اشتغالزایی صددرصدی با مشاغل خُرد

به گزارش جام‌جم، خراسان‌جنوبی به‌عنوان سومین استان پهناور کشور که با بیش از 700هزار نفر؛ حدود یک درصد جمعیت ایران را به خود اختصاص داده، از ظرفیت‌های اشتغال زیادی همچون برخی از استان‌ها برخوردار نیست و شاید یکی از مهم‌ترین ظرفیت‌های اشتغال آن، کشاورزی است که این ظرفیت هم با وجود خشکسالی‌های شدیدی که طی دو دهه گذشته بر این استان سایه انداخته، حال‌و روز چندان مساعدی ندارد. البته ظرفیت‌های اقتصادی دیگری همچون معدنکاری، گردشگری و وجود بازارچه‌های مرزی در این استان وجود دارد که به دلایلی تاکنون از ظرفیت آنها بخوبی استفاده نشده، به‌طور مثال بخش کوچکی از معادن کلان و متنوع این استان تاکنون به بهره‌برداری رسیده و سهم اندکی در اشتغالزایی داشته است. گردشگری هم با وجود ظرفیت‌هایی همچون طبیعت بکر بیابانی و کویری و بومی‌ و با وجود تمایل مسئولان به سرمایه‌گذاری در این بخش، تاکنون توفیق چندانی نداشته است. چهار بازارچه مرزی آن نیز تقریبا درحالت تعطیلی و رکود به سر می‌برد. در چنین شرایطی ایجاد مشاغل خرد و خانگی می‌تواند بستری برای تولید، کارآفرینی و درآمدزایی برای قشر محروم و جویای کار ایجاد کرده و جلوی مهاجرت بی رویه مردم این سرزمین را بگیرد.

تحقق تقریبا صددرصدی تعهد ایجاد اشتغال در سال 94 درحالی برای این استان ثبت شده که بسیاری از استان‌های پرظرفیت و توسعه یافته کشور چنین موفقیتی را کسب نکرده‌اند و در رتبه‌هایی بعد از این استان از این حیث قرار دارند. ایجاد مشاغل خانگی و خرد از آن جهت حائزاهمیت و قابل توجه است که هزینه بسیار کمتری برای ایجاد آن نیاز است؛ رویه‌ای که به‌دلیل صرفه اقتصادی آن، اکنون در بسیاری از کشورهای توسعه یافته جهان همچون آمریکا، اروپا و چین مورد توجه قرار گرفته است. به‌طور مثال درحالی که برای ایجاد هر شغل توسط دولت حدود 30 میلیون تومان اعتبار نیاز است، در خراسان‌جنوبی با مبلغی بسیار کمتر از این میزان، مشاغل متعددی ایجاد شده است.

ایجاد 10 هزار فرصت شغلی

مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی خراسان‌جنوبی دراین باره به جام جم می‌گوید: تعهد هدف گذاری شده اشتغال در خراسان‌جنوبی در سال 94، براساس ارائه برنامه‌ها و ظرفیت کاری 22 دستگاه اجرایی استان، ده هزار فرصت شغلی جدید بود که تا پایان سال، 9950 فرصت شغلی در استان ایجاد شد که این امر نشان‌دهنده تحقق 5/99 درصدی تعهد اشتغال در این استان در سال گذشته است.

محمد سنجری با اشاره به این‌که7463مورد از مشاغل ایجاد شده برای مردان و 2487مورد برای زنان بوده است، می‌افزاید: بیشترین مشاغل ایجاد شده در سال 94 در بخش‌های خوداشتغالی و مشاغل خانگی و به ترتیب در بخش‌های خدمات، کشاورزی، صنعت و مسکن ایجاد شده است.

به گفته وی در مجموع 60 میلیارد تومان اعتبار در سال گذشته از سوی دولت برای خراسان‌جنوبی درنظر گرفته شده بود تا ازطریق سه نهاد حمایتی بهزیستی، کمیته امداد و صندوق کارآفرینی امید برای ایجاد مشاغل خرد (خود اشتغالی و مشاغل خانگی) هزینه شود که البته 58 درصد آن یعنی معادل 35میلیارد تومان آن تا پایان سال 94 از طریق بانک‌های عامل در استان جذب شد و بقیه نیز تا تیرماه امسال بتدریج جذب و در زمینه اشتغالزایی هزینه خواهد شد.

سنجری یادآور می‌شود که حدود 16 میلیارد تومان از 35 میلیارد تومان جذب شده توسط دو نهاد بهزیستی و کمیته امداد برای ایجاد مشاغل خرد پرداخت و بقیه توسط صندوق کارآفرینی امید فراهم شده است که سرجمع این مبالغ در اختیار هشت دستگاه اجرایی استان همچون جهادکشاورزی، مسکن و شهرسازی، بنیاد شهید، صنعت، معدن و تجارت، میراث فرهنگی، فنی و حرفه‌ای و اداره کار و تعاون قرار گرفت تا تعهدات اشتغالزایی خود را محقق کنند. مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی خراسان‌جنوبی تصریح می‌کند که البته ده هزار شغل جدید مذکور توسط تمام 22 دستگاه اجرایی استان ایجاد شده که 14 دستگاه از اعتبارات سازمانی خود برای این منظور استفاده کرده‌اند.

سنجری با بیان این‌که خراسان‌جنوبی نسبت به سایر استان‌ها از جایگاه مناسب‌تری در زمینه نرخ بیکاری برخوردار است، یادآور می‌شود: براساس آخرین سرشماری مرکز آمار ایران که طی هفته گذشته منتشر شد، نرخ بیکاری در خراسان‌جنوبی 6/8 درصد اعلام شد، درحالی که این نرخ در کل کشور 11 درصد ذکر شده است.

نرخ پایین بیکاری در عین محرومیت بالا

در همین زمینه مدیرکل دفتر هماهنگی امور اقتصادی استانداری خراسان‌جنوبی نیز با اشاره به نرخ بیکاری6/8 درصدی این استان در سال گذشته و نرخ بیکاری 6/7درصدی در سال 93 به جام جم می‌گوید: پایین بودن نرخ بیکاری در این استان نشان دهنده وضعیت مطلوب و مناسب اقتصادی آن نیست، بلکه این استان اولا از جمعیت کمتری نسبت به سایر استان‌ها برخوردار است و ثانیا این‌که به دلیل نبود ظرفیت‌های کلان اشتغالزایی همچون بخش صنعت یا وضعیت وخیم کشاورزی به دلیل خشکسالی‌های دو دهه اخیر، بسیاری از ساکنان استان مجبور به مهاجرت به مرکز استان یا سایر استان‌های همجوار و غیرهمجوار شده اند.

حسین موهبتی می‌افزاید: بخش کشاورزی هم گرچه اولین ظرفیت مهم استان برای اشتغالزایی است، اما به‌دلیل خشکسالی‌های گذشته اکنون وضعیت مطلوبی ندارد.

وی یادآور می‌شود: در نهایت این‌که گرچه در بخش ایجاد مشاغل خرد در سال گذشته خوب عمل کردیم، اما این استان درمجموع محرومیت بالایی دارد، به طوری که طبق آمار سال 90 کمیته امداد کشور، تقریبا یک چهارم جمعیت استان ما یعنی حدود 200 هزار نفر تحت پوشش کمیته امداد هستند.

کاهش بیکاری با استفاده از ظرفیت ترانزیتی

به گفته حسین موهبتی، مدیرکل دفتر هماهنگی امور اقتصادی استانداری خراسان جنوبی، یکی از ظرفیت‌های مهم اشتغال در این استان که تا پیش از این مورد غفلت بوده، ظرفیت تجارت و ترانزیت کالا از طریق خراسان جنوبی است. به این ترتیب که اکنون یک معبر رسمی ترانزیت کالا به نام میل 78 در مرز خراسان جنوبی و افغانستان وجود دارد که اگر این مرز گمرکی همچون مرز بازرگان شبانه روزی شود، اشتغالزایی بیشتری صورت می‌گیرد. از سوی دیگر، سه بازارچه هم در سه شهرستان استان وجود دارد که تا سال گذشته فعال بود و اکنون به دنبال فعالیت مجدد و اشتغالزایی در آنها هستیم. درصورت تحقق این برنامه‌ها می‌توان نرخ بیکاری در استان را به حداقل رساند.

فاطمه مرادزاده