پیشگیری از وقوع جرم را فراموش کرده‌ایم؟

پیشگیری از وقوع جرم اما نیازی جدی برای ماست، این پیشگیری کمک می‌کند تا جرایم اتفاق نیفتند و جمعیت مجرمان بیشتر از آنی که هست نشود، در عوض تدابیری اندیشیده شود که اگر کسی به هر دلیل مجرم شد، به سمت اصلاح هدایت شود و کرده‌هایش را دوباره تکرار نکند. پیشگیری از وقوع جرم حرفش این است که باید از جرایم، جاذبه‌زدایی کرد و خطر ارتکابش را بالا برد تا فقط آدم‌های معدودی پیه مجرم شدن را به تن بمالند. پیشگیری از وقوع جرم به مداوای اجتماعی هم باور دارد و می‌گوید اگر جامعه سالم شود و محیط زندگی آدم‌ها پاک، دیگر مجالی برای ارتکاب جرم باقی نمی‌ماند.

اینها را در ذهن داشته باشید تا برسیم به اوضاع فعلی خودمان. آمارهای رسمی می‌گوید سالی 600 هزار نفر وارد زندان‌های کشور می‌شوند که به غیر از آنهایی که دوره محکومیتشان کوتاه است و زود زندان را ترک می‌کنند، تقریبا جمعیت ثابت زندان‌ها همیشه حدود 220 هزار نفر است. بیش از نیمی از اینها هم جرمشان مواد مخدر است و 60 هزار نفرشان سارقانی حرفه‌ای‌اند. این را بیفزایید به آمار رسمی معتادان کشور که یک میلیون و 325 هزار نفر است و تخمین زده می‌شود شش میلیون نفر به شکل‌های مختلف درگیر موادمخدر و اعتیاد هستند.

همین اعتیاد، عامل قتل و سرقت و کودک‌آزاری و همسرآزاری و انواع خشونت‌هاست که برای اثبات نکبت‌بار بودنش کافی است. آمار بیکاری 10 درصدی نیروهای کار در کشور را که در برخی استان‌ها تا 18 درصد می‌رسد هم اگر به مشکلات قبلی اضافه کنیم، پیداست این معجون با پیکره اجتماع چه می‌کند.

اینجاست که می‌گوییم پیشگیری از وقوع جرم بر زمین مانده و فراموش شده است. به اعتقادم جامعه برای خلاصی از این شرایط نیاز به آموزش دارد؛ آموزش پیشگیری از وقوع جرم هم با نصب یک پلاکارد و یک دیوارنوشته یا سخنرانی و برگزاری همایش اتفاق نمی‌افتد. پیشگیری باید جزئی از برنامه‌های ما باشد، چه وقتی در خانواده ایفای نقش می‌کنیم و چه وقتی در جامعه. پیشگیری از وقوع جرم در خانواده می‌تواند به شکل یاد دادن مفاهیمی چون ادب، صبر، منطق، درستکاری و گذشت به کودکان ظاهر شود و در جامعه، با خشکاندن راه‌های ارتکاب جرم و سخت کردن دسترسی به ابزارهای بزه.

مریم خباز‌

گروه جامعه