یک فولیکول طبیعی مو فاز رشد بسیار طولانیای به مدت ۶-۲ سال (عموما ۳ سال) دارد. بعد از آن، یک فاز بینابینی (حدود ۳ هفته) رخ میدهد که در آن پیاز مو تحلیل میرود و بعد به دنبال آن وارد فاز استراحت میشود (حدود ۳ ماه) که در این فاز موها میریزند. این فاز آخر، تلوژن نامیده میشود. پس از فاز تلوژن، دوباره رویش مجدد موها شروع میشود. در بیشتر مردم بهطور طبیعی حدود ۹۰-۸۰ درصد موها در فاز رشد، ۵۰ درصد در فاز بینابینی و ۱۵-۱۰ درصد در فاز تلوژن است و هر روز حدود ۱۵۰-۵۰ مو میریزد و موهای جدید جایگزین میشود.
عوامل متفاوتی میتواند باعث ابتلای فرد به تلوژن افلوویوم شود. این موارد شامل تب بسیار بالا، جراحی یا بیهوشی عمومی، مصرف ویتامین A زیاد و استرس طولانی و شدید است. شاید در مورد بچهها این استرس به چشم نیاید اما آنها به دنبال استرس ناشی از از دست دادن فرد موردعلاقه، رفتن ناگهانی مربی دلخواه از مهد یا فوت پرستار محبوبشان دچار آسیبهای جدی میشوند. خیلی وقتها بچه در پی جراحی و بستری در بیمارستان دچار تلوژن افلوویوم میشود که با گرفتن شرححال و تاریخچه پزشکی بیمار به تشخیص میرسیم. درمان این بیماری در بچهها از زمان حادثه استرسزا تا رشد کامل مجدد موها، بین ۶ ماه تا یک سال طول میکشد که اطلاع از این امر برای والدین ضروری است و از نگرانیشان میکاهد. ضمنا برخی نگرانیهای بیمورد هم درباره موی بچههای زیر ۶ ماه داریم که با اطلاعرسانی به والدین باید از نگرانی آنها کاست مثلا برخی نوزادان هنگام تولد بهطور چشمگیری پر مو هستند و در نواحی روی گوشها و پیشانی موهای زیادی دارند.
البته این موهای زائد در عرض چند هفته تا چند ماه از بین خواهد رفت. بعضی از نوزادان نیز با موهای بسیار کم و سری صاف و براق به دنیا میآیند. این وضعیت هم نباید باعث نگرانی شود و این نوزادان در آینده طاس نخواهندشد. رنگ و حالت موی بچهها هم در طول زمان تغییرات زیادی میکند. موهای کاملا صاف نوزاد ممکن است در یکی، دو سال اول عمر مجعد و بعد دوباره صاف شود یا ممکن است نوزادی که قبلا موهای مجعدی داشته، بعدها موی صافی پیدا کند. رنگ مو نیز ممکن است در یکی، دو سال اول عمر نسبت به قبل تیرهتر یا روشنتر شود.
>> دکتر پروین منصوری (متخصص پوست و استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران)/ سلامتیران