فردو، روستایی ​کوچک با عظمت جهانی

114 نفر از مردان روستای فردو در جنگ تحمیلی به شهادت رسیده اند و این تعداد شهید به نسبت جمعیت این روستا، رکوردی است که مردم این منطقه تا ابد به آن افتخار خواهند کرد. هر ساله یادواره شهدای این روستا با حضور مسئولان برگزار می‌شود و جمعه گذشته نیز همچون هر سال مردم این روستا یاد عزیزانشان را گرامی داشتند.

با دکتر مهدی رضاییان، مسئول ستاد شهیدان فردو به گفت‌وگو نشسته‌ایم که مشروح آن را می‌خوانید.

چه دلایلی باعث شده که روستای فُردو در میان روستاهای کشور، نمونه و رکورددار باشد؟

روستای فُردو دارای قدمت و پیشینه‌ تاریخی طولانی است و مجاورت آن با شهر خون و قیام قم و تردد علما و بعضا مراجع تقلید سبب رشد آگاهی‌های مذهبی و سیاسی مردم شده است به گونه‌ای که مردم فُردو از زمان قیام 15 خرداد به رهبری امام راحل‌(ره) در عرصه‌ انقلاب حضور داشته و در پشتیبانی از اسلام و مرجعیت به شهر قم آمده و در قیام مردمی حضور داشته‌اند و نخستین شهید این روستا مربوط به دوران انقلاب اسلامی است.

پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز مردم بی‌ادعای فُردو مانند تمام یاوران امام در سراسر کشور در تثبیت و دفاع از دستاوردهای آن کوشیده‌اند. اعزام 50 رزمنده فُردویی به فرماندهی سردار شهید جعفر حیدریان در همان ابتدای پیروزی انقلاب به کردستان، تشکیل پایگاه بسیج و حضور ۲۰۰ نفر از رزمندگان این روستای کوچک در منطقه عملیاتی تپه چشمه دزفول و نیز شرکت در عملیاتی همچون آزادسازی بستان، ‌شکست حصر آبادان و نیز عملیات فتح‌المبین و آزاد‌سازی خرمشهر بخشی از دلاوری‌های رزمندگان این خطه است.

در دوران دفاع مقدس از این روستای کوچک در برخی مواقع حدود ۵۰۰ نفر به عنوان رزمنده اعم از پیر و جوان، کارگر و کشاورز، روحانی و دانشجو و دانش‌آموز در جبهه‌های حق علیه باطل و مناطق عملیاتی حضور مستمر داشتند که ۲۵۰ نفر از آنها به درجه‌ جانبازی نایل شده و پنج نفر نیز سال‌ها در زندان‌های بعثی‌ اسیر بوده و از آزادگان سرافراز محسوب می‌شوند.

از دیگر افتخارات این روستای کوچک این است که 114 نفر از بهترین مردان سلحشور خود را در لبیک به ندای هل من ناصر ینصرنی خمینی‌کبیر(ره)، تقدیم اسلام کرده و شش نفر از آنها از سرداران شهید سپاه اسلام هستند. این تعداد شهید از یک روستا به نسبت جمعیت، در کشور بی‌سابقه بوده و از این لحاظ فُردو در بین روستاهای کشور رکورددار است.

استقامت و ایستادگی مردم در دفاع مقدس به گونه‌ای بوده که با شهید شدن فردی از یک خانواده، فرد دیگری پرچم را بر دوش گرفته و راه برادرش را ادامه می‌داده است. برخی خانواده‌ها رکورد ایثارگری در کشور را داشته و در راه دفاع از آرمان‌ها و ارزش‌های میهن اسلامی پنج شهید تقدیم کرده‌اند. بنابراین فُردو را می‌توان نماد مقاومت و ایثارگری ملت شریف ایران تلقی کرد؛ ملتی که در دفاع از آرمان‌ها و ارزش‌هایش هرگز کوتاه نمی‌آید.

رهبر معظم انقلاب در زمان ریاست جمهوری‌شان در سال 1367 به این روستا سفر کردند و ضمن دیدار با اهالی روستا، خانواده شهدا را هم مورد تفقد قرار دادند و به منزل خانواده‌ای که پنج شهید تقدیم انقلاب کرده است، نیز رفته بودند که این جزو خاطرات خوب مردم روستای فُردو محسوب می‌شود. سال 1389 نیز ستاد بزرگداشت شهدای فُردو درخواستی را خدمت معظم له فرستاد که ایشان چنین مرقوم کردند:

«یاد شهدای عزیر روستای فُردو را گرامی می‌دارم و رحمت حق و درجات عالیه در جنات عدن را برای آنان مسالت می‌کنم، روز حضور در میان مردم آن روستای پربرکت را که با یاد آن شهدای عزیز همراه بود، با گذشت سال‌های طولانی همواره به خاطر داشته‌ام و خواهم داشت، ان‌شاءالله.»

در کلام خود از استقامت و ایستادگی مردم فُردو در دفاع مقدس یاد کردید، جنابعالی نقش صبر و مقاومت مردم در پیروزی‌ها و پیشرفت‌های میهن اسلامی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

صبر و استقامت در برابر مصیبت‌ها و سختی‌ها از ارزش‌های اخلاقی است که اسلام بر آن تأکید فراوان کرده است و خداوند متعال در قرآن کریم در سوره‌ زمر آیه‌ 10، وعده می‌دهد که اجر و پاداش صبر صابران را بدون حساب و کامل خواهد داد. افزون بر آیات، روایات متعددی از پیشوایان معصوم(ع) درباره ارزش و نقش سازنده صبر و مقاومت بر ناملایمات و پایداری در برابر مشکلات نقل شده است. حضرت علی(ع) صبر و شکیبایی را از پایه‌های ایمان برمی‌شمارد و همچنین صبر و استقامت را از اوصاف پرهیزگاران و راز کامیابی و ظفرمندی انسان قلمداد می‌کند.

از ارزش‌های مهمی که در دفاع مقدس تجلی یافت، صبر و استقامت بود.

رزمندگان اسلام در طول هشت سال دفاع مقدس، مقاومت و ایستادگی کم نظیری از خود نشان دادند. خداوند متعال نیز آنان را به پاس پایداری و استقامت در برابر دشمن مجهز به انواع سلاح‌های پیشرفته یاری و پیروز کرد. رزمندگان اسلام طی دوران دفاع مقدس چه در میادین علمی و آموزشی و چه در جبهه‌های نبرد و چه در اسارت، مردانه ایستادگی کردند و با استقامت، شجاعت و دلاوری وعده الهی پیروزی حق بر باطل را به منصه‌ ظهور رساندند.

بنابراین می‌توان به یقین اذعان کرد یکی از رموز اصلی پیروزی سپاهیان اسلام بر نیروهای صدام که همه‌جانبه مورد حمایت استکبار جهانی بودند، صبر، استقامت، بردباری و شکیبایی رزمندگان و مردم میهن اسلامی دانست. امروزه به تأسی از دلاوری‌ها و استقامت امت شهید پرور، شاهد رشد و تعالی این کشور در تمامی زمینه‌ها هستیم.

موفقیت‌ کشور در زمینه‌های فناوری‌ها بویژه فناوری صلح‌آمیز هسته‌ای مرهون همان روحیه‌ مقاومت رزمندگان و ایثارگران و خانواده‌های معظم شهدا و استمرار این مقاومت در دوران بعدی است.

نامگذاری سایت هسته‌ای به نام فُردو چه پیامی را برای مردم، مسئولان کشور و دشمنان انقلاب داشته است؟

برای پاسخ به این پرسش لازم است قدری به عقب برگردیم و شرایط اولیه دوران دفاع مقدس را واکاوی کنیم. قدر مسلم در ابتدای جنگ، کشور عزیزمان در شرایطی بود که نه ارتش آماده‌ای داشت و نه سپاه و بسیج آنچنان فعال شده بودند، شرایط سیاسی کشور و غائله‌های کردستان و دیگر نقاط کشور نیز اوضاع را وخیم‌تر کرده بود. به عبارتی دشمنان به وضع داخلی کشور آگاهی کامل داشتند و به نوکر خود چراغ سبز نشان داده بودند و در واقع براساس تجزیه و تحلیل مادی آنان، جمهوری اسلامی ایران به طور قطع در این کارزار شکست می‌خورد.

حال این است چه عواملی دست به دست هم داد تا ملت ایران توانست پس از هشت سال پیروز آن میدان شود و دشمن تا دندان مسلح را به زانو درآورد؟

آیا عواملی همچون ایمان به خداوند، اعتقاد به ولایت معصومین و ولایت فقیه، اعتقاد به امدادهای غیبی، پارسایی و اخلاص مردم و رزمندگان، توکل، صبر و استقامت و شجاعت و دلاوری و عزت و کرامت و اخوت و همدلی و ایثار و فداکاری و بی‌اعتنایی به دنیا، شوق دفاع، شهادت طلبی و تفکر بسیجی و عاشورایی و از همه بالاتر تدبیر رهبری فرزانه نبود که موجب عزت و اعتماد به نفس و اقتدار ملی شد و ایران اسلامی را سربلند کرد.

اکنون نیز ایستادگی و مقاومت مردم ایران در قبال تهدیدات سیاسی، نظامی و تحریم‌های اقتصادی موجبات پیشرفت و رشد در تمامی زمینه‌ها بویژه فناوری هسته‌ای را فراهم کرده است. پس می‌توان نتیجه گرفت استمرار در مقاومت و ایستادگی، ما را در میادین مختلف از انقلاب اسلامی گرفته تا دفاع مقدس و در عرصه‌های مختلف علمی و اقتصادی همچون فناوری هسته‌ای سربلند کرده است.

در نتیجه استفاده از نام روستای فُردو که نمونه‌ای از مقاومت و ایثارگری مردم ایران است برای سایت انرژی هسته‌ای بیانگر این مهم است که با داشتن آن روحیه و رویکردی که مردم در زمان دفاع مقدس داشتند، می‌توان در عرصه دفاع از حق مسلم مردم در حوزه انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای، موفق شد. این پیام هم برای مسئولان و هم برای دشمنان حائز اهمیت است و چه زیبا رهبر معظم انقلاب فرمودند: «ملت ایران با استقامت و تدبیر و بدون هیچ‌گونه هراسی مسیر عزت خود را ادامه خواهد داد.»

سال‌های متمادی است که یادواره شهدای فُردو را برگزار می‌کنید. به نظر شما برگزاری این یادواره‌ها چه دستاوردهایی را برای کشور ما به ارمغان خواهد آورد ؟

دوران هشت ساله‌ دفاع امت سلحشور ایران در حفظ و اعتلای نظام مقدس اسلامی و حراست از مرزهای عزت و شرف این مرز و بوم، به مثابه یکی از حساس‌ترین و بارزترین برهه‌های حیات راستین این ملت همچون نگینی تابناک تا همیشه‌ زمان بر تارک تاریخ حماسه، ایثار و پایداری آزادگان جهان خواهد درخشید و دفاع در برابر تجاوز همه‌جانبه دشمنان اسلام، در تاریخ افتخار آفرینی مبارزات حق طلبانه یک ملت سترگ، فروزان خواهد بود.

پایداری ایران اسلامی که برخاسته از روح وحدت و ایمان بود، در سایه‌ هدایت‌های امام خمینی(ره) شکل گرفت و باعث احیای یک مکتب سازنده و نهضت بیداری اسلامی در جهان شد. دفاع مقدسِ ما در زمینه‌های مختلف سیاسی، ‌نظامی، اجتماعی، فرهنگی و... توانست معادلات جهانی معمول را بر هم زند و تحلیل‌های مادی دنیاپرستان را نقش بر آب سازد. این حادثه‌ عظیم، بی‌شک در یاد ملت ایران خواهد ماند و غرور و سرافرازی و حماسه‌آفرینی را در نسل‌های بعد بر جای خواهد گذاشت.

حدود 25 سال است که یادواره شهدای فُردو هر سال باشکوه‌تر از سال قبل برگزار می‌شود و سنت برپایی «کنگره‌ شهدا» برای اولین بار در این روستا به ثمر نشست. دشمنان اسلام و انقلاب از هر حربه‌ای استفاده می‌کنند تا جوانان را از فرهنگ ایثار و شهادت دور سازند، بهترین سپر در برابر این تهاجمات و دشمنی‌ها، برگزاری این‌گونه یادواره‌هاست. جامعه امروز نیازمند گسترش فرهنگ ایثار و شهادت است، این فرهنگ برگرفته از فرهنگ عاشوراست که ما باید به آن توجه ویژه‌ای داشته باشیم. توجه به فرهنگ ایثار و شهادت راز بیمه شدن کشور در برابر هجمه‌های فرهنگی دشمنان است. در این زمینه همه دست‌اندرکاران وظایف مهمی را به عهده دارند.

دوران هشت ساله‌ دفاع مقدس مشعلی است که همیشه فروزان است و نیازهای فکری و معنوی نسل فعلی و نسل‌های بعدی را پاسخ می دهد و نیازمند معرفی رشادت‌های رزمندگان در طول هشت سال دفاع مقدس به نسل سوم انقلاب است. تفاوت دفاع مقدس ما با دیگر جنگ‌ها در روحیه، معنویت و ایثار و فداکاری رزمندگان بوده است که این روحیه و توکل در هیچ جنگی در دنیا دیده نشده و مشابهی غیر از صدر اسلام ندارد.

با زنده نگه‌داشتن یاد و خاطره‌ شهدا و از خودگذشتگی آنها می‌توانیم تنها گوشه‌ای از رشادت‌های رزمندگان هشت سال دفاع مقدس را جبران کنیم، چراکه میراث شهدا تمام ناشدنی است و ما برای سال‌های سال به این میراث گرانبها نیاز داریم، برای ارائه بهتر این میراث به نسل جوان طبعا نیازمند استفاده از ابزارها و قالب‌های جدید هستیم.

در شرایط فعلی که دشمنان با تهاجم فرهنگی سعی در شکستن روحیه‌ مقاومت و سلحشوری جامعه دارند، قطعا جاری شدن فرهنگ شهدا و ایثارگران بیشتر مورد نیاز بوده و از این بابت رسالت سنگین‌تری بر دوش صاحبان رسانه و متولیان فرهنگی جامعه است.