«جیجک علیشاه» در تماشاخانه سنگلج

او که چند سالی است مدیریت مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری را به عهده دارد، بزودی نمایش ایرانی «جیجک علیشاه» را در تماشاخانه سنگلج روی صحنه خواهد برد. با او درباره این نمایش گفت‌و‌گویی کوتاه انجام دادیم.

قرار است اوایل مرداد یک نمایش ایرانی را با نام «جیجک علیشاه» در تماشاخانه سنگلج روی صحنه ببرید. چرا این اثر را انتخاب کردید؟

«جیجک علیشاه» یک نمایش کمدی نوشته ذبیح بهروز است که از 4 مرداد تا 4 شهریور هر شب ساعت 19 در تماشاخانه سنگلج به اجرا درمی‌آید. اما درباره این‌که چرا چنین اثری را برای اجرا انتخاب کردم می‌توانم بگویم موضوع نمایش‌های ایرانی همیشه دغدغه من بوده است. در دوران دانشجویی‌ام هم در حوزه نمایش ایرانی روی کارهای شبیه‌خوانی تخت‌حوضی کار کرده‌ام. تجربه کارهایی چون مجلس شبیه‌خوانی حضرت علی‌اکبر (ع) یا مجلس غریب تنهایی که کاری تک پرسوناژ بود و با بازی علی سرابی روی صحنه رفت، نمونه‌های موفقی از کارهای بنده در این حوزه است.

در این حوزه وارد کارهای پژوهشی هم شده‌اید یا نه؟

بله. اساسا پژوهش‌های من در این سمت‌وسو حرکت کرده‌اند و همیشه در این عرصه فعالیت‌هایی داشته‌ام. همان‌طور که می‌دانید در دانشگاه هم در عرصه تئاتر مشغول تدریس هستم و در کلاس‌هایم هم به این مقوله اهمیت زیادی می‌دهم.

«جیجک علیشاه» را چطور انتخاب کردید؟

«جیجک علیشاه» حاصل کلاس‌های دانشگاهی‌ام است. در کلاس به دانشجویانم پیشنهاد خوانش متون قدیمی نمایش ایرانی را دادم و یکی از این متون را خودم به دست گرفتم و روی آن کار کردم. قرار بود هر دانشجو ده دقیقه از این نمایش را نمایشنامه‌خوانی کند تا یک اجراخوانی ساده در کلاس داشته باشیم. من هم که معلمشان بودم همه نمایش را آماده کردم. در ابتدا یک اجراخوانی ساده از این کار در تالار حافظ برگزار کردیم و بعد هم کار را در شانزدهمین جشنواره نمایش‌های آیینی ـ سنتی اجرا کردم. وقتی دیدم خیلی از کار استقبال شد تصمیم گرفتم آن را به اجرای عمومی هم برسانم و از اوایل مرداد هم که کار روی صحنه می‌رود.

در فضای دانشگاه بازخورد چطور بود؟ آیا دانشجویان با نمایش ایرانی ارتباط برقرار کردند و فکر می‌کنید حاضر باشند در آینده در این حوزه فعالیت کنند؟

به‌طور نسبی می‌توانم بگویم ارتباط خوبی برقرار کردند و اکنون هم در دانشگاه بخشی از دانشجویان مضاف بر جشنواره دانشگاهی و حتی فجر، وقتی سمت کارهای ایرانی می‌روند واکنش مثبتی نسبت به آن دارند.

ارتباط تماشاگر عام با این نمایش‌ها چگونه است؟

تماشاگر عام همیشه با این نمایش‌ها ارتباط خوبی برقرار می‌کند و می‌توانم بگویم در برخوردهایی که داشته‌ام تماشاگران خاص هم نظر مساعدی دارند.

چرا؟

چون در نمایش ایرانی چه در بخش کمدی و چه تراژیک، ارتباط گرفتن با مخاطب اصلی‌ترین هدف است و چون توجهش را بر این موضوع می‌گذارد اغلب مخاطبانش را با خود همراه می‌کند. من هم در «جیجک علیشاه» همین موضوع برایم مهم است که بتوانم با تماشاگر به‌طور عام یعنی هم مخاطب متخصص و هم غیرمتخصص ارتباط برقرار کنم. چون به نظرم بعد اول این برقراری ارتباط است و بعدهای بعدی در این است که کارگردانی که من باشم چقدر به محتوا هم اهمیت می‌دهد.

مختصری هم درباره داستان این نمایش توضیح داده و بازیگران آن را معرفی کنید.

نمایش «جیجک علیشاه» در واقع تلاشی است برای احیای یکی از نمایشنامه‌های کمدی ایرانی نوشته ذبیح بهروز که بر مبنای شیوه‌ها و شگردهای نمایش سنتی ایران (تقلید) و شناخت نسبی تئاتر وارداتی تنظیم شده و به نقد مناسبات دربار و حکومت می‌پردازد. در این اثر نمایشی ابوالفضل حاجی‌علی‌خانی،‌ پویان درزی،‌ مسعود شاکرمی،‌ احمد صمیمی، رضا عموزاد، فرامرز قلیچ‌خانی، پیمان کرامت، امیر کربلایی‌زاده، فرزین محدث و مسعود میرطاهری به ایفای نقش خواهند پرداخت.

در حوزه هنری چه فعالیت تازه‌ای دارید؟

یک برنامه بسیار مفصل و مهم در حوزه تئاتر در مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری خواهیم داشت به نام «ماه تئاتر استان‌ها». برای نخستین بار است که این برنامه برگزار می‌شود و هفت نمایش تولید شده در استان‌ها که در مراکز استانی حوزه هنری تولید شده و مورد توجه قرار گرفته‌اند به اجرای عمومی یک هفته‌ای درمی‌آیند. این اتفاق برای گروه‌های تئاتر استان‌ها بسیار خوب است و بزودی جزئیات بیشتر آن را اعلام خواهیم کرد.

فرهنگ و هنر - زینب مرتضایی‌فرد