تدابیر حفاظتی برای نیروگاه اتمی فوکوشیما

همچنان که نشت مواد آلاینده نیروگاه فوکوشیما از طریق آب‌های زیرزمینی به اقیانوس آرام ادامه دارد، دولت ژاپن تصمیم گرفته یک راه‌حل متفاوت را که بظاهر دست کمی از فیلم‌های مهیج و تخیلی ندارد، مورد آزمایش قرار دهد.

کد خبر: ۵۹۴۱۲۴

در ماه مارس سال 2011 سیستم‌های خنک‌کننده نیروگاه فوکوشیما دائیچی به واسطه زمین‌لرزه و سونامی بشدت آسیب دیدند و این آسیب هنوز برطرف نشده است. در حال حاضر قرار است نقش اول طرح حفاظتی را نوعی دیوار یخی زیرزمینی به عهده بگیرد که گویا می‌تواند نشت رادیواکتیو را به طور کامل متوقف کند. تاکنون دست‌اندرکاران نیروگاه برق توکیو تلاش‌های زیادی کرده‌اند تا بتوانند نشت روزانه 300 تن آب آلوده را به اقیانوس متوقف کنند. در کنفرانس خبری توکیو، سرپرست کابینه وزرای آقای یوشی‌هیده سوگا به محدودیت‌های این روش نامتعارف اشاره و بیان کرد هزینه این طرح احتمالا بالغ بر 50 میلیارد ین ژاپن (معادل 410 میلیون دلار آمریکا) است. وی به خبرنگاران اعلام کرد استفاده از یک سپر آبی و خاکی یخ‌زده در این مقیاس تاکنون هیچ سابقه‌ای در جهان نداشته است.

سپر محافظ یخی

برای عده‌ای سپر یخی، بیش از آن‌که عملی باشد یک دیدگاه تخیلی و نامانوس است، اما ایده این طرح منحصربه‌فرد توسط شرکت ساختمان‌سازی ژاپنی کاجیما مطرح شده و اواخر ماه می ‌(خرداد ماه) مورد تائید مراجع دولتی قرار گرفته است. براساس این طرح، جمعی از مهندسان و متخصصان باید برای جایگذاری مجموعه‌ای از لوله‌های عمودی در زمین‌های اطراف نیروگاه‌های شماره یک تا چهار بسیج شوند. طبق گفته‌های متخصصان، چند واحد سرما ساز از نمونه‌هایی که برای یخ‌زدن زمین‌های هاکی استفاده می‌شود، لازم است تا آب بتواند بخوبی اطراف لوله‌ها جریان پیدا کند و یخ بزند. در این سیستم بناست درجه حرارت خاک مرطوب اطراف لوله‌ها بتدریج کاهش یابد و در نهایت به زیر صفر برسد. در صورتی که برنامه طبق روال پیش برود، ظرف دو ماه خاک اطراف محوطه به صورت یکپارچه یخ خواهد زد و مانعی جدی بر سر راه نشت آب آلوده به اقیانوس ایجاد خواهد شد.

پیشینه طرح

متخصصان اعلام کرده‌اند سال‌هاست از این فناوری به شکل گسترده در صنایع ساخت و ساز و کان‌کنی استفاده شده و ظرف این مدت زمان کارایی و دوام آن بخوبی ثابت شده است. با این‌که این طرح پیشتر هیچ‌گاه در چنین ابعادی و بخصوص برای یک نیروگاه هسته‌ای استفاده نشده، اما متخصصان باور دارند این طرح قطعا کارایی خود را بزودی نشان خواهد داد. به گفته مهندس اد یارماک که از اوایل دهه 1970 میلادی تجربه استفاده از چنین تکنیک‌هایی را در قطب شمال داشته، این ایده یک راه‌حل عملی است، چراکه نه‌تنها آب‌های اطراف را از یک خطر جدی مصون نگه خواهد داشت، بلکه حتی همچون حفاظی بخش انتهایی مخازن نیروگاه را هم تحت پوشش قرار خواهد داد و البته تا حد قابل توجهی سرچشمه اصلی آب‌های زیرزمینی را نیز منحرف خواهد کرد. نکته قابل تامل درباره این فناوری نفوذپذیری کمتر نسبت به سپرهای محافظ رسی است. با این‌که تکنولوژی انعقاد توسط مواد شیمیایی نیز در فوکوشیما پیاده شده، اما تاکنون جواب مثبتی از آن گرفته نشده لذا طرح اخیر امید جدی را برای متخصصان ایجاد کرده است.

خریدن زمان بیشتر

پایداری و دوام این سیستم یکی از مواردی است که مورد تائید بسیاری از متخصصان قرار گرفته است. مهندس جو سوپکو، یکی از متخصصان مرکز تحقیقات ساختمان‌سازی ایالت نیوجرسی دوام این سیستم را در حدود چند ماه یا چند سال می‌داند، در حالی که از دید وی استفاده از ذخایر مخصوص گاز پروپان می‌تواند دوام این سیستم را در حد 30 تا 40 سال افزایش دهد. جزئیات طرح حفاظتی نیروگاه فوکوشیما دائیچی هنوز به طور کامل مشخص نشده، اما مهندس یارماک تخمین زده طول این سیستم احتمالا نمی‌تواند کمتر از یک مایل (1.6093 کیلومتر) و امتداد آن در نزدیک سطح کمتر از 20 متر باشد. سایر متخصصان نظیر جو سوپکو باور دارند چون در حواشی نیروگاه فوکوشیما تنها ده سانتی‌متر آب در طول هر روز جاری می‌شود، لذا مهار آن کار سختی نیست، در حالی که اگر این رقم به صد سانتی‌متر در هر روز می‌رسید، آن‌گاه مشکلات عدیده‌ای پدید می‌آمد. سایر برآوردها نشان می‌دهد استقامت این سپر دفاعی مستلزم مصرف 9.8 مگاوات انرژی است.