نگرانی از تشدید خشونت‌ها در مصر

روزگذشته رویترز در خبری اعلام کرد یک تشکل جدید وابسته به جماعت اسلامی تحت عنوان «انصار الشریعه» اعلام وجود کرده و گفته است خود را برای درگیری‌های مسلحانه آماده می‌کند. به گفته این منبع خبری، گروه جماعت اسلامی نیز گفته است برکناری مرسی به معنای اعلام جنگ بوده و این گروه از این پس برای اجرای احکام شریعت دست به قیام مسلحانه خواهد زد. گروه جماعت اسلامی طی دو روز گذشته نیز درگیری‌هایی را با ارتش مصر در صحرای سینا داشت وحتی برخی منابع خبری گفتند که این گروه موفق شده است یک شهر را در این منطقه به تصرف خود در آورد. در درگیری‌های مسلحانه سینا، پنج نیروی پلیس در شهر العریش کشته شدند. کارشناسان معتقدند ممکن است تعدادی از طرفداران اخوان‌المسلمین نیز بر اثر ضربه‌ای که از برکناری مرسی خورده‌اند به این گونه تشکل‌های تندرو ملحق شوند، دراین صورت درگیری‌ها ابعاد تازه‌ای پیدا خواهد کرد.

تاکنون در درگیری‌های دو روز گذشته بین طرفداران مرسی و مخالفان او در شهرهای مختلف مصر بیش از 30‌نفر کشته و صدها نفر نیز بر اثر اصابت سنگ زخمی شده‌اند. چهارشنبه گذشته ارتش مصر با انجام یک کودتای خزنده مرسی را برکنار کرد. اقدام ارتش گرچه مورد موافقت بخشی از جامعه مصر قرار گرفت اما طرفداران اخوان‌المسلمین و برخی گروه‌های سلفی متحد او را بشدت خشمگین ساخت. به دلیل وخامت اوضاع مصر، آمریکا طی روزهای گذشته دست‌کم 151 نفر از کارکنانش را از قاهره و دیگر شهرهای مصر خارج کرده است.

روز جمعه تا پاسی از شب درگیری‌های شدیدی بین طرفداران مرسی و مخالفان او در سطح شهر قاهره در جریان بود و هردو طرف به یکدیگر سنگ پرتاب می‌کردند. این روز اوضاع در قاهره به حدی وخیم شده بود که شیخ الازهر نیز در تلویزیون حاضر شد و طی پیامی از مردم خواست از ادامه درگیری‌ها بپرهیزند. وی از مردم این کشور خواست خویشتنداری خود را حفظ کنند. الطیب تاکید کرد:‌ ریختن خون مصری‌ها حرام است. وی در پایان سخنانش از خدا خواست تا مصر را از شر فتنه در امان نگه دارد.

اخوان در میدان

روز سه‌شنبه محمد بدیع، رهبر اخوان‌المسلمین مصر پس از اولین حضورش در میان طرفداران محمد مرسی پس از برکناری از قدرت تاکید کرد، باید تا زمان بازگشت مجدد مرسی به قدرت در میدان‌ها بمانیم. به گزارش ایسنا، وی که میان طرفدارانش در میدان رابعه العدویه در شهرک نصر قاهره سخن می‌گفت با تاکید بر مسالمت‌آمیز بودن تظاهرات حامیان مرسی گفت: سینه‌های عریان اخوان‌المسلمین قوی‌تر از گلوله‌هاست و تظاهرات مسالمت‌آمیز ما از تانک‌ها نیرومندتر است. بدیع از ارتشیان مصر خواست سیاست را رها کرده و به پادگان‌ها بازگردند. تلویزیون رسمی مصر پنجشنبه گذشته اعلام کرده بود، بدیع بازداشت شده اما بعد این خبر تکذیب شد. در یک خبر دیگر دیروز اعلام شد خیرت الشاطر معاون بدیع بازداشت شده و بزودی محاکمه خواهد شد.

از سوی دیگر به دنبال اعتراض طرفداران اخوان‌المسلمین مصر و غیرقانونی خواندن کودتای ارتش، رهبران گروه‌های مخالف تلاش می‌کنند کار ارتش را توجیه کرده و نشان دهند که به خواست مردم و در راه تصحیح روند انقلاب بوده است.

در همین رابطه حمدین صباحی، از رهبران جبهه نجات ملی مصر (بزرگ‌ترین ائتلاف مخالف حاکمیت اخوان‌المسلمین) تاکیدکرد: عبدالفتاح السیسی، وزیر دفاع مصر برای رسیدن به منصب یا جایگاهی تلاش نمی‌کند. وی افزود: ارتش تنها اراده مردم و خواسته آنها را اجرا کرد. عمرو موسی، رئیس حزب کنگره مصر و از اعضای جبهه نجات ملی نیز ادعای مرسی و طرفدارانش را مبنی بر این‌که کودتای نظامی صورت گرفته، درست ندانست و دلیل این‌که مردم مرسی را برکنار کردند، فاصله گرفتن او از اهداف انقلاب مصر توصیف کرد.

محمد البرادعی، رئیس حزب الدستور نیز در یک گفت‌وگوی مطبوعاتی با اعلام این‌که وابستگی به اخوان‌المسلمین جرم محسوب نمی‌شود، دخالت ارتش مصر در رویدادهای اخیر را کم‌هزینه‌ترین گزینه دانست. به گزارش مهر، البرادعی در گفت‌وگو با نیویورک‌تایمز اظهار کرد وی تلاش بسیاری انجام داد تا طرف‌های غربی را به این مساله قانع کند که راه‌حلی جز کناره‌گیری محمد مرسی از قدرت وجود ندارد.

مرسی بازمی‌گردد

در ادامه واکنش‌های خارجی روز گذشته رجب طیب اردوغان، نخست‌وزیر ترکیه گفت آنکارا درخواستی برای اعطای پناهندگی به مرسی دریافت نکرده است. وی از کشورهای غربی و اتحادیه اروپا به دلیل مواضع دوگانه‌شان در قبال تحولات مصر، انتقاد کرد و گفت: اتحادیه اروپا با این موضعگیری، خود را نقض کرد زیرا از یک‌سو اصول دموکراتیک را قبول دارد و از سوی دیگر حاضر به اعتراف این مساله نیست که تحولات مصر در واقع کودتا علیه دموکراسی بوده است. در همین رابطه، عبدالله گل، رئیس‌جمهور ترکیه نیز در اظهار نظری از دولت موقت مصر خواست تا به محمد مرسی و سیاستمداران نزدیک وی که دو روز پیش طی کودتا از قدرت کنار رفتند، آسیب نزند.

در یک اظهار نظر قابل تامل دیگر راشد الغنوشی رهبر جنبش «‌النهضه»‌ تونس در سخنانی رادیویی تاکید کرد که مرسی در سناریویی شبیه آنچه سال ۲۰۰۲ در ونزوئلا رخ داد و طی آن هوگو چاوز مجددا قدرت را در دست رفت، به ریاست‌جمهوری باز می‌گردد. به گزارش ایلنا، رهبر جنبش النهضه تونس تصریح کرد برخی افراد می‌خواهند تاریخ را به عقب برگردانند، این در حالی است که خود تاریخ رو به جلو می‌رود.