کاش من هم عبور تو را دیده بودم

کاش من هم عبور تو را دیده بودم ‌/‌ کوچه‌های خراسان، تو را می‌شناسند (امین‌پور)‌

فرهنگی که حول محور نام مقدس امام رضا (ع)‌ شکل گرفته، متاثر است از شناخت ما از شرایط زندگی امام، بویژه در دوره‌ای که ایشان در خراسان حضور داشتند.

شاید زندگی امام رضا (ع)‌، در خراسان، از حیث سیاسی، پیچیده‌ترین شرایط نسبت به شرایط سیاسی دوران دیگر ائمه بود.

در این دوران، یعنی زمانه مکارترین سیاسیون؛ همچون مامون و فضل‌بن سهل، ایستادن بر صراط مستقیم، بسیار دشوار بود. چرا که در شرایطی که انواع دام‌ها در قالب بازی‌های ناپاک سیاسی گسترده است، در مسیر حق گام برداشتن، سخت‌تر از هرکاری است.

زندگی علی بن موسی‌الرضا (ع)‌ در زمان مامون، نمایانگر توانایی انسان عالم، بر درک پیچیدگی‌ های مشمئزکننده سیاسی قدرت‌طلبان و نامردمان و تن‌ نیالودن به آنها، در عین اجبار قدرت حاکم است.

او برای ما، راستی و صدق استوار در برابر پلشتی حاکم است، نماد «نه» گفتن به دعوت حاکمان این پلشتی است، نماد مردمی بودن و با مردم بودن، در عین الهی بودن، که حقیقت مکتب شیعه است. امام رضا (ع)‌، معلم آزادی و آزادگی و مبارزه با بندگی است.

حسین برید - جام‌‌جم