نبرد دشوار مالکی با تروریست‌ها

در این عملیات گسترده، همه‌جانبه و غافلگیرانه، دولت عراق برای نخستین بار از بالگردهای نظامی روسی و موشک‌های هوا به زمین آمریکایی استفاده و ضربات سنگینی را به اردوگاه‌های تروریست‌ ها در صحرای الانبار وارد کرد.

استان الانبار با وسعت یک سوم مساحت عراق و صحرایی به وسعت 120 هزار کیلومترمربع به عنوان بزرگ‌ترین استان این کشور با سه کشور عربستان، اردن و سوریه و استان‌هایی همچون بغداد، کربلا، نینوا و صلاح‌الدین مرز مشترک دارد.

صحرای الانبار به دلیل وسعت و وجود دره‌های عمیق، در سال‌های گذشته به پناهگاه امن و بسیج تروریست‌های القاعده، مرکز ساماندهی فتنه‌گرایی و تردد به سه کشور همسایه تبدیل شده بود.

القاعده با استفاده از ضعف ارتش و ایجاد پایگاه برای خود، بزرگراه‌های مهم عراق به اردن و سوریه را تهدید می‌کرد که بر اقتصاد این کشور تاثیر منفی داشت.

عملیات نظامی ارتش در ابتدا به ظاهر مورد حمایت گروه‌های سیاسی بود، اما با ورود نیروهای عراقی به منزل احمد العلوانی نماینده فهرست العراقیه در شهر رمادی مرکز الانبار که برای بازداشت برادر او علی العلوانی متهم به دست داشتن در عملیات تروریستی صورت گرفت، واکنش‌های سیاسی وارد مرحله جدیدی شد و برخی گروه‌های سیاسی بویژه فهرست متحدون وابسته به اسامه نجیفی، رئیس مجلس و اعضای العراقیه علیه عملیات دولت موضع گرفتند.

در درگیری مسلحانه با نیروهای امنیتی، علی العلوانی کشته و احمد علوانی نماینده مجلس بازداشت شد.

فهرست متحدون با 42 نماینده با صدور اطلاعیه‌ای شدیداللحن علیه دولت مالکی، حضور خود در جلسات پارلمان را به حالت تعلیق درآورد و با تبلیغات منفی، مالکی را به فتنه‌گرایی و کشتار اهل سنت متهم کرد.

نخست عشایر اهل سنت تحت‌تاثیر مواضع برخی گروه‌های داخلی و تبلیغات منفی برخی رسانه‌ های عربی در حمایت از علوانی تظاهرات کرده و فرزندان خود را علیه نیروهای نظامی تحریک کردند.

دولت برای نشان دادن حسن‌نیت، خروج ارتش از شهرها را آغاز و امنیت را به نیروهای پلیس محلی واگذار کرد، اما بار دیگر تروریست‌ها وارد شهرها شدند و چند پاسگاه پلیس و مراکز دولتی و خدماتی را تصرف کردند.

استاندار الانبار و عشایر و قبایل، نظامیان را به کمک طلبیدند؛ ولی این بار جذب قبایل و حمایت شوراهای بیداری از نظامیان موجب شد فهرست متحدون تنها ماند.

با شورش قبایل استان الانبار علیه القاعده و همسویی با دولت، برخی اعضای فهرست متحدون اعلام کردند که موضع ضددولتی‌شان عجولانه بوده است.

دولت با دیدن نشانه‌های حمایت از پاکسازی منطقه از چهره‌ها و رموز تروریستی نیروهای جدید به منطقه اعزام و نخست‌وزیر تاکید کرد تا پاکسازی این استان از وجود تروریست‌ها از عملیات دست برنخواهد داشت.

اکنون جنگ در الرمادی مرکز استان الانبار و فلوجه با تروریست‌ها شدت پیدا کرده و ژنرال علی قیدان، فرمانده نیروی زمینی عراق گفته است نیروهای نظامی با همکاری عشایر با چهار گروه تروریستی داعش، الجیش الاسلامی، کتائب ثوره العشرین و مجلس شورای مجاهدین وابسته به القاعده مشغول نبرد هستند و تروریست‌ها سعی دارند با استفاده از مردم دو شهر الرمادی و فلوجه از آنان به عنوان سپردفاعی برای خود استفاده کرده و در عین حال به حملات غافلگیرانه علیه نظامیان دست بزنند.

وی از کنترل 80 درصد استان الانبار به‌دست نیروهای دولتی و عشایر خبر داده است.

منابع عراقی می‌گویند در روزهای آینده شهرهای این استان از وجود تروریست‌ها پاکسازی خواهد شد؛ ولی به نظر می‌رسد به دلیل تفکرات علمای منطقه و نوع برخوردشان با اقدامات دولت در سال‌های گذشته و پیروی بخشی از مردم از این نوع تفکرات، خلاص شدن از تروریست‌ها بسادگی امکان‌پذیر نباشد.

گفتنی است اکنون با توجه به تحت‌فشار قرار گرفتن تروریست‌ها در سوریه بخشی از ناامنی‌ها از این کشور به عراق سرریز شده است.

دولت مالکی هم با درک شرایط حساس کنونی و احتمال سایه افکندن این ناامنی‌ها به دیگر استان‌های سنی‌نشین مثل نینوا و صلاح‌الدین و آگاهی از حمایت برخی کشورهای عربی حاشیه خلیج‌فارس برای جدا کردن این منطقه از عراق و تشکیل یک امارت ویژه برای تندروها بود که وارد عمل شد و در این میان بخوبی ازنقش عشایر و قبایل برای بازگرداندن امنیت به منطقه آگاه است.

در صورتی که فعالان سیاسی، اجتماعی، دینی، فرهنگی و سیاسی به پشتیبانی از نیروهای امنیتی در جنگ علیه تروریسم ادامه دهند، حرکت نیروهای امنیتی و نظامی به اقدامی برخاسته از مردم تبدیل خواهد شد و می‌تواند به پاکسازی این مناطق از تروریست‌ها سرعت بخشد.

این اقدام همچنین شرایط بهتری را برای برگزاری انتخابات آینده پارلمانی که کمتر از چهار ماه دیگر برگزار خواهد شد، فراهم می‌آورد. انتخاباتی که از اکنون گروه‌های سیاسی خود را برای رقابت در صحنه آن آماده می‌کنند.

علی ظریفی خامنه - رئیس دفتر نمایندگی صدا و سیما در عراق