افزایش تاخیر پروازها از 3 زاویه

در حالی که نباید فراموش کنیم به‌طور کلی تاثیر در پرواز ایرلاین‌ها معطوف به زنجیره‌ای از عوامل است و نمی‌توان فقط به یک عامل به عنوان اصلی‌ترین دلیل بسنده کرد.

اما آنچه مهم است و نباید فراموش کنیم، این است که بسیاری از مشکلات به نبود مدیریت و هماهنگی در برخی دستورالعمل‌ها برمی‌گردد، چون به‌طور کلی سیستم حمل و نقل هوایی زنجیره‌ای از همکاری‌ میان گروه‌های مختلف است.

در این زمینه به‌طور کلی می‌توان مشکلات دخیل در تاخیر پروازها را به گروه‌های خدمات فرودگاهی، خود ایرلاین، شرایط جوی و در نهایت مسائل امنیتی (پروازی ـ حفاظتی) مربوط دانست، در حالی که اکنون در مورد اخیر یعنی افزایش تاخیرهای پروازی، سه نکته قابل‌تامل است و باید به آنها توجه ویژه داشته باشیم:

1ـ نبود هماهنگی میان دستورالعمل‌های دولت در تعیین نرخ بلیت هواپیما و در مقابل، پرداخت هزینه‌ها و قیمت هزینه‌های خدمات فرودگاهی. دولت با دستورالعمل‌هایی با در نظر گرفتن منافع عمومی در سطح جامعه، قیمت تمام شده بلیت هواپیما را به ایرلاین‌ها دیکته کرده ولی از سوی دیگر بدون در نظر گرفتن نظرات ایرلاین‌ها، اجازه افزایش قیمت خدمات فرودگاهی‌را به شرکت فرودگاه‌ها داده است. این در حالی است که افزایش قیمت خدمات فرودگاهی به ذات خود مشکل‌ساز نیست، اما با توجه به حجم مراودات مالی و البته تسویه حساب‌های میان دستگاه‌های مربوط ناگهان تفاوت‌های فاحشی در این بین ایجاد می‌شود که از توان ایرلاین‌ها با توجه به شرایط موجود خارج است و می‌تواند مشکلاتی را برای ارائه خدمات پرواز ایجاد کند.

2ـ دومین مورد درباره علت افزایش تاخیر پروازها، گرما و فصل است. کشورمان در منطقه‌ای گرم و پرارتفاع قرار گرفته است که این عوامل در کنار افزایش تقاضای سفر در فصل پیک سفرهای تابستانی دست به دست هم داده تا شاهد افزایش تاخیرهای پروازی باشیم.

در این مورد ایرلاین‌ها با توجه به شرایط موجود ناوگان خود و گرمای هوا گاهی مجبور به ایجاد تاخیر خودخواسته در پروازها هستند تا بتوانند ریسک پرواز را کاهش دهند و به نوعی با تغییر ساعت پرواز، بهره‌وری ناوگان خود را از جهت تعداد ساعت پرواز افزایش دهند.

3ـ اما سومین نکته که عاملی تعیین‌کننده در تاخیر پروازهاست در همان زنجیره‌ صنعت حمل و نقل هوایی است. چون ممکن است تمام عوامل برای پرواز از طرف ایرلاین مهیا باشد، اما شرکت‌های سوخت‌رسان، شرکت‌های خدماتی یا حتی کترینگ‌ها نتوانند در زمان مناسب نسبت به تجهیز و آماده‌سازی هواپیما اقدام کنند که همین موضوع دوباره به تاخیر منجر خواهد شد. پس بجاست درباره این‌گونه تاخیرها با علم بر این‌که زنجیره ‌یادشده می‌تواند عامل تعیین‌کننده باشد اظهارنظر کنیم و مشکلات را صرفا به ایرلاین‌ها نسبت ندهیم.

حمید غوابش - کارشناس حمل و نقل هوایی