شرمن: تحریم ایران برای ​آمریکا زیانبار بوده است

به‌گزارش جام‌جم، هرچند با شروع مذاکرات هسته‌ای در پاییز سال گذشته، برخی دولت‌های مذاکره‌کننده ادعا داشتند که فشار تحریم، ایران را به پای میز مذاکره کشانده است، اما اعترافات اخیر مقامات و کارشناسان آمریکایی اکنون روشن است که زیان بالای کشورهای غربی از تحریم کشورمان، و عدم حمایت افکار عمومی از تحریم‌ها، یکی از مواردی است که آنها را وادار کرده تا برای توافق با کشورمان وارد گفت‌وگوهایی موثر شوند.

چندی پیش شورای ملی ایران ـ آمریکا (نایاک) اعلام کرد اقتصاد آمریکا از سال 1995 تاکنون، 175میلیارد و 300 میلیون دلار از ناحیه تحریم‌های ایران زیان دیده است. براساس مطالعه این موسسه غیردولتی در آمریکا، تحریم ایران سالانه به طور متوسط، بین 51هزار تا 66 هزار فرصت شغلی را در آمریکا، بویژه در ایالات تکزاس و کالیفرنیا، از بین برده است.همین واقعیت‌ها اکنون نگاه دیپلمات‌های غربی به مذاکره با ایران را تغییر داده و امیدها به دست یافتن به توافقی پایدار را افزایش داده است.

در تازه‌ترین اظهارات در همین ارتباط وندی شرمن، معاون وزیر خارجه آمریکا و مسئول تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای آمریکا در پاسخ به پرسش کریستین امان‌پور، خبرنگار سی.‌ان.‌ان که پرسید: «تحریم‌های ایران چقدر برای آمریکا دردناک است؟» پاسخ داد: من فکر می‌کنم برای آمریکا نیز زیانبار است. من فکر می‌کنم همه باید به خاطر داشته باشند آمریکا تحریم تجاری را اعمال کرد که به 30 سال پیش برمی‌گردد. بنابراین تحریم‌ها قبل از نگرانی‌ها درباره برنامه هسته‌ای ایران نیز وجود داشت. این تحریم‌ها برای آمریکا، اروپا، چین، روسیه و آسیا و آفریقا و هر کسی هزینه دارد اما در نهایت جامعه جهانی می‌خواهد با اطمینان از دست نیافتن ایران به تسلیحات هسته‌ای درباره امنیت وصلح تضمین یابد. او بر همین اساس گفت که تعلیق تحریم‌های ایران آغاز راهی برای لغو آنهاست.

علاوه بر خسارت‌ تحریم‌ها، نیاز اوباما به عمل به وعده‌های انتخاباتی نیز باعث شده تا کاخ سفید با عطشی مضاعف، رسیدن به یک توافق هسته‌ای با تهران را دنبال کند. بر همین اساس عباسعلی منصوری، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاسی خارجی مجلس در گفت‌وگو با سایت دیپلماسی ایرانی گفته که توافق نهایی با ایران برگ برنده اوباماست.

با این همه، به دلیل پیچیدگی‌های مذاکرات هسته‌ای، هنوز نمی‌توان فرجام آن را پیش‌بینی کرد. چنانچه شرمن نیز به سی.‌ان.‌ان گفته است: این پیچیده‌ترین مذاکره‌ای است که من تاکنون دیده‌ام.

اظهارات تامل‌برانگیز شرمن درباره غنی‌سازی

به گزارش واحد مرکزی خبر، وندی شرمن در گفت‌وگوی تلویزیونی خود هرچند گفته است که «همه مذاکره‌کنندگان از جمله ایران بسیار جدی و متمرکز هستند» اما در پاسخ به این پرسش که آیا شما فکر می‌کنید می‌توانید به توافق نهایی برسید، تاکید کرد: من نمی‌دانم. هرکسی متعهد است تلاش کند و ما هر کاری را که بتوانیم انجام می‌دهیم. ما پیشرفت محسوسی داشتیم... ما به کار خود ادامه می‌دهیم. معاون وزیر امور خارجه آمریکا درباره غنی‌سازی در ایران و بیانات رهبر انقلاب نیز عنوان کرد: من فکر می‌کنم آنچه اهمیت دارد این است که در اتاق مذاکره چه اتفاقی روی می‌دهد و توافق نهایی به چه صورت خواهد بود. حقیقت این است ایران گام‌هایی برای محدود کردن ظرفیت غنی‌سازی برداشته تا به جامعه جهانی تضمین بدهد. من نمی‌خواهم درباره سخنان رهبر عالی ایران صحبت کنم، اما تردیدی نیست آنها ممکن است در آینده آرزوهایی داشته باشند آنها برای پایدار ماندن این توافق باید برنامه غنی‌سازی محدود داشته باشند، زیرا بسیاری از رهبران جهان معتقدند آنها اصلا نیازی به غنی‌سازی در داخل ندارند. بنابراین غنی‌سازی باید در این دوره بسیار محدود باشد و ما در تلاش هستیم تا ببینیم چگونه این کار شدنی است و این که این دوره زمانی تا چه مدتی خواهد بود.

این اظهارنظر شرمن در حالی است که سیروس ناصری، از اعضای پیشین تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای به سایت میزان گفته «در زمینه تعداد سانتریفیوژهای موردنیاز ایران سخنان متفاوتی مطرح و گزارش‌های مختلفی منتشر شده ولی حداقل یکی از این گزارش‌ها که مرتبط با آقای دیوید آلبرایت از مخالفان سرسخت برنامه هسته‌ای ایران است، مدعی است سقف سانتریفیوژ ایران تا زمان گریز حداکثر 4000 سانتریفیوژ است. بنابراین، این حداقل تعداد سانتریفیوژی است که ایران می‌تواند داشته باشد، چون شخصی این نظریه را ارائه کرده که در زمره سرسخت‌ترین مخالفان برنامه هسته‌ای ایران قرار دارد.»

تحریم‌ها فقط تعلیق می‌شود؟!

یکی دیگر از محورهای گفت‌وگوی شرمن با سی.‌ان.‌ان به موضوع برداشتن تحریم‌ها اختصاص داشت. مسئول تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای آمریکا در این باره گفت: ما در وهله اول به ایران و به صورت علنی گفتیم تحریم‌ها را به حالت تعلیق در می‌آوریم و نگفتیم آن را برمی‌چینیم زیرا ما باید ببینیم آیا ایران آنچه را که توافق کرده است، اجرا می‌کند و با گذشت زمان نیز از این توافقات تبعیت می‌کند. آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای نیز نقش بسیار مهمی در اینجا دارد. آنها اقداماتی را که ایران انجام می‌دهد، راستی‌آزمایی می‌کنند و براساس پروتکل الحاقی خواهند گفت تاسیسات اعلام نشده وجود ندارد. وی ادامه داد: همه این گام‌ها باید قبل از مراجعه ما به کنگره و درخواست برای برچیدن تحریم‌ها برداشته شود. بنابراین فکر می‌کنم ما مقداری وقت داریم. شرمن ادامه داد: اگر افراد به توافق موقت شش ماه به عنوان نخستین گام برگردند، می‌بینند ایران به همه تعهدات خود عمل کرده است. ایران غنی‌سازی 20 درصدی را متوقف کرد. برخی ذخایر خود را کاهش داد و به تاسیسات خود اجازه پیشروی بیشتر را نداد. این تبعیت به اعتماد ما افزوده است اما کافی نیست. بنابراین امیدواریم اعتماد به اندازه کافی افزایش یابد و کنگره بتواند آن را حس کند. آنچه ما به طرف ایرانی گفتیم، این بود که کیفیت توافق آنها همه چیز را ممکن می‌کند.

سوال دیگر سی‌.ان‌.ان درباره شکسته شدن اتحاد کشورهای غربی در تحریم ایران بود. پرسشی که پاسخی صریح از سوی شرمن دربرداشت: ما نمی‌خواهیم تحریم‌های اضافی اعمال شود زیرا معتقدیم باید این مذاکرات را با حسن‌نیت حفظ کنیم. تحریم‌های ما، اتحادیه اروپا و تحریم‌های شورای امنیت با یکدیگر مرتبط هستند. بنابراین در صورتی که آمریکا تحریم‌ها را تعلیق نکند و برنچیند، برای اتحادیه اروپا امکان‌پذیر نیست هر کاری را که می‌خواهد، انجام دهد؛ زیرا سیستم بانکی و مالی و تحریم‌های نفتی ما اثر عمیقی دارند اما تعلیق تحریم‌ها آغاز راهی است که به ایران منافعی را که به‌دنبال آن است، می‌دهد.

بهترین فرصت واشنگتن برای نزدیکی به تهران

این استدلال شرمن، بیانی دیپلماتیک از همان نکته‌ای است که هومان مجد، نویسنده و روزنامه‌نگار آمریکایی در فارن افرز، نشریه تخصصی علوم سیاسی در آمریکا به آن اشاره کرد: یک واقعیت گفته نشده در مذاکرات نیز این است که باوجود این‌که مذاکرات بین ایران و گروه 1+5 انجام می‌شود اما مذاکره اصلی بین ایران و آمریکاست. با توجه به تاریخ روابط دوجانبه، جای تعجبی ندارد که مذاکرات در وین به نتیجه نهایی نرسید. 35 سال خصومت، بی‌اعتمادی، تهدید و فرصت‌های از دست رفته در مدت چند روز یا حتی چند ماه قابل حل شدن نیست. برای دیپلمات‌های دو طرف پافشاری بر مواضع قدیمی خود بسیار ساده‌تر از تغییر ساختارهاست. با این حال او مدعی شده است: فریدون (برادر رئیس‌جمهور) در جریان صرف ناهار در روزی که به وین رسیده بود به من گفت که غرب باید دریابد که هیچ‌گاه فرصتی از این بهتر برای توافق هسته‌ای با ایران ندارد. فرصتی که در آن برادرش رئیس‌جمهور است و ظریف نیز وزیر خارجه او. به نظر می‌رسد جان کری و باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا با این ایده موافق هستند و به همین دلیل است که سرمایه سیاسی قابل توجهی را برای تمدید مذاکرات به مدت چهار ماه دیگر هزینه کرده‌اند.

به این ترتیب با ورود ایران و 1+5 به وقت اضافه گفت‌وگوهای هسته‌ای، باید منتظر ماند و دید غربی‌هایی که نگران پیامدهای تداوم فشار بر تهران هستند، چگونه می‌توانند با تامین نظر کشورمان، راه را بر پایان دادن به مشکلات داخلی خود گشوده و از باتلاقی که یک دهه است در آن گرفتار شده‌اند، نجات یابند.