هزینه‌های فرهنگی حلقه مفقوده سبد خانوار

همین افراد ساعت‌ها در فضای مجازی می‌چرخند و ده‌ها هزار تومان پول خرید اینترنت برای تلفن همراه و تلفن ثابت می‌پردازند.

خیلی‌ها اگر فرزندشان جلوی کتابفروشی بایستد و مطالبه کتاب کند، تلاش می‌کنند او را منصرف نمایند، اما در مقابل درخواست شکلات و چیپس و پفک، مقاومتی از خود نشان نمی‌دهند.

این همه جوابی است به پاسخ مرسوم بین مردم و مسئولان. از جمله موارد معدودی که پاسخ یکسانی از زبان مردم و مسئولان می‌شنویم، همین‌جاست. اگر بپرسیم چرا هزینه مسائل فرهنگی نمی‌شود، می‌شنویم: هزینه کردن برای مسائل فرهنگی در جایی که درآمد برای هزینه‌کرد خورد و خوراک و پوشاک و درمان کفایت نمی‌کند، ‌طبیعی است که در اولویت نباشد.

مشکل اصلی فرهنگی جامعه ما کمبود درآمد یا مکفی نبودن پس‌انداز افراد نیست، مشکل اصلی آنجاست که برای هزینه‌های مختلف زندگی سهم مناسب در نظر نمی‌گیریم. نکته مهم دیگر، نبود یا کمبود پژوهش‌های جامع در مورد مسائل فرهنگی است.

در معدود مواردی که پژوهش‌های اصولی انجام شده است، گاهی نتایج تحقیق با تصورات ذهنی و پیش‌فرض‌ها انطباقی ندارد. اگر خواهان سلامت کامل جامعه و افراد هستیم، باید توجه داشته باشیم که یکی از ابعاد سلامت (طبق تعریف سازمان بهداشت جهانی) سلامت روحی و روانی است.

سلامت معنوی حاصل نمی‌شود مگر آن‌که پرداختن افراد به مسائل فرهنگی و پر کردن درست اوقات فراغت بخوبی انجام شده باشد.

یک سوال مهم دیگر که شاید لازم باشد مسئولان فرهنگی جامعه به آن پاسخ دهند، این است که چرا باید آمار مربوط به حوزه فرهنگ همواره از مراکزی غیر از متولیان این حوزه اعلام شود؟

دکتر محسن پرویز - نویسنده و عضو هیات‌علمی دانشگاه