فروش کارهای هنری خود همیشه با مشکلات زیادی روبه‌رو بودند. این مسأله برای من و دوستانم تبدیل به دغدغه شده بود. به همین علت چندی پیش بسیج سازندگی استان خراسان رضوی با همکاری و همراهی آستان قدس رضوی وکمیته امداد امام خمینی بودجه‌ای فراهم کردند و سازه‌های مربوط به برگزاری نمایشگاه را خریدند.

وی ادامه می‌دهد: تا امروز در کل استان 52 نمایشگاه صنایع دستی داشته‌ایم با حضور بیش از 2000هنرمندی که درعرصه‌های مختلف از تولید مصنوعات چرمی گرفته تا گلیم و معرق وحتی آنها که روی صورت کودکان نقاشی می‌کشند. خوشحالی ما از این است که میان این هنرمندان، افرادکارآفرینی حضور دارند که برای 20 نفر فرصت شغلی به وجود آورده‌اند.

مکرم می‌گوید: با توجه به این که دراستان پهناور خراسان رضوی باغات میوه و زمین‌های کشاورزی زیادی وجود دارد با کمک دوستان در جریان طرحی جدید، روستا به روستا را شناسایی کردیم تا در حوزه صنایع تبدیلی ورود پیدا کنیم.

وی ادامه می‌دهد: یکی از بزرگ ترین مشکلات درحوزه صنایع تبدیلی مثل سبزی خردکنی، تولید چیپس میوه و ... اخذ مجوز بهداشت بود. برای این که این مشکل را برطرف کنیم طی جلسه‌ای با مسئولان سازمان غذا و دارو ترتیبی فراهم کردیم تا بسیاری از افراد که در این حوزه مشغول به کار هستند با تسهیلاتی که از طریق بسیج سازندگی دریافت می‌کنند و همچنین هماهنگی سازمان غذا و دارو کار خود را گسترده‌تر از قبل ادامه دهند. خوشبختانه این طرح تا امروز نتیجه خوبی داشته است؛ به طور مثال شهر درگز در سرکه سیب و شهر گناباد در حوزه گیاهان دارویی، حرف اول را درکارهای تولیدی استان زدند. حتی از افرادی که در حوزه صنایع تبدیلی کار خود را آغاز کردند دعوت کردیم در نمایشگاه‌های ما نیز حضور داشته باشند و تا امروز طبق آماری که به دست آورده‌ایم حدود 140 واحد صنایع تبدیلی در حوزه محصولاتی همچون ترشیجات، خیارشور، حتی تبدیل شیر به دنت، چیپس میوه و ... کار خود را ادامه می‌دهند.

درمان خشک کردن زعفران

کار به همین جا ختم نمی‌شود و بسیجیان سازندگی کمرهمت بسته‌اند تا قدم‌های مؤثرتری در حوزه کسب و کار استان خود بردارند. احسان مکرم می‌گوید: ما دو کار بزرگ دیگر نیز انجام دادیم. اولین کار وقتی درجریان قرار گرفتیم دوستانمان در شهر اراک دستگاه فریز داریر یا همان خشک کن انجمادی را اختراع کرده و ساخته‌اند و از این دستگاه می‌توان در خشک کردن زعفران استفاده کرد، با هماهنگی‌هایی که انجام دادیم 50 عدد از این دستگاه‌ها البته سایز کوچک را درخواست دادیم تا هم به دوستان تولیدکننده این دستگاه کمک کرده باشیم و هم به تولیدکنندگان زعفران ناب خراسان.

او در ادامه با اشاره به طرح کلات اضافه کرد: در این طرح که با هماهنگی بسیج سازندگی، آستان قدس رضوی و کمیته امدادخمینی‌(ره) انجام گرفت، با اختصاص 50 میلیون تومان تسهیلات، تعدادی گوسفند نژاددار توسط شرکت هلدینگ دامپروری آستان قدس به عنوان شرکت پشتیبان که با راهنمایی تغذیه و نژاد مرغوب باعث زایش دوقلو یا سه‌قلو‌زا در گوسفندها شدند به صد خانواده روستایی در دهستان زاوین شهرستان کلات تحویل دادیم. این طرح، هم باعث ایجاد اشتغال در نقطه صفر مرزی کشور شد و هم آن قدر تأثیرگذار بود که بسیاری از روستاییان را که مهاجرت کرده بودند، به روستاهایشان بازگرداند.

این بسیجی فعال می‌گوید: در طرح دیگر برای اولین بار در کشور موفق شدیم با کشور روسیه در حوزه صنایع دستی تعامل داشته باشیم. از آنجا که استانداری خراسان رضوی با کشور روسیه تفاهم‌نامه‌ای امضا کرده بود، موفق شدیم برای اولین بار مشاغل خانگی، صنایع‌دستی و صنایع تبدیلی را در نمایشگاه این کشور وارد کنیم. نکته جالب این که فقط در یک روز 15میلیون تومان از صنایع‌دستی کشورمان در این نمایشگاه فروخته شد. همچنین موفق شدیم برای اولین بار یک شرکت ایرانی به نام خورشید هشتم را در کشور روسیه ثبت کنیم و درحوزه صادرات صنایع تبدیلی و دستی کشورمان فعالیت بیشتری داشته باشیم.