آتش‌سوزی عمدی در جنگل‌های مهارلو

ارتفاعات منطقه گردشگری مهارلو در شهرستان سروستان استان فارس از اول سال تاکنون هشت بار دچار حریق شده و در این مدت صدها هکتار از جنگل‌های این منطقه نمونه گردشگری نابود شده، این در حالی است که هنوز دلیل قطعی این آتش‌سوزی‌های مکرر که نابودی کامل طبیعت این منطقه را نشانه گرفته است، مشخص نیست. گرچه مسئولان در کنار سهل‌انگاری رهگذران، اختلافات ساکنان بومی و زیاده‌خواهی‌های آنها را عامل ادامه یافتن این آتش‌سوزی‌ها در منطقه اعلام می‌کنند؛ امری که به نظر می‌رسد در صورت صحت، به مداخله جدی مسئولان کشوری نیاز داشته باشد.

بخشدار کوهنجان در شهرستان سروستان استان فارس با اشاره به این‌که از ابتدای سال تاکنون حدود 800 هکتار از جنگل‌های دهستان مهارلو در آتش سوخته است، به جام‌جم می‌گوید: متاسفانه در آخرین مورد آتش‌سوزی در این منطقه نیز که دوشنبه صورت گرفت و از ساعت 10 صبح آغاز شد و تا ساعت 23 ادامه یافت، مساحت زیادی از جنگل‌ها و مراتع منطقه در آتش سوخت و از بین رفت که البته هنوز میزان خسارت آن برآورد نشده است.

محمدکاظم قربانی دلیل عمده آتش‌سوزی‌های مکرر و بی‌پایان در این منطقه را ساکنان بومی منطقه عنوان می‌کند و می‌افزاید: روستاییان و ساکنان بومی منطقه با اهداف مختلف از جمله تصرف اراضی ملی دست به این اقدام می‌زنند، به این ترتیب که اولا با سوزاندن بخشی از مراتع و جنگل‌ها، کاربری آنها را تغییر داده و به اراضی خود بیفزایند و ثانیا از آنجا که در طرح هادی روستاها، زمین بیشتری برای توسعه در نظر گرفته نشده و بنیاد مسکن هم به‌طور قانونی نمی‌تواند زمین بیشتری در اختیار روستاییان قرار دهد و انجام آن را منوط به مجوز منابع طبیعی و دیگر نهادهای مسئول می‌داند، روستاییان خود در برخی موارد دست به کار شده و با سوزاندن این مراتع و جنگل‌ها و نابودی آنها، دیگر ادارات را در مقابل عمل انجام شده برای واگذاری زمین به آنها برای توسعه منازل مسکونی، دامداری‌ها یا اراضی کشاورزی‌شان قرار می‌دهند.

به گفته وی، برخی از این افراد که دست به آتش‌سوزی‌های عمدی در منطقه زده‌اند، اکنون شناسایی شده و به دادستانی معرفی شده‌اند و پرونده آنها در دست بررسی است.

مدیر منابع طبیعی استان فارس نیز با اشاره به آتش‌سوزی‌های مکرر طی امسال در این منطقه، ریشه بسیاری از این آتش‌سوزی‌ها را اختلافات مردم محلی بر سر اراضی عنوان می‌کند و به جام‌جم می‌گوید: البته برای اثبات و اعلام این موضوع به مدارک بیشتری نیاز داریم، با این حال گزارش‌هایی را در این زمینه به سیستم امنیتی استان ارائه کرده‌ایم و این موضوع به طور جد در حال پیگیری و بررسی است.

افزایش صد در صدی آتش‌سوزی در فارس

سیدمحمدکاظم بردبار با بیان این‌که امسال در استان فارس 212 مورد آتش‌سوزی رخ داده است، خاطرنشان می‌کند: تاکنون 5200 هکتار از عرصه‌های منابع طبیعی استان فارس در این مدت در آتش سوخته که این میزان آتش‌سوزی امسال بیش از 38 میلیارد تومان خسارت به منابع طبیعی وارد کرده است.

بردبار با اشاره به وجود حدود دو میلیون و 200 هزار هکتار جنگل و هفت میلیون و 600 هزار هکتار مرتع در استان فارس می‌گوید: میزان آتش‌سوزی در فارس امسال 100 درصد رشد داشته و این در حالی است که ما برای محافظت از این اراضی فقط 16 غرقبان و جنگلبان ثابت داریم که در عمل صفر است و هیچ دردی از نیاز منطقه را دوا نمی‌کند.

مدیرکل بحران استانداری استان فارس نیز با اشاره به این‌که این استان بیشترین سطح جنگل و مرتع را در کل کشور دارد، در گفت‌وگو با جام‌جم، بزرگ‌ترین عامل وقوع آتش‌سوزی‌های مکرر در چند سال اخیر را نبود و کمبود شدید جنگلبان اعلام می‌کند و می‌افزاید: با وجود اهمیت بسیار زیاد جنگلبان برای حفاظت از حوادث مختلف از جمله آتش‌سوزی در اراضی طبیعی، متاسفانه به دلیل شرایط اقتصادی نامناسب کشور و وجود تحریم‌ها و کمبود بودجه، نه‌تنها جنگلبان استخدام نشده؛ بلکه با بسیاری از نیروهای این سازمان نیز تسویه حساب شده که این مساله در افزایش آتش‌سوزی‌ها نقش مهمی داشته است.

حسن فیاض‌پور با اشاره به این‌که جنگلبان بنا به وظیفه با مشاهده ظهور اندک آفت یا وقوع اولین شراره‌های آتش در جنگل، سریع مراتب را به اطلاع سازمان متبوعش می‌رساند، تصریح می‌کند: اما به دلیل نبود جنگلبان در جنگل‌ها، اکنون ساعت‌ها طول می‌کشد تا گزارش وجود آفت یا آتش‌سوزی به مسئولان گزارش شود و با افزودن ساعاتی برای هماهنگی و همکاری دستگاه‌های مختلف برای اطفا، زمان تقریبا از دست رفته و به ناگاه با حجم زیادی از آتش‌سوزی و نابودی اراضی مواجه می‌شویم.وی با بیان این‌که طی سال‌های اخیر فقط حدود 6000 هکتار جنگل در استان ایجاد و احیا شده است، می‌گوید: این در حالی است که بیشتر از این میزان جنگل تاکنون نابود شده و طی یکی دو روز گذشته آتش فقط چهار منطقه کام فیروزی شمالی، ارتفاعات دریاچه مهارلو، ارتفاعات کوه سیاه روستای کمال‌آباد شهرستان ارسنجان و فیروزآباد را در کام خود کشیده و سوزانده است.

در همین حال مهدی باقری، عضو شورای اسلامی مهارلو در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان این‌که آتش به سمت شهرستان‌های سروستان و کوار پیشروی کرد و بر سرراه خود گیاهان مختلف و بعضا کمیاب عرصه‌های طبیعی و درختان انجیر موجود در باغ‌های منطقه را سوزاند، از همکاری نکردن دستگاه‌های مختلف برای پیشگیری از بروز چنین رخدادهایی ابراز تاسف کرده و می‌گوید: این هشتمین بار است که این منطقه دچار آتش‌سوزی می‌شود و در هفتمین مورد سه روز منطقه در آتش سوخت و در نهایت با کمک مردم محلی مهار شد.

وی با یادآوری این‌که مهارلو به‌واسطه جاذبه‌های گردشگری طبیعی همواره مورد توجه کوهنوردان و گردشگران مختلف بوده است، تصریح می‌کند: می‌توان مدعی بود که نیمی از آتش‌سوزی‌ها سهوی و نیمی هم عمدی بوده، اما همه این موارد قابل پیشگیری است، اگر توان و همت را به‌کار ببندیم.

فاطمه مرادزاده / گروه ایران