روغن‌های مایع: مفید یا مضر؟

به گزارش جام جم سرا به نقل از پارسینه، در گذشته این روغن‌ها برای جلا دادن در صنایع چوبی، تولید روغن چراغ، روان‌کننده برای موتورهای بخار در ترابری، تولید شمع و موارد بسیار دیگری مورد استفاده قرار می‌گرفت. برخی از گیاهان مولد این روغن‌ها سمی هستند که امروزه با اصلاحات ژنتیکی به روغن خوراکی تبدیل شده‌اند.

کانولا، گیاهی از خانواده چلیپاییان Brassiea است که ابتدا در ایران کشت شده و 700 سال پیش برای تولید روغن چراغ به لهستان برده شده است. پس از آن در سال 1845 به فرانسه برده شد و کلزا نام گرفت. کلزا، گیاهی روغنی است که مقدار ماده مضر گلوکزینولیت در کنجاله و اسید اروسیک در روغن آن بالاست و مصرف خوراکی ندارد. این روغن فقط برای جلا دادن وسایل چوبی همراه روغن برزک استفاده می‌شود.سال 1945 این گیاه به کانادا رفت و روی آن اصلاحات ژنتیکی صورت گرفت که آن را به روغن خوراکی با درصد اسید اروسیک پایین حدود یک درصد تبدیل کردند.روغن کانولا (کانادا + اویل): روغنی است که از گیاه منداب (کلزا) تهیه می‌شود. روغنی است صنعتی که توصیه می‌شود حتی حیوانات هم از این گیاه تغذیه نکنند، زیرا سبب وحشی شدن حیوان می‌شود.

قابلیت فاسد شدن آن نسبت به سایر روغن‌ها بیشتر است.وقتی در دمای بالا به آن گرما داده شود، دود ناشی از آن باعث ابتلا به سرطان ریه می‌شود.تحقیقات و آزمایش‌ها نشان می‌دهد که وقتی این روغن را در دمای بالا گرما دهیم، سم ایجاد و سبب تولید رادیکال‌های آزاد می‌شود که برای بدن مضر است.

آفتابگردان گیاهی است یک ساله و تا حدود سه متر رشد می‌کند؛ بیشتر محتوای روغن این گیاه از پارافین خوراکی که محصول پالایشگاه‌های نفت است درست شده که کلسترول خون را افزایش می‌دهد. لازم به ذکر است که اگر روغن مایعی مثل آفتابگردان، خالص باشد قیمتی 15 الی 20 برابر قیمتی خواهد بود که در بازار به فروش می‌رسد در صورتی‌که امروزه یک روغن یک کیلویی آفتابگردان از یک کیلو تخم آفتابگردان ارزانتر است!اخیراً تحقیقات نشان داده است که روغن آفتابگردان صنعتی و روغن‌های حاوی اسید آراشیدونیک مانند روغن جوانه ذرت، به علت ایجاد التهاب موجب افزایش درد و رنج افراد مبتلا به التهاب مفاصل و همچنین تولید رادیکال‌های آزادی است که برای بدن مضر است.

روغن خوب همان روغنی است که پیشینیان ما استفاده می‌کردند و با آن عمر طولانی داشتند. در واقع روغن خوب شامل تمامی روغن‌های طبیعی از جمله دنبه و سایر روغن‌های حیوانی می‌شود که گرچه هزینه بالاتری دارند اما با پیشگیری از بیماری‌های ناشی از روغن‌های گیاهی، نظیر کبد چرب، سبب عمر طولانی‌تر و سلامت پایدار می‌شوند.

روغنی که طبیعت آن سرد است برای مصارف صنعتی مفید است، نه مصرف انسان.روغن‌های صنعتی که به عنوان روغن خوراکی مصرف می‌شوند در دمای 40 درجه سانتیگراد در کبد منجمد می‌شوند.هنگام سرخ کردن و... مقداری روغن به دیواره کنار گاز برخورد می‌کند که روغن خوب بعد از چند ماه به راحتی با یک دستمال پاک می‌شود در صورتی که روغن‌های سرد را باید با سیم‌ظرفشویی برطرف کرد.

اگر میخی را که قابلیت زنگ زدن داشته باشد، در روغن صنعتی (نباتی) بیندازید، بعد از چند ماه زنگ می‌زند، بر خلاف روغن‌های خوب.اگر روغن خوب باشد، نباید موقع سرخ کردن داخل مواد غذایی نفوذ کند. مثلاً برای سرخ کردن یک کیلو بادمجان با روغن خوب، مصرف روغن حتی تا یک هشتم روغن صنعتی کاهش می یابد.