صدرنشینی ​ادبیات در​ فصل بهار

به گزارش جام‌جم، از ابتدای امسال تا امروز 12 هزار و 153 کتاب منتشر شده است که از این تعداد 2193 کتاب در حوزه ادبیات بوده‌ است. همچنین علوم عملی با تعداد 1983 و کودک و نوجوان با انتشار 1881 کتاب در جایگاه‌های دوم و سوم قرار می‌گیرند.

کتاب‌های علوم دینی با انتشار 1703 عنوان در رتبه چهارم و علوم اجتماعی با 1344 عنوان کتاب در رتبه پنجم قرار دارند. کتاب‌هایی با موضوعات تاریخ و جغرافیا، فلسفه، هنر، علوم طبیعی و ریاضی، کمک آموزشی زبان و کلیات هم به ترتیب در رده‌های بعد قرار دارند که بالاترین تعداد آنها 644 عنوان و پایین‌ترین آن 216 عنوان است.

صعود از رتبه سوم به رتبه اول

قرار گرفتن کتاب‌های ادبیات در صدر جدول کتاب‌های منتشر شده سه ماه نخست امسال در حالی رخ داده که طی سه ماه نخست دو سال گذشته این کتاب‌ها در جدول جایگاه سوم را داشته‌اند و کتاب‌های علوم عملی و کودک و نوجوان رتبه‌های اول و دوم را به خود اختصاص داده‌اند.

تالیف 2 برابر ترجمه

نسبت کتاب‌های تالیفی به کتاب‌های ترجمه در بخش ادبیات هم قابل توجه است و می‌توان گفت کتاب‌های تالیفی تقریبا دو برابر کتاب‌های ترجمه هستند. از تعداد 2193 جلد کتاب منتشر شده در حوزه ادبیات 561 جلد کتاب ترجمه و 1632 جلد تالیف هستند. البته می‌توان گفت این نسبت تقریبا در سه ماه نخست سال 92 هم وجود داشته است. در بهار این سال 412 جلد کتاب ترجمه و 1567 جلد تالیف بوده‌اند. اما در بهار 91، 286 جلد کتاب ترجمه و 1532 جلد کتاب‌های منتشر شده تالیفی بوده‌اند. رشد کتاب‌های ترجمه‌شده در حوزه ادبیات از سال 91 تا کنون قابل توجه بوده و رشد بالایی داشته است. نکته دیگری که در این جدول خودنمایی می‌کند، میزان دو برابری کتاب‌های چاپ اولی نسبت به کتاب‌های تجدید چاپی است. در سه ماه نخست امسال از تعداد 2193 کتاب منتشر شده در عرصه ادبیات 1421 اثر چاپ اولی بوده‌اند و 772 کتاب هم تجدید چاپ شده‌اند.

قیمت بالاتر، تیراژ پایین‌تر

اما در هر صورت اگر نگاهی به تیراژ کتاب‌های منتشر شده در فصل بهار امسال و دو سال گذشته داشته باشیم، به این نکته می‌رسیم که هر چند ناشران در عرصه ادبیات کتاب‌های بیشتری را منتشر کرده اند اما متوسط تیراژ کتاب‌ها پایین‌تر آمده است، گویی ناشران قدرت ریسک کمتری دارند و ترجیح می‌دهند کتاب‌ها را در تیراژ پایین‌تری منتشر کنند. شاید بتوان علت این موضوع را در افزایش قیمت کتاب نیز جستجو کرد.

متوسط تیراژ کتاب‌های ادبیات امسال 1360 جلد بوده و این در حالی است که بهار سال گذشته این آمار 1639 جلد و بهار سال 91، 1672 جلد بوده است.

بهای متوسط کتاب‌های حوزه ادبیات در بهار ده هزار و 615 تومان بوده است. در حالی که قیمت متوسط این کتاب‌ها در سه ماه نخست سال گذشته 8337 تومان و در بهار 91، 5784 تومان بوده است.

کلاهی که همیشه سر ادبیات می‌رود

عصر یکشنبه، پژوهشکده فرهنگ و هنر و معماری میزبان مراسم پایانی بیست و هفتمین دوره جایزه کتاب فصل بود؛ جایزه‌ای که کتاب‌های منتشر شده در پاییز سال گذشته را در بوته بررسی قرار داده بود؛ البته این جایزه برای اولین بار بود که با تیم جدید دبیران و برگزارکنندگان برگزار می‌شود.

در دوره بیست و هفتم جایزه کتاب فصل نجفقلی حبیبی، دبیری جایزه را به‌عهده داشت و این بار خانه کتاب زیر نظر نجفعلی میرزایی مجری برگزاری آن بود.

با این حال باز هم شاهد بودیم که در جایزه کتاب فصل، همچون بسیاری از دیگر جوایز مربوط به کتاب، سهم ادبیات تنها معرفی سه اثر شایسته تقدیر بود و هیچ اثری به عنوان برگزیده معرفی نشد. این در شرایطی است که همچنان که در گزارش اصلی آمده، کتاب‌های حوزه ادبیات بیشترین سهم را در میان دیگر حوزه‌ها دارند.

در جایزه کتاب فصل امسال، ادبیات و در بخش شعر معاصر، کتاب «چند مجلس از دهه اول: مجموعه شعر سپید عاشورایی» سروده سیداکبر میرجعفری شایسته تقدیر شد.

در بخش نثر معاصر کتاب «پیوند زدن انگشت اشاره» نوشته مهام میقانی شایسته تقدیر شد و در بخش تاریخ و نقد ادبی نیز از کتاب «درآمدی بر اسطوره‌شناسی: نظریه‌ها و کاربردها» تالیف بهمن نامور مطلق قدردانی شد؛ البته نکته قابل توجه این بود که هنگام اهدای جوایز رشید کاکاوند استاد ادبیات دانشگاه و مجری مراسم به اطلاق عنوان «نثر معاصر» اعتراض داشت و پیشنهاد کرد اگر منظور «داستان» است، از همین عبارت استفاده شود.در این مراسم، سیدعباس سجادی، معاون امور فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی جشنواره‌هایی مانند کتاب فصل را بستری برای خوب شناساندن کتاب‌های خوب و دیده شدن آنها در جامعه دانست و گفت: متاسفانه انبوه کتاب‌نماها مجال را برای دیدن کتاب‌های خوب، کم و محدود کرده است.