داعش آرامگاه ابن اثیر را تخریب کرد

موصل، مرکز استان نینوی، سومین شهر بزرگ عراق پس از بغداد و بصره، و مهم‌ترین شهر شمال عراق به شمار می‌آید.

این شهر که در ساحل رود دجله و در فاصله حدود 460 کیلومتری بغداد قرار دارد، پیش از اسلام از مراکز مهم مسیحیان، و پس از اسلام نیز یک مرکز مهم علمی بوده است. در سده چهارم هجری، این شهر مرکز حکومت امرای شیعه مذهب «حمدانیانِ موصل» بوده است. در نیمه نخست سده هفتم هجری نیز برای مدتی، «بدرالدین لؤلؤ»، حاکم شیعه مذهب، امارت خودمختار خود را در این شهر و اطراف آن تأسیس کرد. او در این منطقه تعداد قابل توجهی از بناهای یادمانی و زیارتگاه‌های شیعه را احداث نمود که بیشتر آنها تا به امروز باقی مانده است و از آثار برجسته معماری اسلامی در عراق به شمار می‌آید.

با تسلط گروه داعش بر منطقه موصل و تهدیدات آنها به تخریب زیارتگاه‌های اسلامی از جمله زیارتگاه حضرت یونس پیامبر (ع)، که همواره مهم‌ترین زیارتگاه این شهر بوده است، بیم آن می‌رود که این گروه با عملی کردن تهدیدات خود و از بین بردن این آثار معماری باارزش، ضربه جبران‌ناپذیری به میراث دینی و تاریخی مسلمانان وارد کنند؛ چراکه منابع خبری در روز گذشته (16 ژوئن 2014 / 26 خرداد 1393)، از تخریب آرامگاه ابن اثیر مورخ بزرگ مسلمان در موصل به دست گروه داعش خبر دادند.

ابوالحسن عزالدین علی بن ابوالکرم محمد بن محمد بن عبدالکریم بن عبدالواحد شیبانی، ملقّب به «ابن اثیر جَزَری» از بزرگ‌ترین مورخان مسلمان و صاحب تألیفات با اهمیتی در زمینه تاریخ و تراجم و ادب است. او در سال 555 هجری در شهر «جزیره ابن عمر» (در جنوب ترکیه امروزی) به دنیا آمد و در سال 630 هجری در موصل از دنیا رفت. او دو برادر به نام‌های مجدالدین مبارک و ضیاءالدین نصرالله داشت که این دو نیز از علما و اهل فضل بوده و آثار و تألیفاتی به یادگار گذاشته‌اند.

از عزالدین ابن اثیر تألیفات مهمی به‌جای مانده است که عبارت‌اند از: 1) «الکامل فی التاریخ»، از مهم‌ترین منابع تاریخ اسلام که مؤلف آن، اخبار و گزارش‌های تاریخی را از زمان هبوط آدم تا سال 619 هـ ق در این کتاب گردآوری کرده است؛ 2) «اُسد الغابة فی معرفة الصحابة»، از مهم‌ترین منابعی که در شرح حال صحابه رسول خدا (ص) نگاشته شده است؛ 3) «التاریخ الباهر فی الدولة الاتابکیة»، که حاوی شرح حال و اخبار خاندان «آل زنگی» حاکمان موصل و مناطق شمال عراق و شام در قرن ششم هجری است؛ 4) «اللباب فی تهذیب الانساب»، که بازنویسی کتاب مشهور «الانساب» تألیف عبدالکریم سمعانی است.

آرامگاه ابن اثیر شامل چهارطاقی گنبد دار کوچکی بوده که در وسط میدانی در محله «باب سنجار» موصل قرار داشته است.