پول‌های بلوکه‌شده ایران چقدراست؟

به گزارش خبرنگارجام‌جم، پس از بروز تحریم‌ها و بخصوص تحریم بانک مرکزی، ایران نتوانست وجوه حاصل از فروش نفت خودرا به داخل کشور منتقل کند و یا دست کم انتقال بخش عمده‌ای از این وجوه غیر ممکن شد. بنابراین این وجوه در کشورهایی که همچنان خریدار نفت ایران باقی مانده بودند بلوکه شد؛ کشورهایی چون چین، هند، ژاپن، کره جنوبی، ترکیه .

براساس تدابیر مقامات ایرانی که گاه به امضای توافق نامه‌هایی نیز منجر شد قرار شد از بخشی از این وجوه استفاده‌های خاصی صورت گیرد. براین اساس بخشی از این وجوه صرف خرید کالاهای تولیدی همان کشور شد، بخشی دیگربه عنوان سپرده برای پشتوانه پرداخت وام یا تامین مالی طرح‌های کلان اقتصادی ایران مورد استفاده قرار گرفت و بخشی دیگر به عنوان سپرده ثابت در بانک‌های این کشورها مسدودشد.البته بگذریم که از این رهگذر سوء‌استفاده‌های زیادی صورت گرفته؛ سوء‌استفاده‌هایی که بابک زنجانی و ماجرای خرید نافرجام نفتی بخشی از آن است.

اما اکنون که با یمن بیانیه پایانی مذاکرات وین و آغاز برنامه جامع اقدام مشترک،افق رفع تحریم‌ها روشن تر از گذشته شده است،افکارعمومی به درستی انتظار دارد به آنان اعلام شود که چه مقدار از وجوه حاصل از ثروت ملی –نفت- نزد خارجیان وجوددارد،چه استفاده‌هایی از آن شده وکی به کشور باز خواهد گشت. به خاطر داریم درطول تحریم‌ها اخبار متعددی از سوء استفاده برخی کشورها وبانکهایشان از پول‌های نفت ایران به گوش می‌رسید که هند وترکیه معمولا درراس این گونه اخبار قرار داشتند.

لذا خواسته بحق افکارعمومی اعلام گزارشی شفاف از مصرف وجوه نفتی ایران درطول تحریم ومقدار برجای مانده از این وجوه بااین هدف است که مطمئن شونداز این وجوه استفاده درستی می‌شود واین وجوه به کشور بازگشته وصرف توسعه وآبادانی خواهدشد.

تناقض گویی ها

بااین حال مقامات دولتی همواره درباره رقم پول‌های بلوکه شده،ترکیب وباقیمانده ونوع مصرف آن تناقض گویی کرده اند.این تناقض گویی‌ها زمانی قابل درک بود؛ چراکه تحریم کنندگان نمی‌بایست درجریان تکنیک‌های دور زدن تحریم‌ها ونقل وانتقال وجوه قرار می‌گرفتند اما اکنون این عذر،کمرنگ شده است ولذاباید از مقامات دولتی وبخصوص بانک مرکزی که تمام حساب‌های دولتی وفروش نفت را نگهداری ومدیریت می‌کند، خواست دراین باره شفاف گویی کنند.

اما اکنون وتا دیروز که یک چنین شفاف گویی به چشم نیامده است. درحالی که رئیس کل بانک مرکزی سرجمع وجوه پول‌های بلوکه شده ایران درخارج را29میلیارددلار ذکر می‌کند،باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا این رقم را 150 میلیارددلاراعلام کرد!هرچند که وزیر اقتصاددولت یازدهم نیز روایتی دیگر دراین خصوص دارد.لذااین گونه تناقض گویی‌ها ضرورت پیگیری این موضوع را بیشتر می‌کند.

سیف:29 میلیارددلارپول بلوکه شده داریم

دراین باره رئیس کل بانک مرکزی، وجوه بلوکه شده بانک مرکزی در خارج از کشور را 23 میلیارد دلار اعلام کرد و گفت: این منابع در ژاپن، کره جنوبی و امارات متحده عربی بلوکه شده است.

به گزارش ایرنا، ولی الله سیف دیروز در حاشیه جلسه هیات دولت در جمع خبرنگاران افزود: علاوه بر این،حدود 6 میلیارد دلار از منابع ایران هم در کشور هند وجود دارد که متعلق به دولت است و به مالکیت بانک مرکزی در نیامده است. سیف درباره امکان اتصال سویفت به همه بانک‌های کشور گفت: به نظر می‌آید بر اساس تفاهم‌های انجام شده و در دوره زمانی مشخص شده، ظرف چهار- پنج ماه آینده، کارگزاران نظام بانکی می‌توانند به نحو مطلوب همراه با ابزارهای مورد نیاز - که سوئیفت یکی از آنهاست – با دیگر بانک‌ها ارتباط بر قرار کند.

وزیراقتصاد:120میلیارددلار صحیح نیست

درهمین حال وزیراقتصاد نیز دیروز روایت دیگری از رقم ونحوه مصرف ومانده وجوه بلوکه شده ایران درخارج ارائه کرد وگفت: قطعا محدودیت‌های منابع ارزی برداشته می‌شود، اما درباره عدد آن در رسانه‌ها مبالغه شده است.

به گزارش فارس، علی طیب‌نیا وزیر اقتصاد در حاشیه جلسه دیروز هیات دولت در جمع خبرنگاران افزود:‌ لغو تحریم به تنهایی مشکلات اقتصادی را حل نمی‌کند، قطعا محدودیت‌های منابع ارزی برداشته می‌شود اما درباره عدد آن در رسانه‌ها مبالغه شده است.

وی در پاسخ به این سوال که عدد دارایی‌های بلوکه شده ایران که پس از رفع تحریم‌ها آزاد خواهد شد، چه مقدار است، خاطرنشان کرد: در خصوص اعداد دارایی‌های ارزی که قرار است به اقتصاد ایران بازگردد، مبالغاتی شده است که واقعیت ندارد و اعدادی که برخی رسانه‌ها بیان می‌کنند، صحیح نیست.

طیب‌نیا با بیان این‌که عدد 120 میلیارد دلاری از دارایی‌های بلوکه‌شده ایران که توسط برخی رسانه‌ها بیان می‌شود، صحیح نیست، تصریح کرد: حدود 35 میلیارد دلار از این دارایی‌ها در شرکت نیکو سرمایه‌گذاری شده است که مربوط به طرح‌های شرکت نفت است و حدود 22 میلیارد دلار در چین به عنوان وثیقه‌های فاینانس موجود است که اگر تمامی این مبالغ را ارزیابی کنید به آن عددی خواهید رسید که رئیس‌کل بانک مرکزی بیان کرده است.

طیب‌نیا در پاسخ به سوالی مبنی بر این‌که آیا آزادسازی اموال بلوکه‌شده ایران مانند توافق ژنو مرحله به مرحله انجام می‌شود، تصریح کرد: به محض اجرای توافق تحریم‌ها از روی تمام اموال ما برداشته خواهد شد.

اوباما: 150 ایران میلیارد دلار پول نفت بلوکه‌شده دارد

با این حال روایت دیروز رئیس‌جمهور آمریکا شکل دیگری به قضیه داد و تناقض جالبی را آشکارکرد که نیاز به دقت دارد.

باراک اوباما در بخشی از گفت‌وگوی بلند خود با روزنامه آمریکایی نیویورک‌تایمز گفت: 150 میلیارد دلاری که ایران خواهد گرفت، پول باد آورده نیست، بلکه پول‌های خودِ ایران است که از طریق فروش نفت به دست آورده بوده و صرفاً به علت تحریم‌های بین‌المللی (در بانک‌های خارجی) مسدود شده است. وی افزود: این پولِ ایران است که از فروش نفت به دست آورده است، و تنها دلیلی که تابه‌حال نتوانسته است آن را به دست آورد به خاطر من و دولتم بوده است که گفته‌ایم ما باید آن جریان را متوقف کنیم (سپرده‌های ایران را مسدود کنیم) تا زمانی که این برنامه هسته‌ای متوقف شود. این کاری است که ما کرده‌ایم.

مردم را آگاه کنید

جعفر قادری، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس دراین باره به جام‌جم گفت: اکنون که تحریم‌ها درحال شل شدن است، باید تکلیف وجوه موجود ایران درخارج کشور روشن شود و مردم دراین باره آگاه شوند. وی افزود: این امر وظیفه بانک مرکزی است. چراکه حسابداری تمام وجوه حاصل از فروش نفت، قراردادها یا توافقات انجام شده با سایر کشورها برای نحوه مصرف این وجوه، نام بانک‌های خارجی،معاوضه پول نفت با طلاوسایر جزئیات در دست بانک مرکزی است. لذا باید از بانک مرکزی خواست کلی‌گویی نکند و وجوه را به درستی شرح دهد.

وی اظهار کرد: البته احتمالا آنها ملاحظاتی در این خصوص داشته‌اند اما این امر مانع شفاف‌گویی به مردم نمی‌شود.

برخی اظهارنظرها درباره ارقام پول‌های بلوکه شده ایران در خارج

9/8/92 نوبخت: رقم پول‌های بلوکه شده ایران در چین 22 میلیارد دلار است
9/8/92 خبرگزاری ترند: رقم پول‌های بلوکه شده ایران در چین به 47 میلیارد دلار می‌رسد
3/9/92 کاظم جلالی، رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی: پول بلوکه شده ایران در خارج 60 میلیارد دلار است
11/9/92 وزارت دارایی ژاپن: کل مبلغ ذخیره شده در این کشور 7/4 میلیارد دلار است
11/9/92 بانک uco هند: حدود 3/5 میلیارد دلار درآمد حاصل از فروش نفت در پی اعمال تحریم‌ها در حساب‌ها مسدود شده است
10/9/92 یکی از مقامات کره‌جنوبی: 9/5 میلیارد دلار رقم بلوکه شده ایران در کره‌جنوبی است
7/4/93 خبرآنلاین: میزان دارایی‌های مسدود شده ایران در کشورهای اروپایی 35 میلیارد دلار است