نورافکن‌ در شهرستان‌ها

اسپات‌لایت (Spot light)‌ که براساس یک ماجرای واقعی ساخته شده، در فارسی به معنی نورافکن یا افشاگر، نام یک سرویس ویژه خبری در روزنامه محلی و نه‌چندان معروف آمریکا به نام بوستون گلوب است. محلی بودن این روزنامه اتفاقا در همان اوایل فیلم با هوشمندی تحقیرگونه‌ای مورد اشاره قرار می‌گیرد تا در طول فیلم این نکته بزرگ ثابت شود که رسانه قدرتمند است و دوری آن از مرکز قدرت سیاسی یا اقتصادی و پایتخت‌ها چیزی از قدرت آن کم نمی‌کند. ماجرای فیلم حول محور تلاش چهار روزنامه‌نگار برای افشای آزار جنسی کودکان در کلیسای کاتولیک بوستون می‌چرخد، رسوایی‌ که کاردینال این شهر سعی در لاپوشانی‌ آن دارد. فیلم با به رخ کشیدن هنرمندانه تلاش، انگیزه، وجدان، اعتماد به نفس و بخصوص مقاومت و حرفه‌ای‌گری این روزنامه‌نگاران محلی، فراز و فرودهای آنان برای اثبات این رسوایی بزرگ و یافتن مدرک برای آن را تصویر می‌کند تا جایی که بیننده نه چشم از فیلم برمی‌دارد و نه می‌تواند سرنخ موضوع و اضطراب و حرارت پنهان در تم اثر را برای لحظه‌ای رها کند. سرانجام نیز اسپات لایت موفق می‌شود، رشته رسوایی سوءاستفاده از کودکان را از هشت کشیش به حدود یکهزار کشیش تسری دهد و پرده از رسوایی بردارد که پایه‌های کلیسای کاتولیک را لرزاند. اینجاست که آرزو می‌کنم روزنامه‌نگاران جوان، پراستعداد و باانگیزه شهرستانی که شاید فکر کنند روزنامه‌نگاری فقط در تهران امکان‌پذیر باشد، دست‌کم با دیدن این اثر، احساس کنند که قدرت رسانه، وفور سوژه و اثرگذاری بی‌بدیل بر اصلاح امور کشور از یک شهر یا شهرستان کوچک شاید بیشتر از پایتخت امکان‌پذیر باشد. البته منکر تبعیض در وجود امکانات و همچنین کمبود آموزش و برخوردهای بعضا غیرحرفه‌ای با روزنامه‌نگاران شهرستانی و کم‌توجهی برخی سردبیران به شعبات استانی روزنامه‌شان (البته اگر وجود داشته باشد!) نیستم. همچنین می‌دانم که بسیاری از نمایندگی‌های روزنامه‌ها در شهرستان صرفا محلی برای فروش روزنامه یا جذب آگهی هستند و اصولا کمتر زمینه پرورش و دیده شدن روزنامه‌نگاران جوان و باانگیزه را فراهم می‌کنند.

با این حال معتقدم قدرت خبر آن‌قدر هست که اگر خوب پرداخته شده و مورد تحقیق قرار گیرد، می‌تواند نه‌تنها فضای کشور را تحت‌تاثیر قرار دهد بلکه راهگشا و اصلاح‌کننده نیز باشد؛ کما این‌که مواردی از این دست بوده و کم هم نیست. در نهایت این‌که به نظر می‌رسد روزنامه‌نگاران شهرستانی باید و باید به خود و استعدادشان و همچنین قدرت اثرگذاری‌شان بیش از گذشته ایمان بیاورند و هر کدام‌شان یک نورافکن باشند. البته قطعا در این راه که تحولی خجسته در روزنامه‌نگاری ایران خواهد بود، همکاری و همراهی مدیران رسانه‌ها - بخصوص رسانه‌های پایتخت‌نشین – شرطی اساسی است که جام‌جم تلاش می‌کند در این راه پیشقدم باشد.

سیدعلی دوستی موسوی

دبیر گروه ایران