بازنشستگان در تنگنای هزینه‌های زندگی

اگرچه روز گذشته اعلام شد وام سه‌میلیون تومانی برای 250 هزار بازنشسته در نظر گرفته شده است، اما این وام‌ها نه‌تنها دردی را از جامعه بازنشستگی دوا نمی‌کند، این سوال را هم به ذهن متبادر می‌کند که چرا فقط 250 هزار نفر؟

عباس رشیدی، مدیرکل فرهنگی و اجتماعی سازمان بازنشستگی کشوری به رسانه‌ها توضیح داده که ما در سال 93 به 230 هزار نفر و در سال 94 به 250 هزار نفر بازنشسته کشوری وام قرض‌الحسنه پرداخت کرده‌ایم، سقف این وام تا پیش از این دو میلیون تومان بود که امسال به سه‌میلیون تومان رسید.

نداشتن اعتبارات کافی، دلیل پرداخت نشدن وام قرض‌الحسنه به همه بازنشستگان، اعلام شده است؛ ولی سوال اینجاست که چرا نباید همه بازنشستگان، بدون تبعیض از وام قرض‌الحسنه با مبلغی بالاتر بهره ببرند؛ آن هم در حالی که این‌روزها برای خیلی از بازنشستگان، حتی صد‌هزار تومان وام قرض‌الحسنه هم می‌تواند مرهمی بر زخم‌های زندگی آنها باشد.

پیگیری‌های جام‌جم نشان می‌دهد که این وام سه میلیونی قرار است به‌صورت قرعه‌کشی در اختیار بازنشسته‌ها قرار بگیرد.

بیش از یک میلیون و 200 هزار بازنشسته صندوق بازنشستگی کشوری و حدود سه میلیون بازنشسته تامین اجتماعی، انتظار دارند که این وام‌های ناچیز دو تا سه میلیون تومانی به صورت عادلانه به همه بازنشستگان پرداخت شود، نه این‌که این مبالغ کم، فقط در بین گروه محدودی از بازنشستگان توزیع شود.

تورم با جیب بازنشسته‌ها نمی‌خواند

اگر پای درد دل بازنشسته‌ها بنشینید، بسیاری از آنها از نامتناسب بودن میزان مستمری‌های خود با وضع تورم جامعه، گلایه‌مند هستند.

علی‌اصغر بیات، رئیس کانون عالی بازنشستگان تامین اجتماعی کشور در گفت‌وگو با جام‌جم، دلیل این مساله را عقب‌افتادگی چندین و چند ساله حقوق‌های بازنشستگان از نرخ تورم هر سال می‌داند.

به گفته بیات، با گذشت زمان حالا طوری شده که جمع افزایش سالانه حقوق بازنشستگان به نسبت افزایش تورم سالانه، 67 درصد عقب‌تر است. یعنی طی سال‌های متوالی، کار به جایی کشیده که حالا حقوقشان 67 درصد از تورم انباشته شده در سال‌های قبل، عقب‌تر افتاده است.

با این حساب، به قول بیات، معلوم است که نباید دریافتی‌های بازنشستگان، کفاف زندگی آنها را بدهد. به قول او اگرچه طی سال‌های اخیر، حرکت‌های خوبی برای ترمیم این شکاف انجام شده، اما نتوانسته که عقب ماندگی سالیان سال را جبران کند.

همچنین محمد اشرفی، رئیس کانون کارکنان بازنشسته سازمان تامین اجتماعی هم در گفت‌وگو با جام‌جم، بر این باور است که برای اصلاح وضعیت معیشتی بازنشستگان باید برخی قوانین تامین اجتماعی اصلاح و به روز شود؛ مثلا الان مزایای غیرمستمر شاغلان برای بازنشستگان و مستمری بگیران لحاظ نمی‌شود که همین موضوع نیز بر پایین‌بودن دریافتی بازنشستگان تاثیر گذاشته است.

از سوی دیگر، اوضاع درمان بازنشستگان هم از نگاه اشرفی مطلوب نیست. به گفته این عضو سابق شورای عالی تامین اجتماعی، دفترچه بیمه‌های پایه نمی‌توانند پوشش مناسبی برای هزینه‌های درمانی بازنشستگان ارائه کنند، در حالی که یک بازنشسته به مدت 30 سال، هر ماه 9 درصد حقوقش را تحت عنوان حق بیمه برای دریافت خدمات درمانی مطلوب صرف کرده است.

نداشتن امتیازی خاص برای رفتن به سفر یا استفاده از امکانات سیاحتی و تفریحی هم موجب شده جمعیت قابل‌توجهی از بازنشستگان از روحیه مطلوبی برخوردار نباشند.

65 درصد بازنشستگان زیر خط فقر

وقتی بازنشسته‌ای که بعد از 30‌سال خدمت، حقوقی حدود 900 هزار تومان در ماه دریافت می‌کند، بنابراین مجبور می‌شود برای تامین هزینه‌های زندگی به فکر اشتغال مجدد پس از بازنشستگی بیفتد.

علی‌اکبر خبازها، رئیس سابق کانون عالی بازنشستگان و مستمری‌بگیران تامین اجتماعی در گفت‌وگو با جام‌جم تاکید می‌کند حدود 65 درصد بازنشستگان تامین اجتماعی حداقل بگیر هستند، یعنی همان حدود 900 هزار تومان در ماه را دریافت می‌کنند.

اجرا نشدن کامل قانون همسان سازی حقوق که از سال 88 باید اجرا می‌شد نیز به گفته خبازها، مشکلات بازنشستگان را مضاعف کرده و خیلی از آنها را درگیر معیشت روزانه خودشان و خانواده‌هایشان کرده است.

حتی در صورتی که این بازنشستگان بخواهند پس از بازنشستگی هم شغلی دست و پا کنند، باز هم به قول خبازها دچار مشکل خواهند شد ؛ زیرا خیلی از آنها در سنینی هستند که دیگر توان جسمی برای کار کردن ندارند.

جدای از آن، خیلی از بنگاه‌های اقتصادی هم تمایلی به جذب کارگر سالمند ندارند و در نتیجه، خیلی از آنها که سال‌ها کار یدی انجام داده‌اند، در دوران سالمندی، حتی دیگر همان فرصت‌های کاری گذشته را هم از دست می‌دهند.

امین جلالوند - جامعه