اظهار نظر عجیب بهروز افخمی درباره «حریم سلطان»

در ادامه سلسله برنامه های نمایش و نقد و بررسی فیلم های ایران و جهان شامگاه سه شنبه فیلم «آذر، شهدخت، پرویز و دیگران» با حضور بهروز افخمی کارگردان آن در فرهنگسرای اندیشه به نمایش درآمد.

مرجان شیرمحمدی نویسنده ، سید جمال ساداتیان تهیه کننده و جواد طوسی منتقد سینما نیز در این نشست فرهنگی حضور داشتند.

جواد طوسی منتقد سینما در ابتدای این نشست با بررسی تبارشناسانه آثار بهروز افخمی از ابتدا تا به امروز، فیلم «آذر، شهدخت، پرویز و دیگران» را پیشنهادی برای گذار از استبداد و ایدئولوژی معرفی کرد که هیچ گونه نگاه پوچ گرایانه ای هم ندارد و در عین حال نگاه هجو آمیز خود را به این گذار تاریخی ارایه می دهد.

طوسی گفت: این نگاه به هیچ عنوان شعاری و سنجاق شده نیست و در دل قصه و روایت خود را نشان می دهد.

این منتقد سینمایی ضمن بررسی روایت فیلم «آذر، شهدخت، پرویز و دیگران» اظهار کرد: این فیلم چه از طریق راوی دانای کل و چه در روایت های فرعی خود روایتی هجو آمیز به آسیب شناسی و تبار شناسی تاریخی جامعه استبدای و ایدئولوژیک ایران دارد که به دور از هرگونه پوزخند و شعار زدگی روایت شده است.

طوسی با اشاره به سابقه افخمی در قصه گویی، او را فیلم سازی قصه گو خواند و افزود: افخمی فیلم سازی است که از ادبیات وام می گیرد و آشتی بین سینما و ادبیات را پیشنهاد می کند.

طوسی با تاکید بر این که افخمی هیچ گونه گرایشی به نگره مولف ندارد، ادامه داد: این کارگردان در عین حالی که از این مقوله فرار می کند یک عنصر تکرار شوند درآثار او دیده می شود که می تواند شناسنامه او باشد و آن ذات قصه گویی و کنتراست در شخصیت های فیلم های این کارگردان است.

وی گفت: فضایی ایجاد شده که فیلمی ساخته شود که هدفش سرگرمی است، چه اشکالی دارد که برخی از فیلم های سینما برای سرگرمی سالم ساخته شوند و حرف های خودشان را در وجوه تاویلی و درلایه های بعدی ارائه دهند.

*برخی ژست های روشنفکری بی شرمانه است

بهروز افخمی هم در این نشست با بیان این که از بچگی خودم را قصه گو می دانستم، ضمن بازگویی خاطره ای از کودکی خود تصریح کرد: وقتی به قصه خوبی می رسم خودم را فراموش می کنم و دوست دارم تا جان داستان را به خوبی در سینما تعریف کنم.

این کارگردان با بیشرمانه خواندن برخی ژست های روشنفکری در جامعه فیلم سازی ایران گفت: این نوع فیلم سازان با پیچیده کردن فیلم های خود سینما را شبیه به معلم کرده اند و بسیاری از اقشار مختلف جامعه را از سینماها بیرون انداخته اند و بین خودشان هم به محافل مُقَپز به معنی قمپز درکن تبدیل شده اند؛ که به اعتقاد من این مسئله مانند یک بیماری بین خودشان درحال رد و بدل شدن است.

این کارگردان سینما با انتقاد از برخی فیلم سازان گفت: برخی با پیش فرض اینکه می خواهند فیلمی بسازند که در آن فلسفه بافی کنند و یا معلم گروهی باشند، در حالی که برای من قصه گویی هدف نهایی است.

وی با تاکید بر اینکه به روح داستان در فیلم نامه وفادار بوده است، درباره نحوه نگارش فیلم نامه توضیح داد: به محض اینکه شیرمحمدی رمان را به اتمام رساند، شروع به نوشتن فیلم نامه کردم، در ابتدا قرار بود خود ایشان فیلم را بسازند که در مراحل بعدی منصرف شدند و من فیلم را کارگردانی کردم.

افخمی تاکید کرد: من مقابل این تصویر رایج هستم که فیلم ساز از داستان مهم تر است به عقیده من داستان از فیلم ساز مهم تر است.

افخمی درباره چرایی سادگی روایت فیلم گفت: روح این داستان ملایم و آسان گیر است و تلخی هایی را هم که دارد نادیده می گیرد.

*دلیل ازدواج ما داستان بود

مرجان شیرمحمدی نویسنده، در این نشست با اشاره به تفاهم فکری و هنری بین خود و بهروز افخمی به عنوان یک زوج گفت: یکی از دلایل ازدواج ما با هم این بود که هر دو به طورغریبی شیفته داستان هستیم.

این نویسنده با تاکید بر اینکه داستان برای او یک اصل است، توضیح داد: اگر داستان سرا داستان را خوب روایت کند مخاطب را با شخصیت ها درگیر می کند. داستان واقعی و هنر واقعی هنری است که می تواند با مخاطب خود ارتباط برقرار کند ما باید از پیچیده گویی فاصله بگیریم؛ هر اثری که نتواند این ارتباط را برقرار کند هنر نیست.

سیدجمال ساداتیان تهیه کننده فیلم در این نشست با اشاره به سختی های فیلم سازی در ایران از اکران بی حاشیه این فیلم ابراز تعجب کرد و افزود: فیلم های من حداقل یک سال و حداکثر 5 سال توقیف می شوند اما خوشحالم که این فیلم بدون حاشیه اکران شد.

وی با اشاره به حاشیه این فیلم گفت: البته این فیلم هم بدون حاشیه نبود و من با شکایت شخصی به نام بهادر به دادگاه احضار شدم، که چرا نام سگ فیلم بهادر است.

*حریم سلطان از فیلم های ایرانی بهتر است

یکی از حاضرین در نشست نقد و بررسی فیلم «آذر، شهدخت، پرویز و دیگران» با انتقاد از افخمی، افراط در ساده انگاری را مقابل افراط در پیچیده گویی روشنفکرزده قرار داد و گفت: اگر صرفا بخواهیم فیلم ساده ای بسازیم و هدفمان سرگرمی و لذت بردن مخاطب عام باشد، آیا سریال های فارسی وان بسیار موفق تر نیستند؟ نظر شما چیست؟

افخمی در پاسخ به این سوال گفت: برخی از این سریال ها از فیلم های سینمای ایران چه به لحاظ تکنیک، پرداخت، صحنه آرایی، دکوپاژ و... بسیار بهترند، به عنوان مثال سریال ˈحریم سلطانˈ از اغلب فیلم های ایرانی بهتر است و اصلا نمی شود این سریال ها را با الفاظ تحقیرآمیزی که مثلا برای عوام است مقایسه کرد.

وی تاکید کرد: هیچ محصول داستانی وجود ندارد که بخواهد عوام را ارتقا بدهد و اگر فیلمی وارد این ورطه شد شکست خود را تضمین کرده است.

فیلم سینمایی «آذر، شهدخت، پرویز و دیگران» به کارگردانی بهروز افخمی و تهیه کنندگی سیدجمال ساداتیان سال 92 تولید شده است.

ماجرای داستان از این قرار است که همسر خانه دار یک بازیگر مشهور سینما در آخرین فیلم او با وی همبازی می شود و آنچنان مورد توجه منتقدان قرار می گیرد که منجر به حسادت او می شود.

روابط صمیمانه آنها تیره شده، زن قهر می کند و به باغچه خانوادگی دماوند می رود. با بازگشت دخترشان به ایران روابط آنها دستخوش تحولاتی می شود.

در این فیلم مهدی فخیم زاده، گوهر خیراندیش، رامبد جوان، مرجان شیر محمدی، مانی حقیقی، امیر علی دانایی، آزاده اسماعیل خانی، نعیمه نظام دوست،شهین تسلیمی، ناهید مسلمی ایفای نقش کرده اند. (ایرنا)