پیام رییس جمهوری به اجلاس وزیران اوپک

حجتالاسلام و المسلمین سیدمحمد خاتمی که بعد از ظهر روز چهارشنبه به اصفهان سفر کرد با شرکت در ضیافت شام اجلاس وزیران اوپک اصفهان به ایراد سخنرانی پرداخت.

کد خبر: ۶۱۴۱۸

به گزارش ایسنا ، متن کامل سخنرانی رییسجمهور به این شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
میهمانان عزیز؛ عالیجنابان؛ خانمها و آقایان؛
به همه شما خوشآمد میگویم و برای اجلاس اصفهان موفقیت تام آرزومندم.
دانش و تجربه یکایک شما و موقعیت زمانی سخن ایجاب میکند که من به اختصار و بیشتر از باب مسوولیت و ادب سخن بگویم.
اصل سخن گفتوگوی همه جانبه شماست که به یقین دستاوردی سودمند برای سومین اجلاس سران اوپک در سال 2005 خواهد بود.
همه ما به این نکته آگاهیم که جهان پیش روی ما به هم پیوستهتر و پرشتابتر از گذشته است ، برای زیستن مفید و موثر در این جهان به تدبیرها و تمهیدهای جدیدی نیاز داریم.
آینده جهانی سراسر تیرگی و تهدید نیست، توانایی و فرصت نیز هست. باید کاری کنیم که سهم ما از فرصتها و نقش ما در تواناییهای جهان افزون شود، لازمه این مهم، زیستن در جهانی برآمده از تعامل و تقویت بنیانها و بنیادهای همکاری است.
اوپک در این میانه نقش و جایگاهی ممتاز دارد و میتواند بیشتر از گذشته برای توسعهی اقتصادی جهانی و همکاری میان جهان توسعه یافته و جهان در حال توسعه چارهساز باشد.
اوپک پس از 45 سال اکنون نهاد نیرومندی است که فراتر از اعضای آن به جامعه جهانی تعلق دارد زیرا عهدهدار مسوولیتی جهانی است.
امروز میزان تقاضای جهانی برای انرژی به ویژه نفت و گاز در حال افزایش است. حفاظت از ذخایر ملی ، امنیت انرژی، افزایش کارآیی و بهرهوری اقتصادی و تامین منافع همه کشورهای و تنوع بخشیدن به منابع انرژی از جمله چالشهای عمدهای است که میتواند و باید از طریق گفتوگوی مستمر میان تولید کنندگان و مصرف کنندگان پی گرفته شود و طبیعتا در این میان نقش اوپک ، نقشی تاثیرگذار است.
تاسیس اوپک محصول احساس نیاز مشترک ، مقابله با زیادهطلبی و توجه به آینده در میان کشورهای بنیانگذار بود که با همگرایی و پیوستن دیگر کشورها توانست به رغم موانع و مشکلات فراوان ، اکنون در قالب یکی از سازمانهای موفق و موثر جهانی ظاهر شود.
اینک این وظیفهی یکایک اعضای آن است که بیش از گذشته به انسجام و اقتدار آن بیندیشند و در این راه عملا گام بردارند.
جمهوری اسلامی ایران به سهم خود با آگاهی از عملکرد و ضرورت داد و ستد این سازمان مهم با نظام اقتصاد جهانی، از هیچ کوششی برای حفظ توانمندی و یکپارچگی این سازمان و اثربخشی مثبت بر اقتصاد کشورهای مصرف کننده دریغ نداشته و نخواهد داشت.
ایران، یکی از بنیانگذاران این سازمان است و ازآن جا که ضرورت حاکمیت مردم را بر صنعت نفت در دوران حیات جدید خود تجربه کرده است و در همین چند روز آینده پنجاه و چهارمین سالگرد ملی شدن صنعت نفت خود را گرامی خواهد داشت، جایگاه مهم این سازمان را در اقتصاد جهانی و توسعهی ملی به خوبی دریافته است.

opec

تردیدی ندارم که رسالت اوپک در جهان کنونی، به مراتب بیش از موقعیتهای گذشته است.در جهان صنعتی امروز ، سیاست ، اقتصاد ، دانش و ارتباطات ، همه جای جهان را به هم نزدیک کرده است؛ در این میان نسبت میان انرژی با هر یک از اقتضاهای زندگی بشر به مراتب بیش از گذشته شده و نفت هم عنصر تاثیرگذاری در بلوکبندیهای جدید سیاسی شده است.
امروز هیچ کشور ، سازمان ، نهاد منطقهای و یا بینالمللی نمیتواند و نباید فقط به منافع خود و یا اعضای خود بیندیشد.
در دنیای کنونی هر تغییر یا رخدادی در هر نقطهی جهان ، دامنهای گستردهتر از کانون وقوع آن دارد و اثر خویش را بر دورترین نقاط جهان نیز میگذارد.
پس ما اعضای اوپک همه اعضای یک خانواده جهانی به حساب میآییم که هر روز به هم نزدیکتر میشویم. بر این اساس به چند ضرورت به اختصار اشاره میکنم:
نخست این که امروز همه اعضای اوپک برای ایجاد جهانی عادلانهتر که در آن توسعهی پایدار و همه جانبه امکانپذیر شود، موظف به انجام اقدامهای جدیداند.
فقرزدایی و کمک به حل مشکلات ملل فقیر، بخشی از اینگونه اقدامهاست. تقویت «صندوق اوپک» و «صندوق بینالمللی برای توسعهی کشاورزی» و یا انتخاب ساز و کارهای دیگر، اهمیت بیشتری یافته است.
دوم: نقش اساسی اوپک در تامین امنیت انرژی جهان است. اوپک این رسالت را دارد که با پایبندی همیشگی و راسخ به حفظ و ایجاد ثبات پایدار در بازار نفت، به اتخاذ تصمیماتی موثر و سیاستی منسجم برای پیوند دادن میان منافع کشورهای تولید کننده و مصرف کننده نفت اهتمام ورزد.
در این جا مایلم به ضرورت گفتوگو و همکاری میان کشورهای عضو اوپک و تولید کنندگان غیر اوپک تاکید کنم. هماهنگی عملکرد همهی کشورهای صادر کننده میتواند به ثبات بازار کمک کند.
نگرش مثبت و سازنده در یافتن راهکارهای سیاسی و اقتصادی برای همکاری مشترک، چهارچوبی مناسب برای ایجاد ثبات پایدار در بازار و تامین منافع همه تولید کنندگان فراهم خواهد کرد.
«گفتوگو که به نظر، راهبردی کارآمد در همه عرصههای حیات انسانی است در این افق اقتصادی نیز میتواند کارآیی خود را به خوبی نشان دهد.
صنعت و بازار نفت، بیش از هر زمان نیازمند گفتوگو و همکاری جدی میان بازیگران اصلی، یعنی تولید کنندگان و مصرف کنندگان است.
اگر امنیت مساله مهم جهان ماست که هست در برگیرندهی نیازهای خاصی در سیاست، اقتصادی و مناسبات و ارتباطات بینالمللی است، امنیت برای جهانی که مهمترین چالش اقتصادهای بزرگ جهانی در آن «امنیت انرژی» است وابسته به همت در این واجه از امنیت یعنی امنیت انرژی است.
امنیت انرژی تنها «امنیت عرضهی انرژی» و برای مصرف کنندگان نیست. «امنیت تقاضا» نیز جنبه مهم دیگر آن است.
برخورداری کشورهای تولید کننده از امنیت و ثبات سیاسی، ارتقای سطح توسعه اقتصادی تولید کنندگان و دستیابی آنان به فناوریهای برتر و بالاتر و بهرهمندی از «امنیت قیمت» از جمله لوازم امنیت تقاضاست ، آنگاه که عزم جهانی بر رسیدن نفت، مثل هر کالای دیگر به قیمت واقعی آن باشد و بحران در بهای نفت، مساله کل اقتصاد جهان قلمداد شود، امنیت انرژی نیز وارد مدارهای باثباتتری شده است.
سوم: ضرورت حمایت از اوپک به عنوان عاملی برای تنظیم بازار است. بازار انرژی امروز بیش از همیشه نیازمند نهادی است که با آیندهنگری و برنامهریزی بتواند نقشی مسوولانه ایفا کند.
واقعیت این است که مطالعات و پیشبینیهای کنونی حاکی از افزایش تقاضای جهانی برای نفت اوپک و خاورمیانه است. قریب 80 درصد از کل ذخایر ثابت شدهی نفت جهان در کشورهای عضو اوپک قرار دارد و حوزه خلیج فارس به تنهایی در 20 سال آینده عهدهدار تامین بخش مهمی از تقاضای فزایندهی انرژی جهانی خواهد بود، اهمیت ذخایر گازی را هم باید بر این مجموعه افزود.
در این چشمانداز لزوم همفکری و همکاری بیشتر میان کشورهای این منطقه و تمامی اعضای اوپک بیشتر از گذشته احساس میشود.
میهمانان گرامی!
در ماههای اخیر شاهد بودهایم که بازار جهانی نفت شرایط بسیار حساسی را تجربه میکند. در این موقعیت خطیر، اوپک با آگاهی از این که شرایط نگران کننده فعلی عمدتا ریشه در مسایل سیاسی و حضور نظامی دارد و نه الزامهای اقتصادی، توانسته است با اقدامات منطقی و به موقع خود به آرام کردن و تثبیت وضعیت جهانی کمک کند.
اوپک بار دیگر نشان داد که بیش و پیش از هر چیز نگاهی جهانی دارد و راهبرد خود را نه از منظر یک سازمان صنفی و یا حفظ منافع کشورهای خاص بلکه در چهارچوب منافع و مصالح بینالمللی انتخاب میکند.
البته جای تاسف است که برخی از قدرتهای بزرگ که بزرگترین مصرف کنندگان این ماده حیاتی به شمار میآیند، به نفت به عنوان یکی از مولفههای اساسی در راهبردهای نظامی، امنیتی و سیاسی مینگرند و به عنوان یک ابزار سیاسی از جمله اعمال تحریمهای اقتصادی بر ضد کشورهای تولید کننده نفت به کار میگیرند.
اعمال محدودیتهای یکجانبه اقتصادی با انگیزههای سیاسی تهدیدی است که تجارت آزاد و تداوم عرضهی نفت در جهان را به مخاطره میاندازد و در نهایت همهی گروههای ذینفع در بازار نفت، چه تولید کنندگان و چه مصرف کنندگان، از این رهگذر لطمه خواهند دید.
با وجود این به سهم خود مایلم بگویم که اوپک همچنان به رسالت خود برای تثبیت اقتصاد جهانی پایبند خواهد بود و برای توسعه همکاری با همهی کشورها فعالیت کرده و خواهد کرد.
خوشبختانه افقهای جدیدی در این راه پیش روی ماست، رشد اقتصادی فزاینده آسیا و ارتباط مستقیم آن با رشد تقاضای انرژی و نفت، چشماندازی مثبت را برای تقاضای نفت در این منطقه به وجود آورده است.
همکاریهای کشورهای آسیایی و سرمایهگذاریهای مشترک در منابع نفتی کشورهای عضو اوپک از جمله اکتشاف، تولید، بهرهبرداری و حمل و نقل میتواند به میزانی قابل توجه به ثبات بازار نفت جهانی کمک کند.
کشورها عضو اوپک به ویژه آنان که در خاورمیانه واقع شدهاند به دلیل نزدیکی به مراکز مصرف آسیا و برخورداری از ذخایر عظیم نفتی طبعا بهترین گزینه برای تامین نیازهای رو به رشد آسیا خواهند بود.
عالیجنابان!
ضرورت دارد به اقدامهای عملی جدید نیز بیندیشیم، وجود نظامهای مالی و چهارچوبهای حقوقی متفاوت در انواع قراردادهای توسعه منابع هیدروکربوری کشورهای عضو اوپک از جمله چالشهای فراروی اوپک است که باید با تدبیر جمعی اعضا بر آن فایق آییم.
علاوه بر آن برخورداری از ذخایر طبیعی، لزوما به معنای ثروتمند بودن ما نیست. این ثروتهای بالقوه باید به فعل درآیند و این چرخه مستلزم سرمایهگذاریهای جدید، ایجاد زیرساختها و صرف هزینههای اساسی است که فراتر از توان مالی کشورهای تولید کننده نفت است.
تقاضای فزاینده جهانی برای انرژی، نیاز به سرمایهگذاری در بخش نفت، گاز و پتروشیمی را مطرح میکند.
خوشبختانه میتوانم بگویم در حال حاضر، زمینههای مناسب و جذابی برای سرمایهگذاری خارج در ایران فراهم شده است که همکاریهای مشترک را ممکن میسازد.
در دنیای امروز، تنها همکاری جمعی همهی بازیگران صنعت نفت پاسخی مناسب برای تامین امنیت انرژی و حفظ محیط زیست است.
این همکاری، چهارچوبی مناسب لازم دارد تا سرمایهگذاریها توسعه یابد و فناوری و ابداعات به کار گرفته شود و تولید کنندگان و مصرف کنندگان با تعامل در کنار هم قرار گیرند.
تبادل اطلاعات، دانش و فناوری در زمینههای مختلف فنی و مدیریتی و بهرهگیری از خدمات متقابل و ظرفیتهای بالقوه در شرکتهای ملی نفت و سایر بخشهای صنعتی کشورهای عضو، موفقیت این سازمان جهانی را در مقابله با چالشهای فرارو تضمین خواهد کرد.
امیدوارم بحثها و تصمیمهای این نشست، عزم و ارادهی همگانی کشورهای عضو اوپک را در این سو و در جهت تثبیت بازار نفت نشان دهد.
تردید نکنیم که همکاری کشورها آثاری مثبت را برای اقتصاد جهان به همراه خواهد داشت.
من به آیندهی اوپک و اقتدار آن امیدوارم و یقین د ارم که اجلاس سران اوپک خواهد توانست به اعتبار این گفتوگوها، راهبردهای بلندمدت را به گونهای اتخاذ کند که در آن هم تولید کنندگان و هم مصرف کنندگان انرژی بتوانند به منافع عادلانه دست یابند و کشورهای فقیر و در حال توسعه نیز از آسیبهای ناشی از تحولات انرژی کمتر آسیب ببینند.
ما به جهانی نیاز داریم که در آن تعامل به جای تقابل و عدالت به جای نابرابری و امنیت به جای تهدید و ناامنی بنشیند، و خواهیم کوشید که برای رفتن به این جهان و ورود به آن با هم و در کنار هم باشیم. شاد و سربلند باشید.»