در این خانه با خیال راحت درس بخوان

به همین بهانه با دکتر پریسا قیاسی، روان‌شناس کودک به گفت‌وگو نشستیم و دکتر قیاسی به ما گفت که با رعایت چه نکاتی می‌توان محیط خانه را برای همراهی با فرزندان در دوران امتحانات مناسب کرد.

استرس و تنش را دور کنید

اولین شرط برای داشتن یک محیط سالم، دور بودن این محیط از اضطراب،‌ تنش و استرس است. هر عاملی که باعث ایجاد تنش و استرس شود، می‌تواند تاثیرات منفی زیادی روی افرادی که در این محیط زندگی می‌کنند، بگذارد. بخصوص در دوره امتحانات و روی بچه‌ها که بیشترین تاثیر را از فعل و انفعالات استرس‌زای محیط می‌گیرند و راه‌های مقابله با آن را هم بلد نیستند. به همین دلیل به والدین توصیه می‌کنیم تا حد امکان در این روزها، از دعوا و بگومگو با همدیگر پرهیز کنند، زیرا سردی رابطه بین آنها اثر مستقیمی بر روح و روان فرزندانشان می‌گذارد. علاوه بر این، توصیه بر این است که با خود بچه‌ها هم برخورد نداشته باشند و از نظر روانی روزهای آرامی را بگذرانند. کشمکش‌ها را حداقل برای مدت کوتاهی مسکوت بگذارند و با فرزندانشان برای گذراندن این ایام همراه‌شوند.

مدیریت رفت و آمدهای خانوادگی

در خوب و پرفایده بودن دورهمی و حضور در جمع‌های خانوادگی شکی نیست، اما باید رفت و آمدهای خانوادگی را کنترل کرد و برای این کار برنامه‌ریزی داشت؛ بویژه در فصل امتحانات که باید دغدغه‌های ذهنی و مشغولیت‌های حاشیه‌ای را برای بچه‌ها کم کرد. به همین دلیل توصیه می‌کنیم خانواده‌ها رفت و آمد‌ها را محدود کنند و این انتظار را نداشته باشند که وقتی آنها در جمع فامیل مشغول بگو و بخند هستند فرزندشان در اتاق مشغول درس خواندن باشد.

مقابله با اضطراب

اضطراب امتحان طبیعی است، حتی دامنگیر افراد بزرگسال هم می‌شود پس نمی‌توانیم از بچه‌ها انتظار داشته باشیم مضطرب نشوند، اما می‌توانیم شرایطی را برایشان فراهم کنیم که از این اضطراب دور شوند. نکته مهم در اینجا شناسایی منبع ایجاد اضطراب است، معمولا بچه‌ها به این دلیل دچار اضطراب می‌شوند که این احساس به آنها داده شده است همه هویت و شخصیت آنها به درس خواندن بستگی دارد. در حالی که این دیدگاه درست نیست. درس خوب است، جایگاه خودش را دارد، اما نباید آن را پررنگ کنیم. نباید با بزرگنمایی موفقیت‌های درسی این احساس را در بچه‌ها به وجود بیاوریم که موفقیت آنها تنها با درس سنجیده می‌شود. این تفکر البته بعضی وقت‌ها از سوی خانواده و خیلی وقت‌ها هم از سوی مدرسه به بچه‌ها القا می‌شود؛ تفکر اشتباهی که مبنا را بر این می‌گذارد که یک کودک موفق حتما یک دانش‌آموز درسخوان است. در حالی که این‌طور نیست و بچه‌ها می‌توانند در زمینه‌های مختلف موفق باشند.

ایجاد محیطی مناسب برای درس خواندن

درس خواندن احتیاج به تمرکز دارد، برای تمرکز فکری هم باید عوامل محرک‌زای محیطی را کنترل کرد. در حقیقت یادگیری در محیطی بیشتر است که از نظر نور، رنگ، چیدمان وسیله‌ها، نظم و ترتیب و... در شرایط ایده‌آلی قرار داشته باشد. از این نظر بهتر است برای مطالعه و درس خواندن، جای خاصی برای بچه‌ها در نظر گرفته شود تا حد امکان به دور از اتاقی که تلویزیون در آن قرار دارد. همچنین بهتر است جای خواب و درس‌خواندن بچه‌ها در نزدیکی هم قرار نداشته باشد تا حس خواب به آنها منتقل نشود. از طرف دیگر بی‌نظم و ترتیب بودن محیط و شلوغی‌های بصری، به عنوان عوامل محرک می‌توانند ذهن بچه‌ها را از درس و مشق منحرف کنند، ‌پس بهتر است در این ایام به نظم و ترتیب و تمیزی خانه توجه بیشتری داشته باشند. نکته بعدی چیدمان وسیله‌ها در دوران امتحان بچه‌هاست. اگر می‌بینید چیدمان اسباب‌بازی‌ها، وسایل، کتاب‌ها و... در اتاق کودک به نحوی است که او را از درس خواندن بازمی‌دارد، بهتر است برای مدت کوتاهی چیدمان اتاق را تغییر بدهید؛ البته با همکاری خود او و با دادن این قول که حتما بعد از پایان امتحانات وسیله‌هایش سر جای خود بازخواهند گشت.

سامان گودرزی - جام‌جم