قرآن‌های غیرمجاز جمع‌آوری می‌شود

یکی از این فعالیت‌ها که سراسر سال در جریان است، چاپ قرآن است که حساسیت‌های ویژه‌ای دارد و حالا معاون سازمان دارالقرآن به ناشران هشدار می‌دهد تمام مراحل لازم برای چاپ کلام‌الله مجید را باید به‌صورت جدی مورد توجه قرار دهند.

به گزارش جام‌جم، اگرچه تمام کتاب‌هایی که در کشور چاپ می‌شود باید پیش از انتشار از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مجوز بگیرد، ولی برای چاپ قرآن افزون براین مجوز نیاز به مجوز دیگری است. برای چاپ قرآن در کشور باید از سازمان دارالقران مجوز گرفت.

احمد حاجی‌شریف، معاون نظارت بر چاپ و نشر قرآن سازمان دارالقرآن الکریم در این باره به جام‌جم می‌گوید: «از سال 1364 مسئولیت نظارت بر چاپ و انتشار قرآن به این سازمان که حوزه تخصصی قرآنی سازمان تبلیغات اسلامی محسوب می‌شود واگذار شده است.»

پاسخ 24 ساعته به درخواست‌ها

آن‌گونه که مسئولان دارالقرآن عنوان می‌کنند در 25 سال گذشته، 10 هزار و 334 مصحف شریف برای تصحیح به دارالقرآن آورده شده که 6 هزار و 569 مصحف مجوز چاپ، 4 هزار و 243 مصحف مجوز نشر و قرآن‌هایی با 131 میلیون و 892 هزار و 250 جلد تیراژ منتشر شده که به طور کلی طی این سال‌ها، 66 میلیون نسخه قرآن با مجوز دارالقرآن به چاپ رسیده است.

حاج‌شریف در تشریح روند گرفتن مجوز برای نشر قرآن در کشور می‌گوید: «در ابتدا قرآن باید از نظر کتابت، علامت‌گذاری و خوشنویسی بررسی شود تا مشکلی نداشته باشد. ما تا 24 ساعت به ناشر اطلاع می‌دهیم که آیا این قرآن قابلیت نشر دارد یا خیر. اگر قابلیت چاپ داشته باشد از ناشر می‌خواهیم که نسخه زیراکس یا فایل قرآن را برای بررسی در اختیار ما بگذارد.»

پس از بررسی فایل اگر مشکلی در قرآن باشد، به ناشر اعلام می‌شود و ناشر پس از برطرف کردن آن مجددا آن را برای بررسی به دارالقرآن می‌دهد.

به گفته معاون نظارت بر چاپ و نشر قرآن سازمان دارالقرآن در صورتی‌که این نسخه قرآن مشکلی نداشت به آن مجوز چاپ داده می‌شود. همان مجوزهایی که معمولا در انتهای قرآن‌ها می‌بینیم.

حاجی‌شریف با تاکید بر این‌که ناشر در این مرحله حق توزیع ندارد، بیان می‌کند: چرا که ممکن است در لیتوگرافی مشکلاتی بوجود آمده باشد. برای مثال ممکن است در حین چاپ زینک ضعیف باشد و نقطه‌ای حذف شود «ج» به «ح» تبدیل می‌شود یا «ذ» به «د» تبدیل ‌شود.»

در این مرحله ناشر باید دو نسخه از قرآن را پیش از صحافی به سازمان ما بدهد و اگر پس از بررسی آن چاپ از قرآن مشکل نداشت، در مرحله بعد، پس از بررسی تصادفی چند نسخه نهایی، دارالقران به آن مجوز نشر یا توزیع می‌دهد.

سه تخلف رایج

با وجود همه این مراحل و بررسی دقیق، باز هم در کشور شاهد وجود قرآن‌هایی هستیم که دارای غلط‌هایی هرچند جزیی هستند.

به گفته حاجی‌شریف قرآن‌هایی که از سازمان دارالقرآن مجوزهای لازم را ندارند، سه دسته‌اند؛ نخست ناشرانی که مجوز نمی‌گیرند و اقدام به انتشار قرآن می‌کنند، دسته دوم ناشرانی که مجوز چاپ دریافت می‌کنند ولی بدون دریافت مجوز توزیع یا نشر، آن قرآن را توزیع می‌کنند، و دسته سوم، ناشرانی هستند که هر چند در چاپ نخست مجوز انتشار گرفته‌اند، اما بدون دریافت مجوز همان نسخه را تجدید چاپ می‌کنند.

او با اظهار تاسف از اقدام تعداد انگشت‌شماری از ناشران که قرآن را بدون مجوز منتشر می‌کنند، می‌گوید: «در نمایشگاه کتاب امسال شاهد بودیم که ناشری به نام «امام منتظر(عج)» بدون گرفتن مجوزهای لازم قرآن منتشر کرده بود. ما در این خصوص برای اقدامات لازم به ارشاد نامه نوشتیم.»

او همچنین درباره ناشرانی که مجوز چاپ گرفته ولی بدون دریافت مجوز نشر اقدام به توزیع قرآن کرده‌اند، بیان می‌کند: «در نمایشگاه کتاب به بیش از 10 مورد از این قرآن‌ها برخوردیم که از نمایشگاه جمع‌آوری شد. با وزارت ارشاد جلسه‌ای در این خصوص برگزار کردیم تا به تخلف این ناشران رسیدگی شود.»

به گفته او، بیشتر ناشران مرتکب تخلف سوم می‌شوند، یعنی بدون دریافت مجوزهای لازم قرآن را تجدید چاپ می‌کنند. او با بیان این‌که برخی از این قرآن‌ها دارای مشکلند، می‌افزاید: «در نمایشگاه قرآن امسال این مصحف‌ها نیز جمع‌آوری شد.»

پیش‌تر، یکی از مسئولان سازمان دارالقرآن گفته بود، بیشتر قرآن‌های موجود در مجالس ترحیم، مجوز ندارند. حاجی‌شریف در این باره می‌گوید: «برخی از افراد با خرید چند نسخه قرآن، آن را به 120 حزب تقسیم کرده و صحافی می‌کنند تا در مجالس ترحیم از آنها استفاده شود. زمانی‌که این مجلدها را می‌خوانیم، می‌بینیم صفحه نخست از وسط آیه شروع می‌شود؛ در صورتی که چنین چیزی خلاف است.»

به گفته او، اداره کل امور چاپ و نشر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی پیش‌تر بخشنامه‌ای درباره انتشار این نوع قرآن‌ها به چاپخانه‌ها و صحافی‌ها ارسال کرده است، با این همه در این زمینه کم‌توجهی می‌شود. حاجی‌شریف با بیان این‌که هفته گذشته جلسه‌ای با مسئولان وزارت ارشاد در این خصوص برگزار کردیم، می‌افزاید: قرار شد بخشنامه جدیدی برای صحافی‌ها، انتشاراتی‌ها، کتابروشی‌ها، اتحادیه تعاونی ناشران و... ارسال شود و اگر تخلفی در این خصوص صورت گرفت طبق مقررات برخورد شود.»

جمع‌آوری قرآن‌های غیرقانونی از نمایشگاه

بیست‌وسومین نمایشگاه بین‌المللی قرآن هم شب گذشته در حالی به کار خود پایان داد که به گفته رجبعلی سالاریان، دبیر بخش فروش این نمایشگاه، در این بخش، 125 جلد قرآن با نظارت ناظران سازمان دارالقرآن جمع‌آوری شده است. این قرآن‌ها توسط 9 ناشر در نمایشگاه قرآن عرضه شده بود که از این میان، دو ناشر به صورت مستقیم در نمایشگاه امسال حضور داشتند و هفت ناشر توسط ناشران دیگر نمایندگی می‌شدند.

سالاریان با اشاره به این‌که در این دوره دو ناظر از سوی سازمان دارالقرآن برای نظارت بر فروش قرآن‌های عرضه شده در نمایشگاه حضور داشتند، به جام‌جم می‌گوید: «ما از روز دوم قرآن‌های بدون مجوز را جمع‌آوری کردیم و اجازه فروش قرآن‌های غیرمجاز در نمایشگاه را ندادیم.»

او با بیان این‌که از همان ابتدا برای حضور ناشران و غرفه‌داران در نمایشگاه از آنها تعهد گرفتیم، می‌افزاید: برای نخستین‌بار، امسال نظارت دقیقی بر عرضه قرآن‌ها صورت گرفت که هم دارای مجوز چاپ و مجوز نشر باشند.»

فرهنگ و هنر - کمیل انتظاری