صبحانه‌ای به صرف پول و هنر

به گزارش جام‌جم، موضوع اقتصاد هنر، یکی از مهم ترین مباحث کلان فرهنگی است که در دولت یازدهم بارها از سوی مدیران فرهنگی و هنری کشور مورد تاکید قرار گرفته است. با توجه به نامگذاری سال 95 از سوی مقام معظم رهبری به نام «اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل» ضرورت توجه به مقوله اقتصاد هنر و چگونگی تفسیر این شعار، بیش از پیش مورد تاکید قرار گرفته است.

بر همین اساس صبح روز گذشته، علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به اتاق بازرگانی، صنایع و معادن ایران رفت تا بتواند با اعضای این اتاق زمینه ساماندهی اقتصاد هنر و مشارکت فعالان اقتصادی برای ورود به عرصه فرهنگ و هنر را تسهیل کند.

کالای فرهنگی ارزش افزوده بالایی دارد

محمدرضا حریری نایب‌رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین که در این جلسه حضور داشت، به خبرنگار ما گفت: محور این جلسه بحث اقتصاد هنر یا اقتصاد خلاقیت بود.

او ادامه داد: در زمینه فرهنگ و هنر، رشته‌هایی داریم که از بعد اقتصادی حائز اهمیت هستند. رشته‌هایی مثل سینما، تئاتر، موسیقی، کنسرت‌گذاری ها، سینماسازی، گرافیک، چاپ، نشر و هنرهای تجسمی زمینه‌هایی دارند که علاوه بر آن‌که هنرمندان در این زمینه‌ها مشغول فعالیت هستند، سویه‌های اقتصادی هم دارند.یعنی علاوه بر این‌که وزارت ارشاد بر جنبه‌های محتوایی آن نظارت می‌کند، زمینه‌های اقتصادی دارد که این بعد نیاز به فعالیت بیشتری دارد.

حریری عنوان کرد: اکنون گردش مالی اقتصاد هنر یا اقتصاد خلاقیت بیش از 800میلیارد دلار است که سهم ایران در این میان بسیار ناچیز است. اما با توجه به زمینه‌هایی که در رشته‌های مختلف هنری وجود دارد باید زمینه را برای ورود بخش خصوصی فراهم کرد تا اقتصاد هنر رقابتی شود و علاوه بر رونق این حوزه، شاهد فراهم شدن کسب و کار و سوددهی باشیم.

نایب‌رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین با اشاره به سال اقتصاد مقاومتی، بیان کرد: وقتی صحبت از اقتصاد مقاومتی می‌شود، موضوع صادرات مطرح می‌شود. کالاهای فرهنگی و هنری ارزش افزوده بسیار بالایی دارند، چون صفر تا صد تولید آن‌ها ایرانی است. مثل یک تابلوی نقاشی که ارزش آن فرضا 700 هزار دلار است و هیچ مواد اولیه خارجی ندارد و حاصلش صد در صد اندیشه و توان هنرمند ایرانی است. بنابراین کالاهای فرهنگی در بحث صادرات می‌توانند از ارزش بالایی برخوردار باشند.

حریری که خود مسئولیت ریاست صادرکنندگان صنایع دستی را هم برعهده دارد، با تاکید براینکه صنایع دستی هم می‌تواند با همین تعریف از ارزش بالایی در میان کالاهای فرهنگی برخوردار باشد، اظهار کرد: باید اقتصاد کالاهای فرهنگی و هنری را طوری ساماندهی کرد که بعد محتوایی آن بر عهده وزارت ارشاد و بعد اقتصادی‌اش برعهده اتاق بازرگانی باشد.

او به تفاهم‌نامه سال گذشته وزارت ارشاد و اتاق بازرگانی اشاره کرد و افزود: درواقع در جلسه امروز تاکید شد که تفاهم‌نامه سال گذشته پیگیری شود. امیدواریم زودتر این اتفاق بیفتد تا شاهد سهم بیشتر ایران در بازار 800 میلیارد دلاری اقتصاد خلاقیت باشیم.

در جلسه دیروز وزیر ارشاد در اتاق بازرگانی موضوع تشکیل کارگروه‌ها و کنفدراسیون‌ها هم مطرح شده است. حریری دراین باره گفت: ابتدا باید کارگروه‌هایی برای پیگیری مسائل اقتصاد هنر در اتاق تشکیل و بعد از آن قرار است کنفدراسیون‌هایی زیرمجموعه این کارگروه‌ها تشکیل شود. در این کنفدراسیون‌ها تشکل‌هایی که وجه اقتصادی هنر را دنبال می‌کنند حضور دارند. مثلا در خانه سینما کارگردان‌ها و بازیگران حضور دارند اما در این کنفدراسیون تهیه‌کنندگان سینما که مرتبط با مسائل اقتصادی هستند حضور دارند. یا در عرصه هنرهای تجسمی گالری‌داران زیر کنفدراسیون‌ها قرار می‌گیرند.

تشکیلات دست تاجر باشد

در همین زمینه اسدالله عسکراولادی رئیس اتاق بازرگانی ایران و روسیه هم به خبرنگار ما گفت: من در جلسه دیروز حضور نداشتم، اما آنچه که مورد تاکید ماست این موضوع است که حتما تشکیلاتی که قرار است در اتاق بازرگانی اقتصاد فرهنگ و هنر را پیگیری کند، حتما باید خصوصی باشد.

او ادامه داد: باید این تشکیلات تحت عنوان کنفدراسیون یا هر نام دیگر، حتما خصوصی باشد و تجار و فعالان اقتصاد خصوصی در آن حضور داشته باشند، وگرنه با تشکیلات دولتی کاری از پیش نمی‌رود.

رئیس اتاق بازرگانی ایران و روسیه در پاسخ به این سوال که با وجود تفاهمنامه سال گذشته وزارت ارشاد و اتاق بازرگانی برای ساماندهی اقتصاد هنر، چرا این موضوع تاکنون محقق نشده بود، بیان کرد: یکی از علت‌ها مربوط به انتخابات سال گذشته اتاق بود و ما تازه در اتاق مستقر شده‌ایم.

حال باید منتظر ماند و دید براساس این تفاهمنامه آیا می‌توان خبرهای خوبی برای سامان گرفتن اقتصاد نشر، سینما، موسیقی، هنرهای تجسمی، صنایع دستی و تئاتر به هنرمندان و زحمتکشان این عرصه‌ها داد یا در همچنان به همان پاشنه می‌چرخد و این صبحانه کاری و تفاهم‌نامه هم مثل بسیاری از موارد مشابه، صرفا یک دیدار و تفاهم تشریفاتی بوده است.

ضرورت ورود به اقتصاد هنر

مسعود دانشمند، دبیرکل خانه اقتصاد ایران: حوزه فرهنگ، حوزه‌ای است که مسائل اقتصادی زیادی دارد و باید اتاق بازرگانی به این حوزه وارد شود تا اقتصادش را ساماندهی کند.

بسیاری از حراج‌های هنری و نمایشگاه‌های فرهنگی وجود دارد که از منظر اقتصادی قابل اهمیت است. اتاق بازرگانی می‌تواند در تعامل با وزارت ارشاد مسائل اقتصادی این رویدادها را زیر پوشش خود قرار دهد و به نوعی در این زمینه کمک کند.