در آزمایش اخیر، ظاهرا این موشک به ارتفاع 4500 کیلومتری و بردی قریب به هزار کیلومتر رسید و این امر نشان میدهد کرهشمالی گام بزرگی در مسیر ساخت موشکهای قارهپیما بردارند. این مساله به همراه ساخت کلاهک هستهای و احتمال ادغام این دو و به این ترتیب در اختیار داشتن یک موشک قارهپیمای هستهای مسلما تهدید بسیار بزرگی ازدیدگاه آمریکاییها محسوب میشود و میتوان انتظار داشت واشنگتن در کنار سئول و توکیو موضع سختی در قبال این مسأله اتخاذ کند.
مساله مهم دیگری که در این زمینه قابل توجه است به ایفای نقش بازیگران متعدد در این عرصه برمیگردد. بویژه چین و روسیه با وجود همراهی ظاهری با تحریمهای سازمان ملل علیه کرهشمالی بهدلیل پیگیری برنامه موشکی و هستهای این کشور، عملا از کرهشمالی حمایت میکنند. به عبارت دیگر، وجود کرهشمالی و برنامه موشکی کرهشمالی میتواند به مثابه یک عامل موازنهبخش در شرق آسیا مطرح شود و از سیطره کامل آمریکا و متحدان آمریکا در این منطقه جلوگیری کند. طبیعتا چینیها به دنبال یک نیروی موازنهبخش هستند که بتواند با تمامیتخواهی آمریکا در منطقه مقابله کند و بر این اساس به نظر میرسد حمایت عملی از پیونگیانگ برای اینکه بتواند مسیر کنونی را ادامه دهد در راستای اهداف واقعی پکن و مسکو قرار دارد.
در عین حال، رویکردی که ترامپ در پیش گرفته مبنی بر تهدیدات بیسابقه علیه پیونگیانگ سبب میشود که کرهشمالی بهانه لازم برای پیگیری برنامه هستهای و موشکی خود در اختیار داشته باشد و بدین ترتیب شاهد سیکل معیوبی خواهیم بود که در آن تهدیدات هر یک از طرفین علیه طرف مقابل باعث افزایش و تشدید اقداماتی میشود که در راستای کاهش سطح تهدیدات صورت میگیرد. اکنون عملا با یک نردبان بحران مواجه خواهیم بود که روز به روز یا ماه به ماه بر شدت بحران در منطقه شرق آسیا خواهد افزود.
شاید ایالات متحده بر میزان تهدیدات خود علیه کرهشمالی بیفزاید و بار دیگر این مسأله را تکرار کند که صبر استراتژیک آمریکا در قبال کرهشمالی به پایان رسیده است. اما حداقل تجربه چند ماه گذشته نشان میدهد واشنگتن حاضر نیست گام مهم یا عملی برای مقابله با تهدید موشکی و هستهای کرهشمالی بردارد و صرفا از این مسأله به عنوان ابزار یا بهانهای برای افزایش فروشهای تسلیحاتی در منطقه شرق آسیا بویژه به متحدان منطقهای و همچنین افزایش حضور نظامی در این منطقه استفاده کند.
از سوی دیگر، کرهشمالی بقای خود را به تجهیز هر چه بیشتر خود به سلاحهای بازدارنده استراتژیک پیوند زده است و میتوان انتظار داشت پیونگیانگ روند کنونی را ادامه دهد.
دکترسیدرضا میرطاهر
کارشناس مسائل بینالملل
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد