بیانیه هسته‌ای و اقتصاد ایران

جای تردید نیست تغییر فضای بین‌المللی در کشورمان به‌واسطه بیانیه یاد شده، تاثیر کوتاه مدتی در اقتصاد ایران برجای خواهد گذاشت که خروج از بلاتکلیفی سرمایه‌گذاران، بزرگ‌ترین آن است.

با این حال چون اقتصاد پایدار و توسعه بلندمدت مدنظر کشورمان است، پس منطقی آن است که دولتمردان برای بلندمدت شدن تاثیر مناسب بیانیه دیروز، با استفاده از موقعیت‌های ایجاد‌شده، تغییر و اصلاح ساختاری اقتصاد کشورمان را هدف قرار داده و مدنظر داشته باشند.

چون براساس تحقیقات، مشکلات کنونی اقتصاد ایران فقط 10 درصد به تحریم‌ها مربوط بوده و 90 درصد مابقی به سیستم اشتباه مدیریتی برمی‌گردد؛ مدیریتی که بدون بلیت سوار اتوبوس دولت شده‌اند و تصور می‌کنند اقتصاد را می‌توان دستوری اداره کرد. از این رو برای رسیدن به آرمان‌های اقتصادی و توسعه بلندمدت، باید این افراد جایشان را به فرهیختگان و متخصصانی که تعدادشان هم در کشورمان کم نیست، بدهند.

از این‌رو بیانیه هسته‌ای ایران با کشورهای 1+5 را می‌توان نقطه عطفی در اقتصاد کشورمان در نظر گرفت تا دولت با استفاده از واکنش‌های کوتاه‌مدت بازار، اقدام به اصلاحات بنیادی در نظام مدیریت اقتصادی کرده و زمینه توسعه‌ای پایدار و مناسب را ایجاد کند. چون ایران دارای امتیازات ویژه‌ای در جهت نیل به موقعیت‌های مناسب اقتصادی است که این موقعیت‌ها عبارتند از:

1) نیروی کار متخصص ارزان: در این زمینه اگر تاریخ 20 ساله فارغ‌التحصیلان ایران از دانشگاه‌های معتبر داخلی را رصد کرده باشیم درخواهیم یافت ایران اکنون در کشورهای پیشرفته و توسعه‌یافته دارای دانشمندان و فرهیختگان بسیاری است. اکنون نیز با توجه به تعداد روبه افزایش دانش‌آموختگان، داخل کشور نیز امکانات مناسبی در این زمینه موجود است که مسئولان دولتی باید از این ظرفیت به نفع اقتصاد ایران استفاده کنند.

2) انرژی ارزان‌قیمت: تولید و اشتغالزایی و در نهایت توسعه اقتصادی ارتباط مستقیمی با دسترسی به انرژی ارزان‌قیمت دارد و هر کشوری که از این امتیاز برخوردار باشد در صورت استفاده مناسب از این امتیاز می‌تواند امکانات مناسبی برای آینده اقتصادی خود متصور شود. بنابراین حالا که قیمت انرژی در ایران تقریبا 50 درصد قیمت فوب خلیج فارس است، موقعیتی استثنایی برایش به‌وجود آمده است.

این امتیازها و برقراری تعادل میان بازارهای مالی، کار، خدمات و... در کنار ظرفیت همراهی ملت شریف ایران که خواهان ارتباطی گسترده با خارج از مرزهای کشورمان بر مبنای منافع ملی هستند، می‌تواند آینده‌ای درخشان را در افق‌های اقتصادی کشورمان ایجاد کند تا جایی که در منطقه، اقتصاد ایران به‌عنوان برترین اقتصاد خودنمایی کند.

هرچند این مهم نیز محقق نخواهد شد مگر با تغییر مدیریت ناکارآمد فعلی با مدیریت نخبگان باید برای توسعه اقتصادی نیز، نخبگان را به جای مدیران بدون بلیت در اقتصاد به‌کار گیریم. هرچند لازم به یادآوری نیست که اقتصاد هرگز فرمان‌پذیر نیست و باید عقلانیت و علم بر آن حاکم شود.

دکتر مهدی پازوکی - کارشناس اقتصادی