اهدای عضو روی گواهینامه رانندگی درج می شود/ آیا رضایت والدین برای اهدای عضو ضروری است؟

دکتر کتایون نجفی زاده، مدیر عامل انجمن اهدای عضو ایرانیان در گفت و گو با جام جم آنلاین بیان کرد : پس از پخش برنامه خندوانه در عرض 100 ساعت، 100هزار نفر درخواست کارت اهدای عضو کردند به عبارتی به طور متوسط ساعتی 1000 نفر ثبت نام کردند . به طور معمول روزانه حدود 500 تا 1000 درخواست کارت اهدای عضو در سایت www.ehda.center ثبت میشود .البته این آمار در روزهای خاصی که برنامه ای متناسب با موضوع اهدای عضو در رسانه ها منتشر می شود ، افزایش پیدا می کند .اما تا به حال چنین افزایش آماری برای درخواست کارت اهدای عضو نداشتیم که ساعتی 1000 درخواست ثبت شود به عبارتی با پخش برنامه تلوزیونی خندوانه مردم کشور در نشان دادن فرهنگ ایثارشان رکورد زدند .

تمایل 4 میلیون ایرانی به اهدای عضو

وی در ادامه افزود : در حال حاضر در کل کشور از طریق تمامی روش های درخواست کارت اهدای عضو و سایت های موجود آمار کارت های اهدا کمتر از 4میلیون نفر است . در حالیکه آمار ها در امریکا نشان می دهد 46 درصد از مردم تمایل به اهدای عضو خود را اعلام کرده اند و این آمار در انگلیس برابر یک سوم مردم است اما در کشور ما با جمعیت 80میلیونی تنها فقط 4 میلیون نفر تمایل به اهدای عضو نشان داده اند که این آمار کافی نیست و در حال تلاش هستیم تا این موضوع را فرهنگ سازی کنیم .

افزایش اهدای عضو بعد از فوت عسل بدیعی

برنامه خندوانه نشان داد هنگامی که صحبت های یک کارشناس با هنر، هنرمندان آمیخته می شود نتیجه مثبت و تاثیر گذاری روی مردم دارد بنابراین این حرکت بسیار حرکت مفیدی بود و نقش هنرمندان در اینگونه مسائل بسیار نقش پررنگ و تاثیر گذاری است.به عنوان مثال هنگامی که خانم عسل بدیعی مرگ مغزی شدند و اعضایشان اهدا شد تعداد ثبت نام کارت اهدای عضو به قدر قابل توجهی افزایش یافت.هنرمندان حقیقتا نقش بسیار مهمی در ارتقای اهدای عضو و تشویق مردم به دریافت کارت اهدای عضو دارند .

نجفی زاده اظهار داشت : یک کار بسیار جالب و مهم که در کشور های دیگر صورت گرفته است ولی در ایران تا به حال انجام نشده ثبت تمایل به اهدای عضو در کارت گواهینامه است که در صدد هستیم آن را در کشور محقق سازیم که خوشبختانه جلسات آن انجام شده و نامه از طرف انجمن اهدای عضو ایران به وزیر مجترم بهداشت فرستاده شده و همچنین ایشان نامه را به وزارت کشور ارجاع داده اند و در نتیجه کار های قانونی این کار ارزشمند در حال انجام و پیگیری است تا به امید خدا در ایران نیز بتوانیم در گواهینامه هم تمایل افراد به اهدای عضو را ثبت کنیم و علاوه بر آن بتوانیم آمار ها را حداقل به 50 درصد از مردم کشور برسانیم .

وی افزود : ما یکسری سفیر هنرمند اهدای عضو داریم که آنها همکاری مستقیم با انجمن دارند مانند افراد برجسته ای چون جمشید مشایخی ، ژاله علو ، پرویز پرستویی ، رویا تیموریان ، امین تارخ ، شهاب حسینی ، آنا نعمتی ، مهران مدیری ، رامبد جوان و بسیاری از هنرمندان محبوب دیگر که آنقدر تعداد زیاد عضو هستند نمی توان همه را نام برد و نکته جالب در اینجا این است که این هنرمندان بدون هیچ چشم داشتی و انتظاری همیشه همراه انجمن بوده اند و اکنون 13 سال است که در جشن «نفس» اکثر هنرمندان و چهره های برجسته کشور را مشاهده می کنیم و گاهی شرمنده این هنرمندان می شویم که انقدر جشن نفس مملو از هنرمندان می شود حتی صندلی خالی برای نشستن پیدا نمی شود .

فرهنگ سازی لازم است

مدیر عامل انجمن اهدای عضو ایرانیان اظهار کرد: امسال در جشن نفس برخی از بازیگران محبوب با اجرای نمایش نامه خوانی لحظات زیبایی را آفریدند. علاوه بر آن خوانندگان مشهوری بدون حتی انتظارکوچکی در این جشن حضور یافتند و برنامه اجرا کردند. نقش هنرمندان در اجرای شایسته جشن نفس بی بدیل است به عنوان مثال چندین سال خانم مهراوه شریفی نیا و دوستانشان در اجرا و هماهنگی بخش هنری جشن نفس ما را یاری کردند و امسال خانم پرستو صالحی فعالانه در برگزاری جشن مارا همراهی کردند . در کل این نشان دهنده این است اهدای عضو نیاز به فرهنگ سازی دارد و ما پزشکان به تنهایی قادر به انجام آن نیستیم و همکاری هنرمندان در این عرصه بسیار تاثیر گذار و مفید بوده است .

دکتر نجفی زاده در پاسخ به این سوال که آیا کارت های اهدای عضو به تنهایی برای انجام این کار کافی هستند یا خیر گفت : خیر حتما رضایت پدر و مادر و بازماندگان وی گرفته می شود چرا که مثلا ممکن است فردی که کارت اهدای عضو دارد و خانواده اش مخالف انجام این کار هستند اگر بیمارستان مدعی شود چون فرد کارت اهدای عضو دارد نظر بازماندگان را جویا نشوند و اعضای بیمار را اهدا کنند ، خانواده بیمار مرگ مغزی شده ممکن است در جامعه شایعه کنند که قلب فرزندشان می تپیده و بدنش گرم بوده و زنده بوده و بیمارستان به بهانه اهدای عضو این کار را انجام داده است .این قبیل اتفاقات تاثیرات منفی روی جامعه می گذارد به همین سبب نه تنها در ایران بلکه در اکثر نقاط دنیا رضایت بازماندگان شخص مرگ مغزی شده گرفته می شود .

اسپانیا بالانشین اهدای عضو

وی ادامه داد : در فضای مجازی مشاهده کرده ایم در فرانسه سیستم OPT OUT گذاشته شده است بدین معنا که تمامی مردم کشور متمایل به اهدای عضو محسوب میشوند مگر آن که کارت عدم اهدای عضو گرفته باشند. این قانون در بسیاری از کشورهای دیگر اروپایی از جمله انگلیس چندین سال است که تصویب شده ولی به دلیل اثر بدی که در جامعه داشته اجرا نمیشود. در این کشورها نیز بیمارستان قبل از انجام اهدا عضو رضایت بازماندگان بیمار را می گیرد و در صورت عدم رضایت این کار را انجام نمی دهند در کشور اسپانیا نیز که در اهدای عضو حرف اول را می زند با اینکه همین سیستم OPT OUT را در مجلس به تصویب رسانده اند اما باز هم بدون رضایت خانواده فرد مرگ مغزی شده دست به انجام کاری نمی زنند .

مدیر عامل انجمن اهدای عضو ایرانیان خاطرنشان کرد: اما نکته مثبت این کارت ها این است هنگامی که فردی دچار مرگ مغزی می شود و کارت اهدای عضو داشته خیلی به ندرت پیش می آید که خانواده وی مخالفت کنند چرا که در آن زمان نزدیکان او می خواهند خواسته عزیزشان را براورده کنند ، این تجربه ای است که در کشورمان هم داشتیم و حتی یک مورد مخالفت هم در این موارد گزارش نشده است .به عنوان مثال مدتی پیش کودکی 8 ساله اهدای عضو کرد بدین صورت که در هنگام پخش برنامه خندوانه از خانواده اش خواست اگر مرگ مغزی شد اعضای بدن او را اهدا کنند ، متاسفانه طی حادثه ای کودک دچار مرگ مغزی شد و خانوده او به خاطر حرف فرزندشان با اینکه خودشان چندان موافق نبودند اعضای بدنش را اهدا کردند .

25هزار نفر در صف دریافت عضو

نجفی زاده در رابطه با آمار صف انتظار در ایران به جام جم آنلاین گفت : در ایران بیش از 25 هزار نفر در صف انتظار پیوند هستند . اهدای عضو در سال 94 حدود 808 مورد بوده است به عبارتی به ازای 5هزار تا 8هزار مرگ مغزی تنها 808 مورد حاضر به اهدای عضو شده اند .از این آمار 50 درصد طبق آمار جهانی می توانستند اهدای عضو داشته باشند اما در ایران 808 مورد به جای 3هزار مورد گزارش شده است ، که متاسفانه این آمار بسیار پایین بوده و در واقع یک چهارم موارد مرگ مغزی مناسب اهدای عضو کرده اند .

معیار اختصاص عضو به متقاضیان چیست؟

وی در پاسخ به این سوال که افراد در صف انتظار پیوند بر اساس چه معیاری در اولویت قرار می گیرند توضیح داد : در این رابطه مسئله ای به نام تخصیص عضو وجود دارد، تخصیص عضو دارای بر اساس یکسری اصول و قوانین افراد را در اولویت پیوند قرار می دهد به عنوان نمونه ، تخصیص عضو براساس بدحالی بیمار است اگر یک بیماری داشته باشیم که بیش از چند روز امید به زندگی نداشته باشد این بیمار در اولویت و در حالت اورژانس قرار می گیرد و بایستی که اولین اهدای عضو به آن فرد تعلق گیرد . اما در موارد غیر اورژانسی در رابطه با تخصیص عضو معیار هایی چون گروه خونی ، سایز بدن ، مدت زمان انتظار در لیست و ...تایین کننده گیرنده عضو مورد نظر است و لازم به ذکر است این تخصیص عضو بر عهده وزارت بهداشت بوده و تیم های اهدا کننده و گیرنده به هیچ عنوان در این امر نقشی ندارد .

اهدای عضو،از چه سنی تا چه سنی؟!

مدیر عامل انجمن اهدای عضو ایرانیان اظهار کرد : نوزادان تا افراد زیر 80 سال می توانند اهدا کننده باشند البته در مورد بعضی از اعضا از سنین بالا تر هم در شرایط خاص می توان استفاده کرد نکته مهم این است که سعی می شود تناسب سنی بین اهدا کننده و گیرنده رعایت شود . پیوند کلیه در ایران بیشترین آمار پیوند گزارش شده است و همچنین داشتن کارت اهدای عضو اولویتی در دریافت عضو برای فرد ایجاد نمی کند .

چه اعضایی را می شود بخشید

وی ابراز کرد: بین 1 تا 8 عضو می تواند اهدا شود و اینگونه نیست که یک فرد مرگ مغزی تمام اعضای بدن خود را اهدا کند . بعد از مرگ مغزی به مدت حداکثر 14 روز فرد با بهترین مراقبت ها نگه داشته می شود اما هر لحظه کیفیت ارگان های بدن او پایین و پایین تر می رود تا اینکه هیچ عضوی را نمی توان اهدا کرد و بعد از حداکثر 14 روز ایست قلبی رخ می دهد .اگر خانواده ها هرچه زود تر رضایت خود را به اهدای عضو اعلام کنند تعداد اعضای بیشتری قابل استفاده خواهد بود .

مدیرعامل انجمن اهدای عضو ایرانیان در رابطه با بیماری هایی که باعث از دست رفتن برخی اعضا می شوند تاکید کرد : افراد می توانند با مراجعه و ثبت نام در سایت مرکزی www.ehda.center اطلاعاتشان را وارد کنند و به گروه اهدای عضو بپیوندند .اما ناگفته نماند ما باید کاری کنیم که با رعایت برخی مسائل نیاز به پیوند عضو پیدا نکنیم.به عنوان مثال آیا ما قند خون و فشار خون خود را سالانه چک می کنیم؟اگر مردم کشور به این عوامل دقت داشته باشند و سریع متوجه فشار خون و یا دیابت شان شوند و ان را درمان نمایند درصد نیاز به پیوند عضو را به قدر قابل توجهی کاهش می دهند . حدود 50 درصد از نارسایی های کلیه از فشار خون و دیابت است لذا با تشخیص به موقع می توان از بسیاری از خطرات ممکن جلوگیری کرد .

مرگ روزانه 10 نفر به خاطر نرسیدن عضو

نجفی در پایان تاکید کرد: عفونت کلیه بخصوص در کودکان را جدی بگیریم ، سیگار نکشیم و به تغذیه و سلامت بدنمان اهمیت بیشتری بدهیم.اما با وجود همه این عوامل اگر فردی دچار مرگ مغزی شد که البته این نوع از مرگ نصیب هر فردی نمی شود و یک موهبت الهی به شمار می رود، اعضای خود را با خودمان به زیر خاک نبریم این اعضا قابل استفاده هستند و همچنین نجات بخش بسیاری از بیمارانی می شود که روزانه 7 الی 10 نفر به دلیل نرسیدن عضو پیوندی جان خود را از دست می دهند .

بیتا نوروزی - خبرنگار جام جم آنلاین